Komisja przedstawiła 27 maja 2015 projekt budżetu UE na 2016 rok – wynosi on 143,5 mld euro w środkach na płatności, które będą wspierały ożywienie gospodarki europejskiej i poprawę warunków życia w Europie i poza nią. Środki te zostaną przeznaczone na inwestycje mające na celu rozwój innowacyjności i tworzenie miejsc pracy, jak również wspierające konwergencję wśród państw członkowskich oraz bardziej sprawne działanie w zakresie migracji i dalsze wzmacnianie roli UE jako partnera na arenie międzynarodowej.
W przedstawionym projekcie uwzględniono również wkłady na Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), który stanowi główny element planu inwestycyjnego dla Europy. Dzisiejszy projekt zostanie przesłany do Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich UE, które wspólnie zadecydują o ostatecznej wersji budżetu.
Wiceprzewodnicząca Kristalina Georgiewa, odpowiedzialna za budżet i zasoby ludzkie, powiedziała: „W obecnej sytuacji gospodarczej mądre wykorzystywanie pieniędzy płatników ma większe znaczenie niż kiedykolwiek w przeszłości. W budżecie na 2016 r. wspieramy ożywienie gospodarcze za pośrednictwem inwestycji na wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy, przy czym wspomagamy również zarządzanie wyzwaniami zewnętrznymi takimi jak migracja. Odpowiadamy na najbardziej palące potrzeby, które pojawiły się w Europie i dążymy do osiągnięcia najlepszych możliwych rezultatów”.
Nowe miejsca pracy, wzrost gospodarczy i inwestycje
Główne elementy projektu budżetu UE na 2016 przedstawiono poniżej.
- Wykorzystanie prawie połowy budżetu (66,58 mld euro) na cele związane z ożywieniem wzrostu gospodarczego, tworzeniem miejsc pracy i zwiększaniem konkurencyjności.
- Wspieranie politycznych priorytetów Komisji Europejskiej, na przykład unii energetycznej i jednolitego rynku cyfrowego, za pośrednictwem programów takich jak instrument „Łącząc Europę” (1,67 mld euro w 2016 r.).
- 1,8 mld euro (30 proc. więcej niż w 2015 r.) przeznaczonych na Erasmus+, europejski program w dziedzinie kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu, co pomoże ponad 4 mln osobom wyjechać do pracy i na studia na obszarze całej Unii Europejskiej w latach 2014-2020.
- Zwiększanie konkurencyjności dzięki badaniom naukowym i innowacyjności w ramach programów takich jak „Horyzont 2020” (10 mld euro w 2016 r., czyli o 11,6 proc. więcej niż w 2015 r.).
- 2 mld euro w środkach na zobowiązania oraz 500 mln euro w środkach na płatności na fundusz gwarancyjny EFIS, aby wykreować w Europie inwestycje o wartości 315 mld euro. Rozporządzenie w sprawie EFIS (w tym aspekty budżetowe nowej struktury inwestycyjnej) jest przedmiotem toczących się obecnie negocjacji między Parlamentem Europejskim a państwami członkowskimi.
- Ogółem 42,86 mld euro przeznaczonych na sektor rolniczy.
Sprostanie nowym wyzwaniom - w Europie i poza nią
Zwiększy się pula środków przeznaczonych na rozwiązywanie problemów związanych z migracją. W budżecie przewiduje się wsparcie dla Europejskiego programu w dziedzinie migracji – przedstawionego wcześniej w tym miesiącu – poprzez przeznaczenie dodatkowych środków na operacje Tryton i Posejdon, zwiększenie pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych dla państw członkowskich położonych na granicach zewnętrznych Unii, finansowanie ogólnoeuropejskiego systemu przesiedleń oraz wzmocnienie agencji takich jak Frontex i Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO). W 2016 r. 833 mln euro zostanie przeznaczonych na Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (AMIF) oraz Fundusz Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ISF); są to dwa główne źródła finansowania działań w ramach unijnej polityki migracji i bezpieczeństwa.
W budżecie UE uwzględniono również najnowsze wydarzenia w sąsiedztwie Europy i poza nią. 9,5 mld euro (+28,5 proc.) przeznaczono na wsparcie zdolności UE do reagowania w sytuacjach, w których dochodzi do kryzysów zewnętrznych, takich jak na Ukrainie i w Syrii, oraz do zapewnienia pomocy humanitarnej dla jednostek, które jej potrzebują. Podwyższeniu ulegną środki przeznaczone na Europejski Instrument Sąsiedztwa (ENI) oraz Instrument Finansowania Współpracy na rzecz Rozwoju (DCI) o odpowiednio 2,1 mld euro (+34 proc.) i 2,7 mld euro (+27 proc.).
Kontekst
W projekcie budżetu UE do każdego programu objętego finansowaniem przypisane są dwie kwoty, czyli środki na zobowiązania i płatności. „Środki na zobowiązania” obejmują finansowanie, do którego można się zobowiązać w umowach w danym roku, natomiast „środki na płatności” dotyczą środków rzeczywiście wydatkowanych. W projekcie budżetu na 2016 r. środki na zobowiązania wynoszą 153,5 mld euro (o 5,3 proc. mniej niż w 2015 r.), a środki na płatności – 143,5 mld euro (o 1,6 proc. więcej niż w 2015 r.). Oznacza to, że wysokość środków na płatności w ujęciu realnym utrzymuje się na mniej więcej takim samym poziomie co w 2015 r. Płatności obejmują środki potrzebne do uregulowania zaległości wynikających z nierozliczonych płatności z poprzedniego okresu programowania budżetowego, które na koniec 2014 r. osiągnęły 24,7 mld euro.
Budżet UE wynosi w przybliżeniu 1 proc. PKB UE, ale dzięki efektowi mnożnikowemu i ukierunkowaniu na wyniki odgrywa istotną rolę. Na przykład w latach 2007-2013, średni wzrost PKB w wyniku realizacji polityki spójności został oszacowany na Łotwie na 2,1 proc. rocznie, na Litwie na 1,8 proc. rocznie, a w Polsce na 1,7 proc. rocznie.
Dodatkowe informacje
