Publicystyka - ngo.pl

XVII edycja konferencji pokazała, jak bardzo temat dostępności szkolnictwa wyższego jest ważny i przede wszystkim wciąż aktualny. Z jednej strony uczelnie, przy wsparciu NGOsów, wykonały już ogrom pracy na rzecz studentów ze szczególnymi potrzebami, z drugiej, wiele jeszcze jest do zrobienia.

Jak co roku, na konferencji Pełno(s)prawny Student, zjawiło się pokaźne grono przedstawicieli uczelni wyższych z całej Polski, osób prywatnych, przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz przedstawicieli firm, zajmujących się wsparciem w aplikowaniu o środki unijne dla szkół wyższych.

W sumie na tegorocznym Pełno(s)prawnym Studencie audytorium liczyło niemal sto osób!

Na wydarzeniu obecni byli przedstawiciele:

• Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie,
• Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Targu,
• Firmy S&B Consulting,
• Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki,
• Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu,
• Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie,
• Politechniki Wrocławskiej,
• Wyższej Szkoły Gospodarki w Bydgoszczy,
• Uniwersytetu Rzeszowskiego,
• Uniwersytetu WSB Merito we Wrocławiu,
• Stowarzyszenia „Twoje Nowe Możliwości”,
• Politechniki Opolskiej,
• Collegium Witelona Uczelnia Państwowa,
• Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie,
• Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie,
• Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie,
• Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego,
• Akademii WSB,
• Collegium Civitas,
• Politechniki Białostockiej,
• Politechniki Częstochowskiej,
• Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie,
• Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie,
• Akademii WIT w Warszawie,
• Politechniki Opolskiej,
• Warszawskiej Uczelni Medycznej,
• Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
• Uniwersytetu Gdańskiego,
• Akademii Nauk Stosowanych im. Jana Amosa Komeńskiego w Lesznie,
• Warszawskiej Uczeni Medycznej,
• Akademii Wychowania Fizycznego im. Polskich Olimpijczyków we Wrocławiu,
• Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie,
• Uniwersytetu Jagiellońskiego,
• Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy,
• Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach,
• Bielskiej Wyższej Szkoły im. Józefa Tyszkiewicza,
• Uniwersytetu w Białymstoku,
• Uczelni Łukaszewski,
• Akademii Nauk Stosowanych im. H. Cegielskiego w Gnieźnie Uczelnia Państwowa,
• Uniwersytetu Szczecińskiego,
• Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie,
• Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach,
• Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu,
• Akademii Muzycznej im. K. Pendereckiego w Krakowie,
• Politechniki Gdańskiej,
• Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie,
• Akademii Nauk Stosowanych w Nowym Sączu,
• Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy,
• Wyższej Szkoły Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi,
• Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II,
• Politechniki Poznańskiej,
• Politechniki Warszawskiej.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że konferencja posiada od lat to samo stałe grono słuchaczy, a jednocześnie, co roku, przybywa na niej nowych twarzy. Nowi słuchacze szybko stają się wiernymi uczestnikami konferencji.

W pierwszej części konferencji, na temat założeń konkursowych w projektach z obszaru dostępności, a także na temat perspektyw i możliwości wdrożenia, mówili przedstawiciele Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Poruszyli oni również kwestię zwiększania dostępności uczelni wyższych w kolejnych latach w nowej perspektywie finansowania.

dr Jakub Ardyn, Dyrektor Działu Operacyjnego Współpracy z Beneficjentem, zaprezentował efekty trzech edycji konkursu „Uczelnia Dostępna”. Wskazał również wyzwania, jakie stoją przed jego beneficjentami.

Jako najważniejsze z wyzwań wymienił:

1. Kompleksowe podejście wdrażania dostępności na polskich uczelniach – dostępność to nie „tylko” architektura.
2. Zmotywowanie kadry do zaangażowania się w działania w obszarze dostępności uczelni.
3. Zmieniające się otoczenie projektu: min. inflacja, wzrost cen, przeciągające się procedury, brak wykonawców, decyzje konserwatora.

Anna Marciniak z kolei skupiła się na możliwościach, jakie daje FERS w zakresie wsparcia uczelni w obszarze dostępności. Omówiła dostępność podmiotów szkolnictwa wyższego – tzw. mały DOS oraz kryteria dostępu, zarówno te, podlegające negocjacjom, jak i nienegocjowalne.

Niezwykle ważne dla uczestników okazały się rekomendacje po trzech edycjach Uczelni dostępnej POWER.

