Publicystyka - ngo.pl

Anita Siemaszko, prawnik doradzająca osobom niepełnosprawnym,
nie dziwi się, że nie chcą one pracować. Według niej polski system
rentowy nie zachęca do podejmowania pracy. - Droga po rentę to
droga przez mękę - wyjaśnia Anita.

• Ale kiedy masz już orzeczenie o niezdolności do pracy, kiedy
  okaże się, że szczęśliwie wypracowałeś sobie okresy składkowe i
  nieskładkowe - możesz liczyć na te kilkaset złotych miesięcznie,
  które, niestety, w wielu rodzinach jest jedynym stałym źródłem
  dochodów. To brutalne, ale są sytuacje, kiedy choroba i
  niepełnosprawność są traktowane w sensie ekonomicznym jak uśmiech
  losu. Chcesz dorobić do renty? Możesz, ale gdy zarobisz za dużo, to
  ZUS zawiesi jej wypłacanie lub ją zmniejszy. A że z interpretacją
  systemu „zawieszania - odwieszania" rent mają kłopoty nawet
  pracownicy ZUS, wcale się nie dziwię, że opowieści o ich pomyłkach
  skutecznie odstraszają od rezygnacji z renty czy podjęcia
  dodatkowej pracy. Jest jeszcze weryfikacja! Co z tego, że pięć lat
  temu lekarz orzecznik ZUS uznał, że jesteś trwale, całkowicie
  niezdolny do pracy? ZUS może w każdej chwili wezwać cię na badanie,
  podczas którego inny lekarz cudownie cię uzdrowi - choć twój stan
  nie poprawił się - i odbierze ci świadczenie.

I to dlatego, że być może wykonywałeś odpłatnie zajęcie, które w
jego ocenie jest zbliżone do tego, którego absolutnie nie mogłeś
wykonywać pięć lat temu. Wtedy przyznano ci rentę. Miałbyś pewne
szanse na jej zatrzymanie, gdybyś pracował w zakładzie pracy
chronionej. Słyszy się bowiem, że ZUS nie lubi rynku otwartego,
uznając, że niepełnosprawni mają prawo do pracy w „strefie
chronionej". Skoro wyszedłeś poza nią - to widocznie nadajesz się
do każdej roboty i renta nie jest ci potrzebna.

Do ograniczeń dołóżmy jeszcze niestabilny rynek zatrudnienia
oraz postrzeganie osób niepełnosprawnych jako tych posiadających
już źródło utrzymania w postaci renty, a więc takich, które nie
muszą pracować, a gdy to robią, to znaczy, że zabierają pracę innym

• czytaj: sprawnym. Czy można się dziwić, że w Polsce na rentę
  dmucha się i chucha, a nie myśli o jej dobrowolnym oddaniu?

• Nie chodzi tylko o lęk przed utratą renty, ale przed samą
  pracą, a więc wzięciem odpowiedzialności za siebie i swoje decyzje,
  oraz za swoich bliskich - wyjaśnia Dorota Krawczyk,
  psycholog.
  
  Praca to test na życie. Trzeba wyjść z domu, do ludzi. Stworzyć i
  utrzymać z nimi relacje. Podjąć zobowiązania i z nich się wywiązać.
  Wykazać się wiedzą i umiejętnościami, a czasem nawet rozczarować
  się ich rzeczywistym stanem. W pracy można popełnić nowe błędy, a
  wtedy nikt nie pogłaszcze po główce, ale będzie wymagał poprawy, a
  nawet krytykował.

I jeszcze trzeba codziennie wstać o określonej porze, dojechać
do firmy, załatwić opiekę nad dziećmi. A gdzie czas dla siebie?
Może się okazać, że pójście do pracy złudnie rodzi więcej strat niż
zysków. Pojawia się pytanie: po co mi ten kłopot, skoro nie jest
pewne, że znajdę pracę, że będę zarabiać więcej niż na rencie, albo
mi ją zabiorą? To może lepiej żyć jakoś za te kilkaset złotych i
nie wychodzić poza bezpieczną, domową zonę?

• Wcale nie jest wtedy lepiej - przestrzega Dorota Krawczyk. -
  Me podejmując pracy, tracimy szansę na realizację naszych
  podstawowych potrzeb. Środowisko zawodowe to łącznik między
  prywatnością a światem zewnętrznym. Praca wyznacza naszą wartość -
  jako samodzielnych i dojrzałych, a w rezultacie bardziej
  szanowanych i przez członków rodziny, i przez społeczeństwo. Praca
  daje nam poczucie przynależności do grupy oraz zapewnia potrzebę
  zorganizowania czasu i przestrzeni - kontroli nad życiem. Stajemy
  się bardziej mobilni i elastyczni w swoich decyzjach. Praca to
  szansa na rozwój, doskonalenie się, sprawdzenie w nowej roli, a
  więc na samoakceptację i samorealizację. Stałe zatrudnienie i
  wyższe zarobki to również okazja na podniesienie stopy życiowej i
  na realizację pasji. Okazuje się też, że kiedy przestajemy być
  aktywni (np. gdy nie pracujemy), nasz organizm przestawia się na
  boczny tor, zaczyna działać wolniej, dopadają nas lub „wychodzą"
  choroby, o których wcześniej nie mieliśmy pojęcia.

cd.

Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY:

• do 70 proc. kwoty przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce
krajowej miesięcznie; jeśli kwota dodatkowego wynagrodzenia
przekroczy ten próg, twoja renta zostanie zmniejszona o kwotę
przekroczenia, ale nie wyżej niż tzw. kwota maksymalnego
zmniejszenia

• renta zostanie automatycznie zawieszona, gdy zarobisz równo

lub więcej niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia - zawieszenie
obowiązuje na czas osiągania tej wysokości dochodów.