Sieci Tematyczne dla Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki powstały, aby wspierać innowacyjność oraz zapewnić projektom innowacyjnym odpowiednią jakość. W jaki sposób cel ten jest realizowany? Na czym polega specyfika prac Sieci Tematycznych? W niniejszym tekście postaramy się odpowiedzieć na te oraz inne pytania.
Czym są Sieci Tematyczne?
Podczas realizacji Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w poprzednim okresie programowania uznano, że projekty o charakterze innowacyjnym realizowane w partnerstwach są na tyle złożone, że potrzebują dodatkowego wsparcia. Wsparcie to zostało zapewnione poprzez tzw. Sieci Tematyczne. Tworzyły je grupy ekspertów, praktyków i decydentów w poszczególnych obszarach tematycznych PIW EQUAL, których zadaniem było udzielanie wparcia beneficjentom tego programu, doradztwo przy realizacji projektów oraz ocena wypracowanych rezultatów. Jednym z ważniejszych zadań Sieci był także udział w promowaniu rezultatów projektów EQUAL oraz włączaniu ich do głównego nurtu polityki (tzw. mainstreaming). Ponieważ w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki również znalazły się projekty innowacyjne, Sieci Tematyczne funkcjonują także w obecnej perspektywie finansowej 2007–2013 w ramach tego Programu. Analogicznie do struktury PO KL – obejmującej priorytety wdrażane centralnie i regionalnie – wyodrębniono Krajowe Sieci Tematyczne (KST) oraz Regionalne Sieci Tematyczne (RST).
Krajowe Sieci Tematyczne, za organizację których odpowiada Krajowa Instytucja Wspomagająca w Centrum Projektów Europejskich, korespondują z czterema obszarami wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego oraz PO KL:
- zatrudnienie i integracja społeczna;
- adaptacyjność;
- edukacja i szkolnictwo wyższe;
- dobre rządzenie.
Regionalne Sieci Tematyczne, których organizację zapewniają Instytucje Pośredniczące komponentu regionalnego, powołane zostały dla poszczególnych województw. Wspierają one realizację projektów innowacyjnych w ramach wspomnianych wyżej obszarów tematycznych (za wyjątkiem dobrego rządzenia, które dotyczy jedynie komponentu centralnego PO KL).
Wysoka jakość projektów innowacyjnych
Jednym z zadań Sieci Tematycznych jest opiniowanie strategii wdrażania projektów innowacyjnych oraz walidacja produktów finalnych opracowywanych w ramach tych projektów. Dwuetapowa ocena tego typu przedsięwzięć pozwala na wypracowanie produktów o możliwie najwyższej jakości, a jednocześnie umożliwia wyeliminowanie ewentualnych błędów czy niedociągnięć. Ocena strategii i walidacja produktów są przeprowadzane na podstawie opinii niezależnego eksperta w danej dziedzinie. Opinie te są analizowane na posiedzeniach Sieci, co gwarantuje obiektywną, a zarazem profesjonalną ocenę wypracowanego produktu. Istotne jest, że uwzględniane są nie tylko zdania ekspertów, ale także praktyków, naukowców, przedstawicieli instytucji wdrażających projekty innowacyjne, a przede wszystkim samych beneficjentów projektów innowacyjnych. Udział tych ostatnich w posiedzeniach Sieci daje im szansę „podglądania” innych podmiotów oraz ich zmagań z opracowaniem strategii czy walidacją produktów, a dzięki temu pozwoli uniknąć powtarzania tych samych błędów. Członkowie Sieci Tematycznych mogą zatem realnie wpływać na podniesienie jakości realizowanych projektów.
Wymiana doświadczeń
W skład Sieci Tematycznych wchodzą beneficjenci realizujący projekty, eksperci, praktycy, naukowcy, a także przedstawiciele ministerstw, agend rządowych oraz instytucji wdrażających projekty innowacyjne. Dzięki temu spotkania Sieci stwarzają okazję do konfrontacji i wymiany opinii różnych środowisk, a zwłaszcza przedstawienia odmiennych punktów widzenia na temat różnych aspektów realizacji projektów innowacyjnych, czy innowacji w ogóle. Wymiana doświadczeń jest tutaj rozumiana nie tylko jako starcie zróżnicowanych punktów widzenia w ramach poszczególnych Sieci Tematycznych, lecz również jako wymiana informacji między Sieciami – zarówno Krajowymi, jak i Regionalnymi. Transfer wiedzy może posłużyć jako inspiracja do opracowywania nowych innowacyjnych przedsięwzięć, ale także pomóc w rozwiązywaniu trudnych kwestii związanych z wdrażaniem projektów innowacyjnych.
Komplementarność
Struktura, czyli podział na Sieci Krajowe i Regionalne, odnosi się do Priorytetów PO KL wdrażanych centralnie i regionalnie. Obszary wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego, w oparciu o które funkcjonują cztery Krajowe Sieci Tematyczne, są reprezentowane zarówno w komponencie centralnym PO KL, jak i w komponencie regionalnym (za wyjątkiem obszaru dobrego rządzenia). Dlatego też koncepcja Sieci Tematycznych zakłada współpracę oraz wymianę informacji między KST i RST. Dzięki temu działania podejmowane na obydwu poziomach na rzecz innowacyjnego rozwiązywania problemów identyfikowanych w obszarach wsparcia EFS nawzajem się uzupełniają, zaś osoby uczestniczące w pracach Sieci będą mogą poszerzać swoje doświadczenia.
