Publicystyka - ngo.pl

Coraz więcej osób prawnych w Polsce decyduje się na założenie spółdzielni socjalnej. Najczęściej są to jednostki samorządu terytorialnego, chociaż prawo takie przysługuje również organizacjom pozarządowym i kościelnym osobom prawnym. W przypadku kiedy spółdzielnię socjalną tworzą samorządy gminne, powiatowe czy wojewódzkie, pojawia się szereg wątpliwości na temat prawnych możliwości zlecania takiemu podmiotowi zadań zgodnie z prawem zamówień publicznych.

Wątpliwości postanowił rozwiać sam Urząd Zamówień Publicznych. Na jego stronie internetowej możemy zapoznać się z opinią prawną dotyczącą tej szczególnej kwestii. Opinia w swojej zasadniczej części opiera się na ugruntowanym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i szczegółowej analizie polskich przepisów prawnych. Z opinii możemy się dowiedzieć dlaczego organ administracji samorządowej, który jest założycielem spółdzielni socjalnej może zlecić jej zadanie z pominięciem procedury przetargowej, wykorzystując opcję powierzenia zadań własnych.

Mowa o zamówieniach typu „in house”. Organ administracji publicznej może bezpośrednio zlecić wykonanie zadania podmiotowi, który jest od niego odrębny prawnie, pod warunkiem, że sprawuje nad tym podmiotem kontrolę, a zasadnicza część działalności tego podmiotu świadczona jest właśnie na rzecz danego organu.

Chociaż ustawa o samorządzie gminnym i ustawa o gospodarce komunalnej nie precyzuje, że spółdzielnia socjalna może być tym podmiotem, któremu samorząd może powierzyć zadania z obszaru gospodarki komunalnej, to, wedle opinii Urzędu Zamówień Publicznych, nic nie staje na przeszkodzie, aby tak właśnie było. Wszystko dlatego, że powyższe ustawy wskazują jedynie podmioty, którym „w szczególności” można powierzyć takie zadania (samorządowe zakłady budżetowe, spółki prawa handlowego, organizacje pozarządowe etc.), a spółdzielnia socjalna, założona przez organ administracji samorządowej spełnia niemal wszelkie kryteria „własnej jednostki organizacyjnej” tego samorządu. Ustawowo nie ma określonych szczególnych wymogów formalnych, co do sposobu powierzenia takiego zadania. Innymi słowy, nie ma obowiązku stosowania w tym przypadku ustawy prawo zamówień publicznych.

Opinia precyzuje też na czym polega „pełna kontrola” jednostki samorządu terytorialnego nad utworzoną przez nią spółdzielnią socjalną. Chodzi o to, aby co najmniej dwie jednostki samorządu terytorialnego posiadały 100% udziałów w spółdzielni i miały wyłączną możliwość decydowania o sprawach spółdzielni.

Zachęcamy do zapoznania się z pełnym tekstem opinii >