Raport na temat skali zjawiska dyskryminacji na Dolnym Śląsku
Zespół Fundacji Grejpfrut 9 grudnia 2014 w siedzibie Sektora 3 we Wrocławiu zaprezentował wersję wstępną raportu dotyczącego skali zjawiska dyskryminacji na Dolnym Śląsku, będącego podsumowaniem prac badawczych przeprowadzonych w tym roku we współpracy z instytucjami zabezpieczającymi prawo do równego traktowania w regionie.
W spotkaniu konsultacyjny udział wzięli przedstawiciele i przedstawicielki organizacji pozarządowych, Urzędu Miasta Jelenia Góra, Pełnomocniczka Wojewody Dolnośląskiego ds. Równego Traktowania, a także przedstawicielka Biura Rzecznika Praw Obywatelskich.
Raport zaprezentowali Wiktor Pietrzak oraz Joanna Podgórska-Rykała. W pierwszej części spotkania zostały przedstawione podstawy prawne badania, omówiono sposób prowadzenia monitoringu, zbierania i porządkowania danych. W raporcie został zawarty również zarys historyczno-filozoficzny dotyczący aspektów postrzegania równości jako wartości samej w sobie, jako odrębnego celu, do którego kraje wysokorozwinięte powinny bezwarunkowo dążyć – równość wszystkich wobec prawa, ale i w prawie. Wyjaśniono również czynniki, które powodują, że równość wciąż rodzi kontrowersje w naszym społeczeństwie. Następnie autorzy raportu przytaczają informacje na temat ogólnych przepisów antydyskryminacyjnych w prawie polskim na tle unormowań europejskich i międzynarodowych. W dalszej części raportu zaprezentowali informacje o instytucjach, które udostępniły informacje niezbędne do zobrazowania sytuacji nierównego traktowania w naszym regionie, są to: Państwowa Inspekcja Pracy, Rzecznik Praw Obywatelskich, Komenda Wojewódzka Policji, Komendy Powiatowe Policji, Prokuratura Okręgowa, Prokuratura Apelacyjna, Prokuratury Rejonowe, Pełnomocniczka Rządu ds. Równego Traktowania.
Prezentujący raport zwrócili uwagę przede wszystkim na różnorodność zjawiska, trudności w określeniu tendencji zjawiska, a także na fakt, że dane dotyczące złożonych skarg, zawiadomień, toczących się spraw czy postępowań z zakresu naruszenia zasady nierównego traktowania nie są przypadkami sumarycznymi, to znaczy: jedna sprawa może być prowadzona i analizowana w sposób niezależny przez inną instytucję. Stwarza to dużą trudność w określeniu indywidualnych zarejestrowanych spraw zachowań dyskryminujących na Dolnym Śląsku. Informacje o unikalnych przypadkach byłoby bardzo pomocne w charakterystyce ogólnej zjawiska i opracowaniu działań zaradczych. W związku z czym należałoby zastanowić się nad możliwością gromadzenia takich danych, aby służyły do doskonalenia polityki równości w regionie oraz w kraju.
Ponadto zaznaczono, że w Polsce funkcjonuje wiele instytucji, których obowiązkiem jest ochrona praw człowieka, w tym zabezpieczenie prawa do niedyskryminacji i równego traktowania, jednak działają one niezależnie, często nie podejmując ze sobą współpracy czy nie przekazując sobie gromadzonych danych. Należy odnotować, że stworzenie systemowej wymiany danych między instytucjami (z uwzględnieniem indywidualnych cech tych przypadków) pozwoliłoby na opracowanie szczegółowej charakterystyki zjawiska. Z kolei informacje na ten temat ułatwiłby tworzenie specjalistycznych diagnoz, a także doskonalenie polityk społecznych.
Ponadto zespół Fundacji Grejpfrut zaproponował rozważenie kwestii tworzenia Regionalnych Programów Działań na rzecz Równego Traktowania, które uwzględniałyby specyfikę lokalną, a jednocześnie wpisywałby się w cele i priorytety działań Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania. Takie rozwiązanie mogłoby zapewnić skoordynowaną realizację polityki równości w regionie, reagowałoby na charakter zjawiska dyskryminacji na Dolnym Śląsku, a jednocześnie wprowadzałoby w życie zapisy dokumentu rządowego. W opracowanie, jak i w realizację Regionalnego Programu niezbędne byłoby zaangażowanie samorządów lokalnych, organizacji pozarządowych oraz innych grup interesariuszy istotnych z punktu widzenia regionalnej polityki równości.
Opis poszczególnych danych cząstkowych zostanie zaprezentowany w osobnych artykułach, a przede wszystkim znajdzie miejsce w ostatecznej wersji raportu, który zostanie zamieszczony na stronie Fundacji Grejpfrut.
Zadanie dofinansowano ze środków budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Źródło: Fundacja Grejpfrut