Upowszechnianie i mainstreaming
Jednym z etapów realizacji projektu innowacyjnego jest upowszechnianie i włączanie do głównego nurtu polityki produktów wypracowanych w ramach tych projektów. Sieci Tematyczne służą wsparciem dla beneficjentów również w tej dziedzinie. To one w procesie walidacji podejmują decyzję, które produkty będą upowszechniane (walidacja pozytywna), a które nie (walidacja negatywna). Jednocześnie ich szeroki i zróżnicowany skład, a także możliwość zapraszania na posiedzenia lokalnych, regionalnych lub krajowych decydentów, pozwala na zwiększenie zasięgu i skuteczności podejmowanych działań. Wsparcie Sieci Tematycznych jest szczególnie istotne w odniesieniu do mainstreamingu. W przypadku np. regulacji prawnych beneficjenci nie mają narzędzi umożliwiających im skuteczne włączenie wypracowanych innowacyjnych produktów do głównego nurtu polityki, natomiast potencjał Sieci Tematycznych stwarza większe możliwości oddziaływania w tym zakresie.
Sieć dla zmian
Sieci Tematyczne są z jednej strony platformą wymiany doświadczeń i informacji oraz źródłem informacji o dobrych praktykach w dziedzinie wdrażania projektów innowacyjnych, z drugiej zaś strony udzielają wsparcia beneficjentom w realizacji tego typu projektów, w tym upowszechniania wypracowanych innowacyjnych produktów oraz włączania ich do głównego nurtu polityki. Dlatego tak ważne jest aktywne uczestnictwo i chęć kreowania działań Sieci Tematycznych przez osoby zaangażowane w ich działanie. Aktywna Sieć Tematyczna może się stać narzędziem wpływu na decydentów, praktyków i instytucje publiczne, a tym samym impulsem do wprowadzania innowacyjnych zmian.
Wsparcie Krajowej Instytucji Wspomagającej
Krajowa Instytucja Wspomagająca wspiera, koordynuje i monitoruje prace Sieci Tematycznych PO KL. W jej strukturze funkcjonuje Sekretariat Sieci Tematycznych, umożliwiając kontakt i wymianę doświadczeń pomiędzy Sieciami na poziomie krajowym i regionalnym oraz cztery Sekretariaty Krajowych Sieci Tematycznych.
Czym są Sieci Tematyczne?
Podczas realizacji Programu Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL w poprzednim okresie programowania uznano, że projekty o charakterze innowacyjnym realizowane w partnerstwach są na tyle złożone, że potrzebują dodatkowego wsparcia. Wsparcie to zostało zapewnione poprzez tzw. Sieci Tematyczne. Tworzyły je grupy ekspertów, praktyków i decydentów w poszczególnych obszarach tematycznych PIW EQUAL, których zadaniem było udzielanie wparcia beneficjentom tego programu, doradztwo przy realizacji projektów oraz ocena wypracowanych rezultatów. Jednym z ważniejszych zadań Sieci był także udział w promowaniu rezultatów projektów EQUAL oraz włączaniu ich do głównego nurtu polityki (tzw. mainstreaming). Ponieważ w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki również znalazły się projekty innowacyjne, Sieci Tematyczne funkcjonują także w obecnej perspektywie finansowej 2007–2013 w ramach tego Programu. Analogicznie do struktury PO KL – obejmującej priorytety wdrażane centralnie i regionalnie – wyodrębniono Krajowe Sieci Tematyczne (KST) oraz Regionalne Sieci Tematyczne (RST).
Krajowe Sieci Tematyczne, za organizację których odpowiada Krajowa Instytucja Wspomagająca w Centrum Projektów Europejskich, korespondują z czterema obszarami wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego oraz PO KL:
- zatrudnienie i integracja społeczna;
- adaptacyjność;
- edukacja i szkolnictwo wyższe;
- dobre rządzenie.
Regionalne Sieci Tematyczne, których organizację zapewniają Instytucje Pośredniczące komponentu regionalnego, powołane zostały dla poszczególnych województw. Wspierają one realizację projektów innowacyjnych w ramach wspomnianych wyżej obszarów tematycznych (za wyjątkiem dobrego rządzenia, które dotyczy jedynie komponentu centralnego PO KL).
