Co motywuje do aktywizmu, a co utrudnia zaangażowanie? W jakie działania społeczno-polityczne ludzie chcą się angażować? Próbę odpowiedzenia na te pytania (a także wiele innych) podjęły m.in. psycholożki dr. Joanna Grzymała-Moszczyńska i dr. hab Katarzyna Jaśko, współautorki wydanej przed kilku laty książki „Walcz, protestuj, zmieniaj świat. Psychologia aktywizmu”.
Powiedzieć, że aktywizm, zwłaszcza na rzecz zwierząt pozaludzkich i ich praw, jest dla nas ważny to nie powiedzieć nic. Aktywizm to już integralna część naszego życia. Nie mogłyśmy (forma żeńska będzie stosowana w naszych tekstach zawsze, w ramach protestu przeciwko temu, że za domyślną uważa się formę męską, która kobiety językowo wyklucza) nie pojechać w sobotę 16 marca do Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie Joanna Grzymała-Moszczyńska oraz Katarzyna Jaśko przedstawiały wyniki badań prowadzonych w ramach projektu „Od apatii do przemocowego ekstremizmu: motywacyjne podstawy zaangażowania politycznego”, który realizowany był w latach 2020-2024 w Polsce i Norwegii – odpowiednio przez Instytut Psychologii UJ oraz Wydział Psychologii Uniwersytetu w Oslo. Tym bardziej, że część z nas brała udział w badaniu, które było częścią tego projektu. Miał on na celu lepsze zrozumienie, dlaczego ludzie uczestniczą w różnego rodzaju działaniach aktywistycznych / politycznych lub decydują się nie angażować w tego typu działania. Badaczki i badaczy interesowało także, jak zaangażowanie społeczne i polityczne ma się do innych aspektów życia.
W prezentacji badaczki poruszyły m.in. kwestię:
- W jaki sposób osoby zaangażowane w aktywizm doświadczają konfliktów pomiędzy życiem prywatnym, zawodowym, a aktywizmem?
- Jaką rolę w zaangażowaniu odgrywa postrzeganie szans osiągnięcia sukcesu? A jaki wpływ na nie mają normy społeczne?
- W jakie działania ludzie chcą się angażować, a w jakie w mniejszym stopniu?
- Jaką rolę pełnią w aktywizmie emocje?
- Jak możemy wykorzystać tę wiedzę w praktyce zmieniania świata na lepsze?
Wydarzenie było nagrywane, więc za jakiś czas prawdopodobnie będzie gdzieś udostępniony (aczkolwiek nie wiemy kiedy i czy w całości). Dodamy tylko, że było kilka rzeczy, które nas zaskoczyły (m.in. chęć do zaangażowania aktywistycznego online vs. offline).
Po części głównej odbyła się część dyskusyjno-warsztatowa, w której osoby z Fundacji W Imię Zwierząt wzięły udział. Oprócz nas – oraz badaczek i badaczy, rzecz jasna – wzięły w niej udział także osoby reprezentujące Spółdzielnię Ogniwo, Fundację Ocalenie, Greenpeace, Komitet Obrony Demokracji oraz związek zawodowy Inicjatywa Pracownicza. Wspólnie zastanawiałyśmy się nad tym, czy i w jaki sposób wyniki badań psycholożek (i ich zespołu) z Instytutu Psychologii UJ przydadzą się w pracy naszych organizacji i inicjatyw oraz co jeszcze warto by przebadać. Zwykle obracamy się w gronie osób aktywistycznych koncentrujących się na prawach zwierząt pozaludzkich, więc wymiana perspektyw, obserwacji, doświadczeń osób zaangażowanych w inny kwestie społeczno-polityczne była bardzo cenna. O dziwo, były one zaskakująco podobne. Zdecydowanie była to bardzo dobrze spędzona sobota.
Coś do poczytania, coś do posłuchania
- Na podstawie wyników badań napisano artykuł „The whole thing is a juggling act”: Qualitative Exploration of Goal Systems among Activists and Nonactivists, którego preprint dostępny jest TUTAJ.
- Wykład „Psychologia aktywizmu” wygłoszony 15.04.2020 przez Joannę Grzymałę-Moszczyńską oraz Katarzynę Jaśko z Instytutu Psychologii UJ w ramach kursu „Wyzwania dla demokracji w dobie kryzysu klimatycznego: perspektywa interdyscyplinarna”.
- Wykład Joanny Grzymały-Moszczyńskiej z Instytutu Psychologii UJ pt. „Dlaczego chcemy zmieniać świat, czyli o psychologii aktywizmu”.
- Spotkanie on-line wokół książki „Walcz, Protestuj, Zmieniaj Świat – Psychologia Aktywizmu” autorstwa Tomasza Besty, Katarzyny Jaśko, Joanny Grzymała-Moszczyńskiej i Pauliny Górskiej.
Od redakcji: polecamy też podcast ngo.pl i #todziała: Jak pielęgnować aktywizm? [podcast]
Źródło: Fundacja W Imię Zwierząt