Publicystyka - ngo.pl

– Dziękuję za pracę, wykonaną przez Radę podczas III, dobiegającej końca, kadencji – powiedział minister Władysław Kosiniak-Kamysz, podczas posiedzenia Rady. – Zwłaszcza za doprowadzenie do zmian ustawowych, związanych z pożytkiem publicznym i wolontariatem. Liczę na dalszą, owocną współpracę, szczególnie przy opiniowaniu aktów prawnych, dotyczących trzeciego sektora oraz nowe, innowacyjne pomysły, by Rada w kolejnych kadencjach rozwijała swoje działania.

Spotkanie było okazją do zaprezentowania nowemu Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej prac RDPP III kadencji, dokonania pierwszych podsumowań i sformułowania rekomendacji dla nowej Rady oraz do poruszenia kilku bieżących spraw, którymi członkowie Rady powinni się zająć jeszcze przed upływem swej kadencji.

Legislacja
Prace zespołu ds. prawnych i monitoringu zrelacjonowała Anna Sienicka. Zespół zajmował się przede wszystkim sprawami legislacyjnymi, a w szczególności nowelizacją ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

– To była bardzo długa praca, poświęciliśmy na to dwa lata, a za nasz sukces uważam to, że udało się w ten proces włączyć wiele organizacji trzeciego sektora – mówiła Anna Sienicka. – Z tym także wiąże się nasza rekomendacja. Należy podkreślać, że Rada nie jest reprezentantem interesów trzeciego sektora, nie może zabierać głosu w imieniu wszystkich organizacji, jak chcieliby nie raz decydenci, ale może być pośrednikiem, organizatorem dyskusji.

Z zadań, jakie Anna Sienicka widzi przed Radą następnej kadencji są m.in. 1% (powrót do dyskusji o możliwości przekazywania 1% na subkonta), rozporządzenia wykonawcze dotyczące sprawozdawczości organizacji pozarządowych (przygotowany formularz jest skomplikowany i wymagający, dlatego jego wprowadzenie powinno być połączone z mądrą kampanią promocyjno-edukacyjną i wsparciem dla organizacji), nowe inicjatywy legislacyjne (m.in. nowelizacja ustawy o stowarzyszeniach, ustawa o przedsiębiorczości społecznej).

Dialog i współpraca
Zespół ds. dialogu i współpracy monitorował relacje między organizacjami pozarządowymi a administracją publiczną oraz podejmował działania na rzecz instytucjonalizacji dialogu obywatelskiego. Zespół był m.in. organizatorem konferencji na temat dialogu obywatelskiego, która odbyła się podczas Tygodnia Obywatelskiego (poprzedzającego VI Ogólnopolskie Forum Inicjatyw Pozarządowych), a w której wzięli udział przedstawiciele powstających w gminach, powiatach i województwach Rad Działalności Pożytku Publicznego. Zostały też opracowane procedury wydawani stanowisk przez RDPP oraz obiegu dokumentów. Rada następnej kadencji będzie musiała się nimi jeszcze zająć i je przyjąć. Inne zadanie, które zespół zostawi następcom jest związane ze zbliżaniem dialogu obywatelskiego i społecznego. Tutaj sojusznikiem Rady może być Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny i jego doświadczenia.

– Proponujemy, aby nowa Rada przygotowała listę tematów ważnych społecznie, które znajdują się także w kręgu zainteresowań Komisji Trójstronnej i zaprosiła Komisję do debaty, aby pokazać, że zajmujemy się nie tylko sprawami organizacji, ale także ważnymi problemami społecznymi – mówiła Teresa Hernik, relacjonująca prace Zespołu.

Programy, fundusze i EFS
Krzysztof Balon zreferował prace zespołu ds. programów i funduszy oraz zespołu ds. Europejskiego Funduszu Społecznego. Jednym z ważniejszych efektów prac pierwszego z tych zespołów jest przygotowanie programu wolontariatu długoterminowego (pilotaż został uruchomiony w tegorocznej edycji Funduszu Inicjatyw Obywatelskich).

– Teraz ważny będzie monitoring i ewaluacja działań organizacji, które zostaną operatorami w tym programie. Chcielibyśmy, aby na podstawie tych doświadczeń przyszła Rada powalczyła o przekształcenie tego w program rządowy i zabezpieczenie stałego finansowania – mówił Krzysztof Balon (więcej informacji o konkursie na operatorów wolontariatu długoterminowego w FIO 2012 czytaj:PO FIO: Zmiany w komponencie wolontariatu długoterminowego).

Zespół ds. EFS zajmował się postulatami zmian do rozporządzenia ogólnego Parlamentu Europejskiego i Rady oraz projektu rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego.

– Najprościej mówiąc nasze działania zmierzały do tego, aby EFS w przyszłym okresie programowania przyczynił się do „kapitalizacji” realizowanych projektów, czyli aby organizacje wychodziły z projektów unijnych nie zubożone z powodu różnych wymogów proceduralnych, ale wzbogacone, oczywiście w uczciwy sposób – relacjonował Krzysztof Balon. Ponadto zespół pracował także nad wzmocnieniem współpracy międzynarodowej oraz wzmocnieniem zasad partnerstwa, zwłaszcza w Komitetach Monitorujących fundusze strukturalne.

– We wszystkich tych trzech obszarach rozporządzenie daje pole manewru – mówił K. Balon. – Nawiązaliśmy współpracę z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego oraz organizacjami pozarządowymi, przede wszystkim Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych. Efektem jest gotowość MRR do dalszej wspólnej pracy. Będzie to sensowne o ile uda się wciągnąć w nią również samorządy, które w dużej mierze ostatecznie korzystają ze środków z EFS-u.