Wysoka jakość projektów innowacyjnych
Jednym z zadań Sieci Tematycznych jest opiniowanie strategii wdrażania projektów innowacyjnych oraz walidacja produktów finalnych opracowywanych w ramach tych projektów. Dwuetapowa ocena tego typu przedsięwzięć pozwala na wypracowanie produktów o możliwie najwyższej jakości, a jednocześnie umożliwia wyeliminowanie ewentualnych błędów czy niedociągnięć. Ocena strategii i walidacja produktów są przeprowadzane na podstawie opinii niezależnego eksperta w danej dziedzinie. Opinie te są analizowane na posiedzeniach Sieci, co gwarantuje obiektywną, a zarazem profesjonalną ocenę wypracowanego produktu. Istotne jest, że uwzględniane są nie tylko zdania ekspertów, ale także praktyków, naukowców, przedstawicieli instytucji wdrażających projekty innowacyjne, a przede wszystkim samych beneficjentów projektów innowacyjnych. Udział tych ostatnich w posiedzeniach Sieci daje im szansę „podglądania” innych podmiotów oraz ich zmagań z opracowaniem strategii czy walidacją produktów, a dzięki temu pozwoli uniknąć powtarzania tych samych błędów. Członkowie Sieci Tematycznych mogą zatem realnie wpływać na podniesienie jakości realizowanych projektów.
Wymiana doświadczeń
W skład Sieci Tematycznych wchodzą beneficjenci realizujący projekty, eksperci, praktycy, naukowcy, a także przedstawiciele ministerstw, agend rządowych oraz instytucji wdrażających projekty innowacyjne. Dzięki temu spotkania Sieci stwarzają okazję do konfrontacji i wymiany opinii różnych środowisk, a zwłaszcza przedstawienia odmiennych punktów widzenia na temat różnych aspektów realizacji projektów innowacyjnych, czy innowacji w ogóle. Wymiana doświadczeń jest tutaj rozumiana nie tylko jako starcie zróżnicowanych punktów widzenia w ramach poszczególnych Sieci Tematycznych, lecz również jako wymiana informacji między Sieciami – zarówno Krajowymi, jak i Regionalnymi. Transfer wiedzy może posłużyć jako inspiracja do opracowywania nowych innowacyjnych przedsięwzięć, ale także pomóc w rozwiązywaniu trudnych kwestii związanych z wdrażaniem projektów innowacyjnych.
Komplementarność
Struktura, czyli podział na Sieci Krajowe i Regionalne, odnosi się do Priorytetów PO KL wdrażanych centralnie i regionalnie. Obszary wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego, w oparciu o które funkcjonują cztery Krajowe Sieci Tematyczne, są reprezentowane zarówno w komponencie centralnym PO KL, jak i w komponencie regionalnym (za wyjątkiem obszaru dobrego rządzenia). Dlatego też koncepcja Sieci Tematycznych zakłada współpracę oraz wymianę informacji między KST i RST. Dzięki temu działania podejmowane na obydwu poziomach na rzecz innowacyjnego rozwiązywania problemów identyfikowanych w obszarach wsparcia EFS nawzajem się uzupełniają, zaś osoby uczestniczące w pracach Sieci będą mogą poszerzać swoje doświadczenia.
Upowszechnianie i mainstreaming
Jednym z etapów realizacji projektu innowacyjnego jest upowszechnianie i włączanie do głównego nurtu polityki produktów wypracowanych w ramach tych projektów. Sieci Tematyczne służą wsparciem dla beneficjentów również w tej dziedzinie. To one w procesie walidacji podejmują decyzję, które produkty będą upowszechniane (walidacja pozytywna), a które nie (walidacja negatywna). Jednocześnie ich szeroki i zróżnicowany skład, a także możliwość zapraszania na posiedzenia lokalnych, regionalnych lub krajowych decydentów, pozwala na zwiększenie zasięgu i skuteczności podejmowanych działań. Wsparcie Sieci Tematycznych jest szczególnie istotne w odniesieniu do mainstreamingu. W przypadku np. regulacji prawnych beneficjenci nie mają narzędzi umożliwiających im skuteczne włączenie wypracowanych innowacyjnych produktów do głównego nurtu polityki, natomiast potencjał Sieci Tematycznych stwarza większe możliwości oddziaływania w tym zakresie.
Sieć dla zmian
Sieci Tematyczne są z jednej strony platformą wymiany doświadczeń i informacji oraz źródłem informacji o dobrych praktykach w dziedzinie wdrażania projektów innowacyjnych, z drugiej zaś strony udzielają wsparcia beneficjentom w realizacji tego typu projektów, w tym upowszechniania wypracowanych innowacyjnych produktów oraz włączania ich do głównego nurtu polityki. Dlatego tak ważne jest aktywne uczestnictwo i chęć kreowania działań Sieci Tematycznych przez osoby zaangażowane w ich działanie. Aktywna Sieć Tematyczna może się stać narzędziem wpływu na decydentów, praktyków i instytucje publiczne, a tym samym impulsem do wprowadzania innowacyjnych zmian.
Wsparcie Krajowej Instytucji Wspomagającej
Krajowa Instytucja Wspomagająca wspiera, koordynuje i monitoruje prace Sieci Tematycznych PO KL. W jej strukturze funkcjonuje Sekretariat Sieci Tematycznych, umożliwiając kontakt i wymianę doświadczeń pomiędzy Sieciami na poziomie krajowym i regionalnym oraz cztery Sekretariaty Krajowych Sieci Tematycznych.
Pobierz
-
Schemat Sieci Tematycznych
pdf ・290.3 kB
Źródło: OFOP