Należą do nich min.:

• rezygnacja z podziału na ścieżki w odniesieniu do dotychczasowych beneficjentów „Uczelni dostępnej” i utrzymanie podziału na ścieżki w przypadku uczelni niebędących beneficjentami „Uczelni dostępnej”,
• zwiększenie wysokości dofinansowania, o jakie będą mogły ubiegać się uczelnie, które nie są beneficjentami „Uczelni dostępnej” aplikujące o wsparcie ze ścieżki MINI lub MIDI w kolejnej edycji programu,
• wydłużenie czasu realizacji projektu,
• zachęcenie uczelni, by realizowały w projektach upowszechnienie edukacji hybrydowej,
• przeszkolenie nauczycieli akademickich, by potrafili używać narzędzi informatycznych,
• opracowanie zasad, na podstawie których studenci będą mogli uczestniczyć w edukacji zdalnie,
• zachęcić uczelnie, aby w ramach projektów zapewniały studentom konsultacje psychologiczne i aby realizowały szkolenia kadry w zakresie „pierwszej pomocy psychologicznej”.

W tegorocznej edycji Pełno(s)prawnego Studenta, organizatorzy konferencji, czyli Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego oraz Utilitia spółka z.o.o, postawili na dyskusje, wymianę poglądów i dzielenie się dobrymi praktykami. Dlatego też zaproponowali uczestnikom przysłuchanie się, a następnie aktywny udział poprzez zadawanie pytań, panelowi dyskusyjnemu oraz rozmowie.

W panelu, zatytułowanym „Kierunki „trudne” – wyzwanie dla dostępności czy granica nie do przekroczenia – czy osoby z niepełnosprawnościami mogą studiować wszystko?” wzięły udział Pani Kanclerz Monika Wiejaczka (Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie), dr Patrycja Goryń (Uniwersytet w Białymstoku) oraz dr Magdalena Sikorska (Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego).

Panelistki dzieliły się doświadczeniami ze swoich uczelni oraz przybliżyły specyfikę uczelni medycznych i artystycznych. Okazuje się, że pewne kierunki, zwłaszcza te, związane z medycyną czy sztuką, których program charakteryzuje się olbrzymią liczbą godzin zajęć praktycznych, nie zawsze będą dostępne dla określonych niepełnosprawności.

Wspólnym zadaniem uczelni i NGOsów jest jednak nie tylko dążenie do maksymalnej dostępności szkolnictwa wyższego, lecz również umożliwienie przyszłym studentom zaznajomienie się ze specyfiką danego kierunku czy uczelni, po to, aby mogli oni sami ocenić, na ile ich predyspozycje pokrywają się z wymaganiami konkretnej uczelni.

Po przerwie obiadowej przyszedł czas na dyskusję Agnieszki Kapczyńskiej-Pacześ (Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie) i Mateusza Kobryna (Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego) na temat zakresu wsparcia studentów transpłciowych na uczelniach wyższych.

Mateusz Kobryn w swojej prezentacji przybliżył, czym jest transpłciowość, na czym polega proces tranzycji, a także obalił mity i przybliżył fakty na temat studentów transpłciowych.

Czy wiedzieliście, że:

• spośród uczących się osób trans 73% nie ujawniło swojej tożsamości przed kadrą naukową, czy to akademicką czy szkolną,
• 32% studentek i studentów Uniwersytetu Warszawskiego stwierdziło, że ujawnienie swojej tożsamości płciowej lub orientacji seksualnej na uczelni może powodować poczucie dyskomfortu,
• 40 % studentek i studentów Uniwersytetu Warszawskiego było świadkiem lub ofiarą zachowań dyskryminacyjnych motywowanych tymi czynnikami,
• 3 % osób badanych było ofiarą lub świadkiem pobicia motywowanego orientacją seksualną lub tożsamością płciową,
• studenci transpłciowi najczęściej zgłaszają problemy z korzystaniem z toalet i szatni oraz uczestnictwem w zajęciach wychowania fizycznego.

Następnie Agnieszka Kapczyńskiej-Pacześ podzieliła się dobrymi praktykami, stosowanymi na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie w zakresie wsparcia studentów transpłciowych na uczelniach wyższych. Z wielkim zainteresowaniem uczestników spotkała się nakładka w systemie UOSOS, pozwalająca na automatyczną zmianę imienia na wszystkich listach obecności, na takie, jakiego używania wobec niego życzy sobie student.