Hospicja do rejestru przedsiębiorców?
Po podsumowaniu dotychczasowych prac, członkowie Rady zajęli się najważniejszymi sprawami, które powinny zostać załatwione jeszcze przed upływem tej kadencji Rady (która kończy się 23 kwietnia 2012 roku).

Niezwykle pilną i aktualną kwestię poruszył ks. Stanisław Słowik z Caritas Diecezji Kieleckiej. Dotyczy ona wykluczenia organizacji pozarządowych z realizacji usług medycznych. Z przepisów wprowadzonej od stycznia 2012 roku ustawy o działalności leczniczej wynika, że działalność lecznicza jest co do zasady działalnością gospodarczą. Powoduje to m.in., że organizacje pozarządowe udzielające świadczeń zdrowotnych (np. prowadzące niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, czyli np. hospicja), aby móc nadal prowadzić swoją działalność powinny od 1 lipca 2012 roku znajdować się w rejestrze przedsiębiorców (czyli zarejestrować działalność gospodarczą).

– Jest to sprzeczne z ustawą o działalności pożytku publicznego, która działania w zakresie ochrony i promocji zdrowia zalicza do kategorii działań w obszarze pożytku publicznego – mówił ks. Stanisław Słowik. Ponadto zwrócił uwagę, że usługi opiekuńcze świadczone przez organizacje pozarządowe rzadko kiedy przynoszą zysk, charakterystyczny dla działalności gospodarczej.

– Poza tym jako stowarzyszenia i fundacje, a szczególnie jako organizacje pożytku publicznego nie możemy prowadzić działalności gospodarczej w obszarze naszej podstawowej działalności statutowej – tłumaczyła Jolanta Stokłosa, Prezes Zarządu Forum Hospicjów Polskich.

Obecni na posiedzeniu przedstawiciele Ministra Zdrowia tłumaczyli, że takie zapisy ustawy o działalności leczniczej wynikają z przyjętego orzecznictwa sądów powszechnych, które uznawały, że działalność polegająca na prowadzeniu świadczeń zdrowotnych jest działalnością gospodarczą. Poinformowali także, że w Ministerstwie Zdrowia przygotowywany jest obecnie projekt nowelizacji kontrowersyjnej ustawy, więc można także zgłosić potrzebę zmiany przepisów dotyczących działalności organizacji pozarządowych . Rada Działalności Pożytku Publicznego wystąpi do Ministra Zdrowia i przedstawi mu listę uwag, które należy wziąć pod uwagę przy nowelizacji tego aktu.

Kolejnymi sprawami, które Rada chce przypilnować przed końcem kadencji są:

• kwestia sprawozdawczości organizacji pozarządowych – 19 sierpnia 2011 roku została wprowadzona nowelizacja Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która m.in. umożliwia zróżnicowanie obowiązków sprawozdawczych wobec organizacji osiągających dochód powyżej lub poniżej 100 tys. zł. Organizacje o mniejszym budżecie będą miały do wypełnienie uproszczony (tzn. o połowę krótszy) formularz. Piotr Kontkiewicz, zastępca dyrektora Departamentu Pożytku Publicznego poinformował, że stosowane rozporządzenie zostanie opracowane do połowy roku;
• przypomnienie nadawcom publicznym o ich obowiązkach dotyczących promocji 1%, wynikających z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji – RDPP planuje wysłać stosowną informację do nadawców publicznych (szczególnie do 16 anten regionalnych). Rozporządzenie określa, ile czasu antenowego i na jakiego rodzaju programy media publiczne (radio i telewizja) mają przeznaczyć na tematy związane z działalnością organizacji pozarządowych i 1%. Przewiduje także, że szczegółowe zasady (regulaminy) przygotowania oraz rozpowszechniania tych audycji zostaną opracowane przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji po konsultacji z przedstawicielami wskazanymi przez RDPP. Założenia do tych regulaminów zostały już opracowane podczas trzydniowych warsztatów, w których udział brali przedstawiciele organizacji pozarządowych, Departamentu Pożytku Publicznego MPiPS, publicznego radia i telewizji oraz KRRiT. Przebieg tych prac zrelacjonował Marek Borowski. Obecnie nadawcy publiczni muszą opracować ostateczne formy regulaminu. Rada chce doprowadzić do spotkania Jana Dworaka, przewodniczącego KRRiT, Juliusza Brauna, prezesa TVP oraz Andrzeja Siezieniewskiego, prezesa Polskiego Radia i uzgodnić wydanie przez nich rozporządzeń, które wprowadzą w życie opracowane regulaminy. Podobne spotkania trzeba będzie zainicjować także na poziomie regionalnym. RDPP musi się także zastanowić nad delegowaniem osób do komisji oceniających kampanie społeczne. Powstanie takich komisji przewidują opracowane założenia do regulaminów;
• przygotowanie dyskusji na temat doprecyzowania definicji 1%;
• monitorowanie prac, jakie toczą się nad przygotowaniem nowych zasad działania Funduszu Inicjatyw Obywatelskich po 2013 roku zarówno w Kancelarii Prezydenta (projekt ustawy ma być gotowy w kwietniu), jak i w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej;
• zajęcie stanowiska w sprawie zmian w regulaminie prac Rady Ministrów, które – według Obywatelskiego Forum Legislacji, które zgłosiło tę sprawę do RDPP – spowodują ograniczenia udziału obywateli w procesie stanowienia prawa;
• zebranie od organizacji i przekazanie stronie norweskiej uwag dotyczących Funduszu dla Organizacji Pozarządowych, który ma być ustanowiony w ramach Mechanizmu Finansowego EOG na lata 2009-2014.

Kolejne spotkanie Rady Działalności Pożytku Publicznego odbędzie się 21 marca 2012 r.