Jeszcze w marcu na stronach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pojawił się dokument pn. Program Prac Legislacyjnych Rady Ministrów. W ten sposób rząd, z pewnym opóźnieniem wypełnił wymogi ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia.
Program prac legislacyjnych to 29-stroniowy
wykaz projektów ustaw, nad którymi w najbliższych miesiącach będzie
pracować Rada Ministrów. Generalnie odpowiada on warunkom
określonym w ustawie lobbingowej - zawiera tytuł projektowanego
aktu prawnego, informację o przyczynach i potrzebie wprowadzenia
planowanych rozwiązań, krótkie parozdaniowe streszczenie idei
projektu oraz informacje o tym, który resort w sposób szczególny
będzie zajmował się danym projektem wraz z uwagami na temat
postępów w pracach. Nie dopełniono tylko jednego, ale dość
istotnego z punktu widzenia osób starających się śledzić przebieg
prac legislacyjnych warunku.
Program prac legislacyjnych wedle zapisów
ustawy lobbingowej powinien zawierać również imię, nazwisko oraz
stanowisko osoby odpowiedzialnej za opracowanie projektu danego
aktu prawnego, ale taka informacja tam się nie znalazła. Słuszna co
prawda wydaje się uwaga formułowana przez niektórych krytyków
ustawy, że właściwie nie wiadomo czemu ma służyć podanie nazwiska
osoby odpowiedzialnej za prace na projektem tej czy innej ustawy i
jakie to miałoby być nazwisko, skoro nad ustawami pracują zwykle
różne osoby. Z drugiej strony jednak wydaje się nieprawdopodobne,
aby w przypadku rządowego projektu ustawy nie dało się wskazać
urzędnika, który koordynuje w jakiś sposób prace nad tak istotnym
dokumentem. A nawet jeśli taka osoba miałby spełniać wyłącznie rolę
informatora, z którym każdy zainteresowany mógłby się skontaktować,
to i tak sensowność tego zapisu jest bezdyskusyjna, skoro jednym z
celów ustawy lobbingowej jest zwiększenie przejrzystości procesu
legislacyjnego.
W aktualnym programie legislacyjnym rządu
zabrakło wskazania na osoby odpowiedzialne za przygotowanie
konkretnych ustaw, i być może nie byłoby to aż takim problemem,
gdyby przynajmniej na poziomie resortowym, w programach prac
legislacyjnych konkretnych ministerstw znalazły się konkretne
nazwiska, ale tu pojawia się kolejna trudność. W momencie, kiedy
przygotowywano ten tekst, zaledwie pięć resortów wypełniło ustawowy
obowiązek i opublikowało na swoich podstronach Biuletynu Informacji
Publicznej własne plany legislacyjne, z nich tylko trzy spośród
nich podały nazwiska osób odpowiedzialnych za prace nad konkretnymi
ustawami i rozporządzeniami (Ministerstwo Spraw Zagranicznych,
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego).
Na razie wydaje się, że ustawa o działalności
lobbingowej w procesie stanowienia prawa funkcjonuje dość niemrawo.
W rejestrze lobbystów (uruchomionym także z opóźnieniem) znajduje
się już dwadzieścia sześć podmiotów, które deklarują zajmowanie się
tego typu działalnością (na razie na zarejestrowanie się w tym
zbiorze nie zdecydowała się żadna organizacja pozarządowa), ale nie
słychać tymczasem nic o propozycjach zorganizowania jakiegokolwiek
wysłuchania publicznego, czy to w którymś ministerstwie, czy to w
Sejmie. Niemniej z punktu widzenia organizacji pozarządowych
ciekawe mogą wydać się projekty ustaw wymienione poniżej (znalazły
się one w Programie Prac Legislacyjnych Rady Ministrów, który także
załączamy do tej informacji):
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych - istota projektu polega na wdrożeniu dyrektywy
2005/19. Organem odpowiedzialnym jest Ministerstwo Finansów.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i
usług - istota projektu polega na implementacji rozporządzenia
Rady 1777/2005. Organem odpowiedzialnym jest Ministerstwo
Finansów.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw - istota
projektu polega wprowadzeniu zmian w zakresie m.in. skali
podatkowej, ulg i przyspieszonej amortyzacji. Organem
odpowiedzialnym jest Ministerstwo Finansów.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o Narodowym Planie
Rozwoju - istota projektu polega na usprawnieniu i uproszczeniu
systemu organizacji zarządzania programami operacyjnymi;
ograniczeniu okresu obowiązywania ustawy o NPR do okresu
programowania 2004 - 2006; uporządkowaniu zasad kontroli w
funduszach strukturalnych oraz likwidacja ustawowego wymogu
istnienia Komitetów Sterujących. Organem odpowiedzialnym jest
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
- Projekt ustawy o finansach publicznych - istota projektu
polega na uporządkowaniu organizacji sektora finansów Publicznych
oraz usprawnieniu mechanizmów gospodarowania środkami publicznymi,
przez ich dostosowanie do współczesnych metod programowania i
planowania opartego na celach oraz do międzynarodowych standardów
jawności przejrzystości. Organem odpowiedzialnym jest Ministerstwo
Finansów.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o partnerstwie
publiczno-prywatnym - istota projektu polega na uproszczeniu
procedur, zdefiniowaniu wpływu na dług publiczny oraz odpowiedniej
ochronie interesu publicznego. Organem odpowiedzialnym jest
Ministerstwo Finansów.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym
- istota projektu polega na wyeliminowaniu ograniczeń hamujących
rozwój Centrów Integracji Społecznej oraz uporządkowaniu spraw
organizacyjnych dotyczących ich funkcjonowania. Organem
odpowiedzialnym jest Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze
Sądowym - istota projektu polega na ułatwieniu dostępu do
informacji i dokumentów w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz
umożliwienia rejestracji podmiotów drogą elektroniczną. Chodzi tu o
implementację dyrektywy 2003/58 WE, która wejdzie w życie z dniem 1
stycznia 2007 r. w sprawie elektronicznego dostępu do rejestrów.
Organem odpowiedzialnym jest Ministerstwo Sprawiedliwości.
- Projekt ustawy o spółdzielni Europejskiej - istota
projektu polega na utworzeniu nowej formy organizacyjnej
pozwalającej na prowadzenie transgranicznej działalności
gospodarczej i społecznej w obrębie Wspólnot Europejskich. Chodzi
to o dostosowanie prawa krajowego do rozporządzenia Rady (WE) nr
1435/2003 oraz dyrektywy 2003/72. Organem odpowiedzialnym jest
Ministerstwo Sprawiedliwości.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - istota projektu polega na doprecyzowaniu definicji, określeniu konieczność konsultowania przez organy administracji publicznej programu współpracy z organizacjami pozarządowymi, doprecyzowaniu regulacji dotyczącej rozdziału statutowej działalności odpłatnej od działalności gospodarczej, modyfikacji procedur konkursowych pozwalającej na przekazywanie małych dotacji bez przeprowadzania konkursu, doprecyzowaniu przepisów dotyczących Rady Działalności Pożytku Publicznego, wprowadzeniu zmian w zakresie mechanizmów kontrolnych. Organem odpowiedzialnym jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.