Przedsiębiorstwa społeczne otrzymają fundusze UE na instrumenty finansowe
Ministerstwo Rozwoju poinformowało, że Bank Gospodarstwa Krajowego popisał 29 grudnia 2016 r. umowy, na mocy których dwaj pośrednicy finansowi: Fundusz Regionu Wałbrzyskiego (FRW) i Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. (TISE) będą w całej Polsce udzielać ze środków Programu Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), pożyczek pomiotom ekonomii społecznej.
Wartość całkowita projektu „Wdrożenie instrumentu pożyczkowego i reporęczeniowego w ramach Krajowego Funduszu Przedsiębiorczości Społecznej" realizowanego w Programie Wiedza Edukacja Rozwój to blisko 160 mln zł. Podpisane umowy dotyczą pierwszej transzy tych środków, czyli 35 mln zł.
Podmioty ekonomii społecznej (PES) będą mogły uzyskać środki na wzmocnienie i rozszerzenie działań oraz realizację nowych przedsięwzięć. Powinny być to takie przedsięwzięcia, które generują korzyści społeczne (np. tworzenie miejsc pracy).
"Podmioty ekonomii społecznej są szczególnie ważne dla rozwoju społeczno-gospodarczego i rozwoju lokalnego. Przedsiębiorstwa społeczne nastawione są na połączenie zysku społecznego, np. na zatrudnianie osób długotrwale bezrobotnych czy osób z niepełnosprawnością, z ekonomicznym" – powiedział wiceminister Jerzy Kwieciński.
"Wyróżniają się pozytywnie na rynku i właśnie ze względu na swój szczególny charakter otrzymają wsparcie finansowe" – dodał wiceminister Paweł Chorąży.
Łączna kwota na instrumenty finansowe w POWER to prawie 180 mln zł, w tym:
- 154,5 mln zł – instrument pożyczkowy,
- 4,4 mln zł – instrument reporęczeniowy,
- 20 mln zł – instrumenty innowacyjne, np. social venture capital.
Środki dla PES będą w większości uruchamiane przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), który pełni funkcję funduszu funduszy. Pożyczki będą udzielane przez pośredników finansowych wyłonionych w przetargu, tj.: Fundusz Rozwoju Wałbrzyskiego w makroregionie zachodnim oraz Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych w pozostałych czterech makroregionach. Przy czym zaangażowanie środków prywatnych wyniesie co najmniej 10%.
W kwietniu br. została zawarta umowa pomiędzy BGK a Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na instrument pożyczkowy i reporęczeniowy dla PES, w ramach której ogłoszono przetarg na pośredników finansowych, z którym podpisano umowy. Projekt będzie realizowany do końca 2023 r. na kwotę niemal 160 mln zł. Dzięki tej umowie wsparcie otrzyma co najmniej 2030 podmiotów ekonomii społecznej oraz utworzonych zostanie co najmniej 1250 miejsc pracy.
Działalność ekonomiczna tego typu przedsiębiorstw służy im wyłącznie do osiągania celów społecznych, takich jak np. zatrudnianie czy pomoc osobom bezdomnym w odzyskaniu kompetencji potrzebnych w funkcjonowaniu w rodzinie, na rynku pracy, w społeczeństwie. Istotne jest także to, żeby podmioty ekonomii społecznej bazowały na lokalnych zasobach (np. angażując miejscowych dostawców i producentów). Przez będą wspierać lokalny rozwój gospodarczy.Najbardziej znanym przykładem podmiotów ekonomii społecznej są spółdzielnie socjalne i organizacje pozarządowe.
Projekt pilotażowy w perspektywie finansowej 2007–2013
Działania BGK w ramach EFS są kontynuacją realizowanego w formie pilotażowej projektu w perspektywie finansowej 2007-2013 (Program Kapitał Ludzki, POKL), w ramach którego oferowano preferencyjne pożyczki na rozwój PES. Celem instrumentu pożyczkowego było zapewnienie finansowania zewnętrznego dla PES mających trudności w zdobyciu finansowania komercyjnego (np. kredytu bankowego) z powodu braku wymaganych zabezpieczeń, historii kredytowej czy niedostatecznej oferty rynkowej.
Wsparcie oferowane w ramach ww. projektu POKL spotkało się z bardzo dużym zainteresowaniem PES. Do końca grudnia br. udzielono 500 pożyczek 421 podmiotom, co stanowi prawie 170% zakładanego pierwotnie rezultatu projektu i świadczy o dużym sukcesie projektu. Co więcej, wsparcie z instrumentów przełożyło się na 500 utworzonych nowych miejsc pracy. Środki z pilotażu zostaną wykorzystane na uruchomienie programu gwarancji de minimis dla PES, który zostanie uruchomiony przez BGK w I kwartale 2017 r.
Z uwagi na sukces projektu pilotażowego, działalność pożyczkowa jest kontynuowana w POWER na znacznie większą kwotę (ponad pięciokrotny wzrost środków). Działalność pożyczkowa będzie uzupełniona uruchomieniem reporęczeń BGK, tak aby zachęcić fundusze poręczeniowe do gwarantowania kredytów dla PES. Zakłada się również uruchomienie w formie pilotażowej instrumentu kapitałowego dla PES (social venture capital). Potrzebę finansowania ww. działań ze środków EFS potwierdziły badania zewnętrzne realizowane przez Ministerstwo Rozwoju, które wskazują, że zasadne jest zwiększanie i ułatwianie dostępu PES do kapitału na rozwój działalności.
Przykłady pożyczek dla PES udzielone z POKL
Pożyczka dla Spółdzielni Socjalna Samodzielność Praca Aktywność – Spółdzielnia zatrudnia na stałe osoby niepełnosprawne. Zamysłem jest, aby poprzez pracę w spółdzielni zdobyły one umiejętność samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie, aby mogły pracować i aktywnie działać. Pożyczka w wysokości 100 tys. zł została przeznaczona na zakup dodatkowych maszyn i urządzeń do pielęgnacji terenów zielonych oraz poligrafii. Dodatkowe doposażenie spółdzielni pozwoli na realizację nowych zleceń oraz pozyskanie nowych klientów.
Pożyczka dla Spółdzielni Socjalnej Tropem Przygody z Kielc – od trzech lat zajmuje się ona organizacją wydarzeń rekreacyjnych, czyli spływów kajakowych, gier terenowych i imprez integracyjnych. Ideą założenia Spółdzielni było wsparcie młodych osób zagrożonych wykluczeniem zawodowym, a wywodzących się z organizacji założycielskich Stowarzyszenia (tj. ZHP Chorągiew Kielce i Ochotnicza Straż Pożarna w Bilczy), którzy wyjeżdżali na studia do większych miast i nie znajdowali ciekawej pracy w Kielcach. Pożyczka (50 tys. zł) przeznaczona została na zakup zjeżdżalni – Zamek Dmuchany (często zamawiany na imprezy dla dzieci), zakup 3 quadów (atrakcyjne na imprezach integracyjnych i firmowych), zakup wykrywaczy metali i usługi promocyjne. Dzięki temu, oferta Spółdzielni będzie bardziej atrakcyjna.