XVII edycję konferencji Pełno(s)prawny Student zakończyło wystąpienie Dominiki Marszałek-Rojek z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie.

Zaprezentowała ona uczestnikom konferencji nowinki i wynalazki w środowisku akademickim, czyli gotowe rozwiązania (nie tylko) technologiczne w służbie dostępności.

Innowacje społeczne, wypracowane min. w ramach naszego projektu Inkubator Dostępności, które doskonale sprawdzą się w środowisku akademickim, to:

1. Aplikacja mobilna Strażnik

Aplikacja stanowi odpowiedź na problemy osób G/głuchych i niedosłyszących w kontekście słyszenia i odbierania alertów i sygnałów wskazujących na zagrożenia. Wykrywa alarmy dźwiękowe i przekazuje informacje użytkownikowi w spersonalizowany przez niego sposób. Metody ostrzegania o niebezpieczeństwie:

• wibracje w telefonie,
• latarka w telefonie,
• połączenia alarmowe,
• wibracje w opasce inteligentnej/zegarku inteligentnym,
• rejestrowanie wykrytych zdarzeń w historii.

Jest to idealne rozwiązanie, które doskonale sprawdzi się np. w akademikach.

1. Wsparcie imprez masowych dla osób z niepełnosprawnością wzroku

Innowacja stanowi odpowiedź na utrudniony dla osób niewidomych i słabowidzących dostęp do udziału w imprezach masowych – szczególnie plenerowych. Mobilne maty naprowadzające, tworzą drogi bezpiecznego poruszania się w przestrzeni imprez masowych dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Są doskonałym rozwiązaniem podczas np. Juwenaliów.

2. Głuchy czytelnik w bibliotece

Rozwiązanie stanowi odpowiedź na utrudniony dla osób Głuchych dostęp do bibliotek oraz na brak nawyku korzystania z publikacji i wynikającej z niego korzyści edukacyjnych. Publikacja z instruktażem w PJM, przybliża osobom g/Głuchym instytucję jaką jest biblioteka i pokazuje im, że jest to miejsce, gdzie mogą znaleźć źródło rozrywki, materiały do nauki, sposób na poszerzenie swoich horyzontów oraz realizację hobby. Innowacja niezbędna w każdej uczelnianej bibliotece!

3. Hear IT

Innowacja stanowi odpowiedź na utrudniony dostęp osób Głuchych do materiałów edukacyjnych z zakresu programowania na poziomie podstawowym. Narzędzie wprowadza w świat programowania, otwiera możliwości rozwoju w branży IT. Na innowację składa się: internetowa platforma edukacyjna w Polskim Języku Migowym oraz w prostym języku polskim, komplet materiałów edukacyjnych w postaci: video-słownika z głównymi pojęciami w PJM z obszaru programowania, podręczników (Python, Java, Javascript) napisanych prostym językiem, kursów elearningowych oraz etiud gamingowych.

Wszystkim wystąpieniom prelegentów towarzyszyła ożywiona dyskusja. Przedstawiciele uczelni wyższych chętnie zadawali pytania

XVII edycja konferencji pokazała, jak bardzo temat dostępności szkolnictwa wyższego jest ważny i przede wszystkim wciąż aktualny. Z jednej strony uczelnie, przy wsparciu NGOsów, wykonały już ogrom pracy na rzecz studentów ze szczególnymi potrzebami, z drugiej, wiele jeszcze jest do zrobienia.

Obserwując rosnące z roku na rok zaangażowanie uczelni w proces zwiększania dostępności, FIRR pozostaje jednak optymistą. Uczelnie wyższe nie tylko dbają o zapewnienie podstawowych wymiarów dostępności, lecz również reagują na bieżąco na zmieniające się potrzeby studentów. Stawiają również czoła wymogom współczesności i szybko reagują na nowe, wciąż pojawiające się potrzeby.

Jak pokazuje konferencja Pełno(s)prawny Student, uczelnie wyższe nie boją się wyzwań, które stawia przed nimi dynamicznie zmieniające się otoczenie uczelni i które pojawiają się, w związku ze społecznymi przemianami. Na skutek działań, podejmowanych przez uczelnie wyższe, stały się one bezpieczną przestrzenią dla studentów z indywidualnymi potrzebami, w której mogą się jednocześnie rozwijać.

Uczelnie wyższe wyznaczają standardy dostępności i pozostają przez kolejne lata liderem pozytywnych zmian, dzięki którym studenci z indywidualnymi potrzebami zyskają równe szanse na dalszej drodze.