Publicystyka - ngo.pl

Partnerstwo ma obecnie jedenastu członków. Są to, w kolejności alfabetycznej: Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce, Biłgorajski Fundusz Lokalny, Biłgorajska Agencja Rozwoju Regionalnego, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Fundacja Wspomagania Wsi, Nidzicka Fundacja Rozwoju NIDA, Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT oraz Stowarzyszenie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych TŁOK.

Członkowie Partnerstwa uznali, że wszystkie działania wymienione w obu kierunkach Mapy ogniskuje i łączy dobro wspólne i, że ono właśnie będzie podstawą wspólnych działań. Stąd też nazwa Partnerstwa i jego misja, którą jest działanie na rzecz rozwoju obywatelskich społeczności lokalnych, opartych na idei dobra wspólnego i solidarności, potrafiących rozwiązywać swoje problemy w oparciu o aktywność mieszkańców współpracujących z samorządem i przedsiębiorcami. Według członków Partnerstwa dobro wspólne otwiera drogę do innych działań, bowiem pomaga budować lokalną tożsamość, wzmacnia postawy pro-obywatelskie, jak i uruchamia aktywność lokalnych społeczności, w tym także filantropijną.

Partnerstwo na początku wypracowało swój sposób rozumienia dobra wspólnego, który jest merytoryczną bazą dla dalszych działań. Dobro wspólne w rozumieniu Partnerstwa jest tworzone przez członków lokalnej społeczności i służy każdemu jej mieszkańcowi. Są nim wspólne wartości, które łączą mieszkańców, zasoby naturalne: ziemia, lasy, pola, jeziora, góry, powietrze, ale też to wszystko, co jest wytworem ludzkich umysłów i rąk: kultura, sztuka, place, ulice, budynki, parki czy też instytucje. Dobrem wspólnym są przede wszystkim sami mieszkańcy społeczności lokalnej. To, czy coś jest dobrem wspólnym, czy też nie, zależy od dwóch przesłanek.

Po pierwsze, niezależnie od tego, czy chodzi o rzecz materialną czy niematerialną, dobro wspólne musi spełniać następujące warunki:

każdy może tworzyć dobro wspólne, dzięki czemu jest ono pełniejsze i bardziej zróżnicowane,

każdy powinien dbać o dobro wspólne, po to, by inni mogli z niego korzystać teraz i w przyszłości,

każdy może korzystać z dobra wspólnego, aby lepiej zaspokajać swoje potrzeby.

Drugi warunek niezbędny do uznania czegoś za dobro wspólne, to uświadomienie sobie tego dobra i uznanie go przez społeczność lokalną.

Jako podstawowe wyzwanie na najbliższe lata Partnerstwo uznało popularyzowanie idei dobra wspólnego w społecznościach lokalnych i zachęcanie do działań na jego rzecz. Członkowie Partnerstwa opracowali prezentacje, które opisują dobro wspólne, pokazują, jakie z niego wynikają korzyści, ale i obowiązki dla mieszkańców społeczności lokalnych oraz podpowiadają – posługując się konkretnymi przykładami – w jaki sposób można działać na rzecz dobra wspólnego. Okazało się przy tym, że podstawową trudnością jest znalezienie odpowiedniego sposobu mówienia o dobru wspólnym, który będzie przystępny, zrozumiały i akceptowalny lokalnie. Przygotowane prezentacje posłużyły do popularyzowania idei dobra wspólnego, ale jednocześnie przyniosły doświadczenia dotyczące sposobu komunikowania o dobru wspólnym, które zostaną wykorzystane w przyszłości.

W 2017 roku Partnerstwo przeprowadziło m.in.:

2 webinaria na temat dobra wspólnego w ramach Pracowni Dobra Wspólnego Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce,

2 warsztaty „Gmina jako dobro wspólne” w ramach XVI Ogólnopolskiego Spotkania Organizacji Działających na Obszarach Wiejskich, organizowanego przez Fundację Wspomagania Wsi i Nidzicką Fundację Rozwoju NIDA,

2 sesje na temat dobra wspólnego w ramach VIII Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych.

Partnerstwo przygotowało także prezentację na temat dobra wspólnego, która wykorzystana została w cyklu debat „Jak budować wspólnoty lokalne?”, organizowane przez Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową i Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego oraz opublikowało tekst o dobru wspólnym w "Coroczniku", wydanym przez Stowarzyszenie Dialog Społeczny.

Doświadczenia z przeprowadzonych spotkań pokazały, że ludzie z reguły rozumieją ideę dobra wspólnego, natomiast nie potrafią przełożyć jej na praktykę społeczności lokalnych. Wynika to z różnych przyczyn: braku wzajemnego zaufania, nieobecności w życiu codziennym takich zasad, jak wzajemność, solidarność czy szacunek dla drugiego człowieka, które są fundamentem dobra wspólnego. Brakuje również doświadczeń we wspólnych działaniach. Niewielkie jest także poczucie odpowiedzialności za dobro wspólne, ludzie najczęściej obarczają nią władze lokalne, a sami czują się zwolnieni z obowiązku działania na jego rzecz.

W związku tym w przyszłości Partnerstwo zamierza większy nacisk położyć na praktyczną stronę działań na rzecz dobra wspólnego. W roku 2018 Partnerstwo chce kontynuować i intensyfikować popularyzowanie dobra wspólnego w ramach debat merytorycznych o jego istocie i spotkań lokalnych zachęcających mieszkańców społeczności lokalnych do działań na rzecz dobra wspólnego i podpowiadających, jak to można skutecznie robić. Zanim rozpoczną się debaty i spotkania Partnerstwo zamierza wypracować nowe sposoby komunikowania o dobru wspólnym, które będą podstawą do rozmów na jego temat.

Tomasz Schimanek,

koordynator Partnerstwa, Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce

Grudzień, 2017

Więcej informacji o Strategicznej Mapie Drogowej, w tym o Partnerstwie Tematycznym Dobro Wspólne Lokalnie znajduje się na stronie internetowej: http://mapa3sektora.org

Artykuł opracowany w ramach projektu "Droga do Polski Obywatelskiej" realizowanego przez Sieć SPLOT i OFOP ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.