Pragmatycy czy idealiści? [informacja prasowa]
Co motywuje do zakładania organizacji pozarządowych? Które powody – idealistyczne, pragmatyczne czy osobiste – są bardziej powszechne? Badania Stowarzyszenia Klon/Jawor dopowiadają na te pytania.
Przede wszystkim dla idei
Niemal wszyscy badani (93%) przyznali, że chęć działania na rzecz ważnych społecznie celów i rozwiązania konkretnych problemów w społeczeństwie lub w okolicy była ważnym czynnikiem motywujących do założenia ich organizacji. Podobnie wypowiadali się odnośnie chęci realizacji pomysłów i pasji założycieli lub fundatorów, chęci bycia aktywnym – prawie wszyscy (93%) wskazali, że powód ten był ważny przy powstawaniu ich organizacji. Na powody osobiste założycieli lub fundatorów wskazało 61% liderów stowarzyszeń i fundacji. Z kolei 58% przyznało, że istotną rolę odegrała możliwość dostępu do środków finansowych, konkursów lub lokali przeznaczonych tylko dla organizacji pozarządowych, niedostępnych dla innych podmiotów. Na inny praktyczny powód, związany z chęcią stworzenia ciekawego miejsca odpłatnej pracy i możliwością rozwoju zawodowego wskazało 27% respondentów.
Altruistycznie zwłaszcza wśród branży usług socjalnych
Można powiedzieć, że pierwszy z opisanych powodów, czyli chęć działania na rzecz ważnych społecznie celów i rozwiązania konkretnych problemów w społeczeństwie lub w okolicy, ma naturę ideową, altruistyczną. Choć jest to czynnik wskazywany przez zdecydowaną większość organizacji jako istotny, to wśród stowarzyszeń i fundacji specjalizujących się w usługach socjalnych i pomocy społecznej organizacje jeszcze częściej przyznają (98%), że ten idealistyczny motyw był ważny przy zakładaniu ich organizacji.
Powody wynikające ze specyficznej sytuacji życiowej założycieli są najbardziej typowe dla organizacji koncentrujących się na ochronie zdrowia (77%) oraz usługach socjalnych i pomocy społecznej (69%). Jako istotny najrzadziej wskazywały go z kolei organizacje zajmujące się sportem, turystyką, rekreacją i hobby (59%).
Pragmatycznie wśród organizacji wiejskich…
Forma prawna fundacji lub stowarzyszania – obok obowiązków – wiąże się też z pewnymi przywilejami czy możliwościami (np. ubiegania się o konkretne dofinansowanie lub lokal), z których niejednokrotnie nie mogą skorzystać inne podmioty, takie jak instytucje publiczne lub grupy nieformalne. Takie perspektywy związane z założeniem organizacji pozarządowej są najczęściej istotne dla organizacji zajmujących się kulturą i sztuką (70%) oraz rozwojem lokalnym (69%). Najrzadziej na dużą wagę tej motywacji wskazują organizacje z obszaru sportu, turystyki, rekreacji i hobby (56%) oraz ochrony zdrowia (53%). Co więcej, im mniejsza miejscowość, w której zlokalizowana jest organizacja, tym częściej powód związany z dostępem do źródeł finansowania lub lokalu odgrywa istotną rolę przy jej zakładaniu. 66% organizacji ze wsi i 53% z dużych miast powyżej 200 tysięcy mieszkańców wskazało że powód ten był dla nich ważny.
…i z dużych miast
Zależność między wagą motywacji dotyczącej stworzenia ciekawego miejsca pracy a wielkością miejscowości, w której zarejestrowana jest organizacja, jest dokładnie odwrotna. Czynnik związany z chęcią stworzenia ciekawego miejsca pracy jest najczęściej wskazywany przez organizacje z dużych miast, najrzadziej z kolei przez organizacje wiejskie.
Powód dotyczący możliwości rozwoju zawodowego częściej odgrywa istotną rolę dla fundacji niż stowarzyszeń. 42% fundacji i 24% stowarzyszeń wskazuje, że ważnym motywem było właśnie stworzenie ciekawego miejsca pracy. Co istotne, organizacje, przy których zakładaniu istotnym czynnikiem była chęć stworzenia ciekawego miejsca pracy odpłatnej, rzeczywiście częściej zatrudniają na podstawie umowy o pracę. Wśród wszystkich organizacji sektora pozarządowego 20% zatrudnia pracowników na etat, podczas gdy wśród organizacji mających taką, związaną z miejscem pracy, motywację odsetek organizacji zatrudniających na umowę o pracę jest dużo wyższy i wynosi 34%. Przyglądając się różnym branżom sektora, zauważamy, że chęć stworzenia ciekawego miejsca pracy odpłatnej częściej jest motywem do zakładania organizacji specjalizujących się w usługach socjalnych i pomocy społecznej (33%), najrzadziej natomiast organizacji sportowych (21%).