Publicystyka - ngo.pl

Projekt dofinansowany został w ramach ostatniej, III edycji programu Obywatele dla Demokracji, prowadzonego przez Fundację im. Stefana Batorego we współpracy z Polską Fundacją Dzieci i Młodzieży, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Cele projektu to m.in. wyjaśnienie, jakie regulacje i w jakim zakresie chronią interes publiczny przed sytuacjami wydatkowania środków publicznych na cele prywatne, ustalenie, czy urzędy tworzą wewnętrzne regulacje chroniące interes publiczny, a także określenie skali zjawiska i jakich dokładnie kategorii wydatków ono dotyczy.

Jak podkreśla koordynator projektu dr Marcin Anaszewicz, projekt ma również na celu poznanie nastawienia badanych urzędów do kontroli obywatelskiej związanej z tym zjawiskiem, a także przygotowanie rekomendacji dotyczących zmian prawnych. Obiektem kontroli będzie 19 urzędów centralnej administracji rządowej. – Naszym celem jest zwrócenie uwagi administracji na ten problem, a także zmiana złych praktyk poprzez pokazanie skali i przykładów takich nadużyć – dodaje Anaszewicz.

Problem wydatkowania środków publicznych na cele prywatne bywa przedmiotem zainteresowania Polaków jedynie przy okazji nagłaśnianych afer z udziałem polityków. Debata publiczna w Polsce jest w takich przypadkach krótkotrwała i ogólna, i nie staje się przyczynkiem do szerszej analizy problemu. Tak stało się też w przypadku „afery taśmowej”, która obok wielu innych kwestii ujawniła problemy administracji publicznej z przejrzystością wydatkowania środków publicznych. Z informacji przekazywanych mediom przez przedstawicieli administracji wynika, że mają oni problem z zakwalifikowaniem faktów i zdarzeń jako publiczne lub jako prywatne. Problemem dla nich było ustalenie, czy nagrani urzędnicy byli na obiedzie prywatnie czy służbowo i czy w związku z tym mogli płacić za ten obiad publicznymi środkami. Warto przypomnieć, że były Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski za "prywatne" w trakcie kolacji z byłym Ministrem Finansów Jackiem Rostowskim uznał picie wina typu porto, ale już nie zjedzenie combera z królika. Minister zwrócił pieniądze tylko za wino i to dopiero pod wpływem opinii publicznej.

Nie posiadamy nadal informacji na temat tego, jak duża jest skala takich nieprawidłowości. W opinii Anaszewicza niezależnie jednak od skali, zjawisko to stanowi jedną z istotnych patologii życia publicznego i nie można go zlekceważyć, nawet gdyby okazało się marginalne. Jesteśmy przekonani, że poprzez kontrolowanie wydawania środków publicznych na cele prywatne możemy spowodować wypracowanie mechanizmów bardziej gospodarnego i celowego wydawania środków publicznych w ogóle i tym samym zapobiegać innym patologiom w sferze publicznej – dodaje Anaszewicz.

Fundacja Klinika Rządzenia powstała w lipcu 2014 roku z inicjatywy prawniczki dr Sylwii Spurek i politologa dr Marcina Anaszewicza. Strategicznym celem Fundacji jest wspieranie realizacji zasady demokratycznego państwa prawnego wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP oraz zasady zwierzchnictwa Narodu, o której mowa w art. 4 Konstytucji. Fundacja działa również na rzecz skutecznego i efektywnego sprawowania władzy przez rządzących, w szczególności w zakresie stanowienia i stosowania prawa oraz na rzecz przejrzystości i rozliczalności rządzenia i rządzących. Dwa merytoryczne filary działalności Fundacji, to prawa człowieka i prawa zwierząt. Więcej na www.klinikarzadzenia.org.