Publicystyka - ngo.pl

Seminarium rozpoczęła prof. Danuta Zalewska, prezentując referat o stosowaniu zasady pomocniczości w zwalczaniu wykluczenia społecznego.
W pierwszej części spotkania wystąpił również Minister Marek Szczepański. Omawiał strategię rządu w kwestii partnerstwa z organizacjami pozarządowymi w wykorzystaniu funduszy strukturalnych, w realizacji polityki społecznej na poziomie krajowym i regionalnym. Minister podkreślał, że partnerstwo z organizacjami jest koniecznością. Przyznał, że choćby z powodów formalnych, administracja publiczna nie ma szans wykorzystać przyznawanych środków, bez współpracy z trzecim sektorem. Resort świadom jest niedoskonałości dokumentów, które należało opracować przed przyjęciem funduszy. O tej niedoskonałości zadecydował pośpiech. Uczestnicy dowiedzieli się jednak, że nie ma przeszkód aby poszczególne akty na bieżąco udoskonalać i poprawiać.
W ocenie Marka Szczepańskiego głównym problemem związanym z unijnymi pieniędzmi jest niespełnianie przez część organizacji standardów księgowych. Minister zaapelował do zebranych, aby zwrócili na to szczególną uwagę. W tym zakresie, wsparcie dla mniejszych organizacji mogą zapewnić właśnie organizacje parasolowe.
Organizacje natomiast jako główną przeszkodę w sięganiu przez organizacje po fundusze strukturalne wskazały obawy administracji publicznej i brak jest rzeczywistej współpracy z III sektorem.

Kolejna część seminarium dotyczyła wdrażania ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Cezary Miżejewski omówił problemy, jakie pojawiły się od 1 stycznia 2004, czyli od daty wejścia w życie najważniejszych zapisów ustawy. Dziś już wiadomo, że ustawa nie jest doskonała. Budzi wątpliwości interpretacyjne. Są miejsca, w których należy ją zmienić lub doprecyzować. Niejasności dotyczą m.in.:
- odróżnienia sfer odpłatnej działalności statutowej i działalności gospodarczej organizacji pozarządowych,
- zasad przeprowadzania konkursów ofert na wykonywanie zadań publicznych,
- wymogu tworzenia oddzielnych kont (księgowych, bankowych) w związku z otrzymanymi dotacjami,
- opłat sądowych i innych, ponoszonych przy uzyskiwaniu statusu organizacji pożytku publicznego,
- opodatkowania organizacji pożytku i organizacji pozarządowych w ogóle.

Minister Miżejewski przypomniał o zapisanym w Ustawie wymogu przedstawienia Sejmowi sprawozdania
z realizacji ustawy. Jego termin mija w czerwcu 2005. Resort deklaruje jednak, że częściowy,
wstępny raport przedstawi już w tym roku.

Wynikiem wejścia w życie ustawy było również powstanie Departamentu Pożytku Publicznego oraz
Rady Działalności Pożytku Publicznego. Departament liczy w tej chwili 16 osób. Zajmuje się głównie
działalnością informacyjną. Cezary Miżejewski mówił o 150 wyjazdach i spotkaniach, z udziałem
przedstawicieli departamentu, na których wyjaśniano przepisy ustawy i problemy związane z jej
wdrażaniem. Mimo, że ustawa opublikowana została i zaczęła obowiązywać (niektóre zapisy) niemal rok
temu, to jest jeszcze wiele miejsc w Polsce, które nie wiedzą o tej regulacji lub też świadomie ją
bagatelizują.

Cezary Miżejewski wymienił trzy sprawy, nad którymi skoncentruje się obecnie Departament Pożytku
Publicznego oraz Rada.

Obywatelska Strategia Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Ten dokument programowy stworzy Rada Działalności Pożytku Publicznego. Opisze on, na czym polega partnerstwo publiczno-społeczne między trzecim sektorem a organami państwa, oraz działania rządu sprzyjające rozwojowi trzeciego sektora i, szerzej, aktywności obywatelskiej.

Narodowy Fundusz Wspierania Inicjatyw Obywatelskich. Zostanie powołany do zagospodarowania 1%, który nie został przekazany na działalność konkretnej organizacji pożytku. Oznacza to, że każdy Polak - nie tylko korzystający z mechanizmu 1% - mógłby przeznaczyć część swojego podatku na aktywność organizacji posiadającej status OPP. Środki zbierałby i rozdzielał Fundusz.

W planach Ministerstwa jest również uproszczenie procedury związanej z przekazywaniem 1%. W tym roku bardzo mało osób przekazało część swojego podatku na rzecz OPP. Nie zachęcał do tego na pewno mechanizm rozliczania, który na podatników nałożył obowiązek wpłacenia obliczonej kwoty na konto organizacji. MPS i Ministerstwo Finansów zamierzają wspólnie opracować rozwiązania, które spowodowałyby, że to Urzędy Skarbowe przejęłyby obowiązek wpłacenia określonej kwoty na konto organizacji. Urząd samodzielnie dokonałby również kalkulacji i odpisu.

Regulacje dotyczące ekonomii społecznej. W ustawodawstwie polskim funkcjonują już akty prawne, które mówią o prowadzeniu działalności gospodarczej, której głównym celem nie jest osiąganie zysku. Przykładem jest ustawa o zatrudnieniu socjalnym oraz ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (wejdzie w życie 1 czerwca 2004 r.), w której znajdują się regulacje dotyczące spółdzielni socjalnych. Są to jednak tylko ogólne ramy tego typu działalności. Cezary Miżejewski stwierdził, że do końca roku dopracowane zostaną zasady szczegółowe, tak aby można było wdrażać powyższe idee w życie.

*************
O seminarium poświęconym współpracy administracji publicznej i organizacji socjalnych pisze także Rzeczpospolita z 18 maja 2004.