Ośrodek Pomocy Społecznej w Śremie, we współpracy ze Stowarzyszeniem „DZIECKO” z Gostynia i Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Gostyniu, zorganizował dwie edycje szkolenia poświęconemu jednemu z najtrudniejszych działań pomocowych, czyli sytuacjom przymusowego odbioru dzieci z rodzinnego domu.
By zapobiegać krzywdzeniu dzieci i by to krzywdzenie, w razie jego pojawienia się, przerwać, konieczne jest reagowanie. Ten obowiązek spoczywa na wielu specjalistach z kilku resortów. Ważne jest, by Ci specjaliści ze sobą współpracowali. W wyjątkowych sytuacjach, najbardziej zagrażających dziecku konieczne jest zabezpieczenie dziecka przez odebranie go rodzicom.
By się do tego dobrze, przygotować, zwłaszcza, że wiele obszarów nie jest do końca uregulowanych prawnie lub proceduralnie, przeprowadzono dwie edycje szkolenia dla służb i specjalistów z gminy i powiatu śremskiego, zatytułowanego: „Odbiór dziecka z rodziny. (4 sytuacje odbioru dziecka – procedury i rekomendacje; Kwestionariusze szacowania ryzyka przemocy oraz Algorytmy postępowania w przypadku przemocy w rodzinie i ich wykorzystanie w procedurze „Niebieskie Karty” oraz przy Interwencyjnym odbiorze dziecka z rodziny). Wzięli w nim udział policjanci, kuratorzy sądowi, pracownicy socjalni, psychologowie, pedagodzy, asystenci rodzin i koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej z ośrodków pomocy społecznej w i powiatowych centrów pomocy rodzinie.
Prowadzący szkolenie specjalista interwencji kryzysowej i pomocy psychologicznej (z certyfikatem „Niebieskiej Linii”) przedstawił cztery możliwe, różniące się od siebie sytuacje, dotyczące konieczności odbioru: a) w związku z postanowieniem sądu o przymusowym odebraniu osoby podlegającej władzy rodzicielskiej (art. 598 kpc); b) w związku z wykonywaniem obowiązków kuratorskich (art. 9 ustawy o kuratorach sądowych); c) przy interwencyjnym odbiorze dziecka przez pracownika socjalnego we współpracy z policjantem i przedstawicielem ochrony zdrowia (art. 12 a UoPPwR); d) oraz w ramach konieczności ochrony życia i zdrowia dziecka przez policję w sytuacjach kryzysowych podczas interwencji policji (art. 1 ust. 2 punkt 1 ustawy o policji w powiązaniu z art. 9d UoPPwR i paragrafem 13 ust.1 i 3 rozporządzenia w sprawie procedury NK - w związku z art. 58 ust. 1 punkt 2 i art. 103 ust. 2 pkt 2 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z wykorzystaniem art. 39 ust. 4 ustawy Kodeks Drogowy oraz w związku z art. 72 Konstytucji RP).
W ramach szkolenia zostały przedstawione poszczególne kroki w powyższych sytuacjach oraz rekomendacje uzupełniające brak szczegółowych rozwiązań prawnych dla tych trudnych, aczkolwiek czasem koniecznych działań.
Omówiono też powstałe w oparciu o doświadczenia innych krajów, opracowane w Polsce skuteczne narzędzia szacowania ryzyka zagrożenia życia i zdrowia osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Mają one na celu zwiększenie skuteczności działań podejmowanych przez interwentów podczas przeprowadzania interwencji.
Narzędzie szacowania ryzyka oznacza kwestionariusz zawierający sformułowane w postaci pytań czynniki ryzyka, których obecność zwiększa możliwość wystąpienia wspomnianego zagrożenia. Należy podkreślić, iż narzędzie to przeznaczone jest do użytku przez interwentów przeprowadzających interwencję wobec przemocy w rodzinie, gdy mają wątpliwości, iż w danym momencie konfrontują się z sytuacją przemocy. Z kolei algorytm postępowania interwentów w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia stanowi integralną część wspomnianego narzędzia. Zawiera on sugestie co do sposobu postępowania w sytuacji przemocy w rodzinie stwierdzonej podczas przeprowadzania interwencji.
Uczestnicy szkoleń zadawali wiele pytań i stwierdzili, że konieczne są takie szkolenia, by w rodzinnych sytuacjach kryzysowych przeprowadzać interwencje z dbałością o bezpieczeństwo dziecka i innych osób uczestniczących w tych sytuacjach.
Źródło: Stowarzyszenie „DZIECKO”