Według prognozy EUROPOP2019 w 2050 roku polskie społeczeństwo będzie składać się w blisko jednej trzeciej z seniorów. Tymczasem Polska już dziś nie radzi sobie z zaspokajaniem potrzeb osób starszych. Jak to zmienić i przygotować się na starzenie się społeczeństwa?
Zdjęcie ilustracyjne
Autor/źródło: Pixabay.comSzczegółową diagnozę i rekomendacje przedstawiamy w nowym raporcie forumIdei W stronę sprawiedliwej troski. Opieka nad osobami starszymi w Polsce.
Ostatnie trzy dekady przyniosły w Polsce bardzo istotne zmiany demograficzne – zmniejszyła się umieralność, natomiast dzietność spadła poniżej poziomu prostej zastępowalności pokoleń. W kolejnych dekadach nasze społeczeństwo będzie coraz mniej liczne, a jednocześnie coraz większy będzie w nim udział osób starszych. Według prognozy EUROPOP2019 w 2050 roku polskie społeczeństwo będzie składać się w blisko jednej trzeciej z seniorów. Zachowanie spójności społecznej oraz aktywności obywatelskiej w społeczeństwie, w którym udział osób starszych będzie coraz większy, będzie wymagało poważnej reformy systemu zapewniania im opieki i wsparcia. Tymczasem Polska już dziś nie radzi sobie z zaspokajaniem potrzeb osób starszych. Z danych zgromadzonych w projekcie badawczym SHARE wynika, że ponad 50% osób powyżej 65 roku życia deklaruje, iż pomoc, którą otrzymują, zaspokaja ich potrzeby „czasami, bardzo rzadko lub wcale”. Jeśli w systemie opieki nic się nie zmieni, liczba niezaspokojonych potrzeb opiekuńczych osób starszych i niesamodzielnych drastycznie wzrośnie.
Dlatego zespół ekspertów w składzie dr Anita Abramowska-Kmon, dr Rafał Bakalarczyk, prof. dr hab. Irena E. Kotowska, Wojciech Łątkowski, dr Paweł Łuczak, dr Zofia Szweda-Lewandowska pod kierunkiem Ireny Wóycickiej przygotował dla forumIdei raport W stronę sprawiedliwej troski. Opiekana na osobami starszymi w Polsce, który zawiera szczegółowe rekomendacje dotyczące reformy polskiej polityki senioralnej.
Realizowany obecnie w Polsce model opieki nad osobami starszymi eksperci klasyfikują jako „familizm bez wsparcia”, co oznacza po prostu sytuację, w której zobowiązania opiekuńcze ponoszą tylko rodziny bez żadnego lub prawie żadnego wsparcia organizacyjnego i finansowego.
Postulowany w raporcie model opieki określony jest natomiast mianem „familizmu ze wsparciem”. Zakłada on, że realizowane są zarówno unijne cele w zakresie deinstytucjonalizacji, czyli zapewniania opieki możliwie blisko miejsca zamieszkania wspomaganej osoby i przy najmniejszej ingerencji w jej codzienne życie (co wyklucza np. umieszczanie jej w dużej instytucji opiekuńczej), jak i nie dopuszcza się do tego, aby ciężar opieki nad wymagającymi pomocy bliskimi spadał na pozbawione wsparcia rodziny.
Raport zawiera szczegółowe propozycje rozwiązań i reform w następujących obszarach:
- finansowanie systemu opieki nad osobami starszymi,
- rozwój formalnych usług opiekuńczych,
- koordynacja opieki nad osobami starszymi,
- standardy usług opiekuńczych,
- wsparcie opiekunów nieformalnych,
- kształcenie i wsparcie opiekunów formalnych.
Zapraszamy do lektury!
Źródło: Fundacja im. Stefana Batorego
