Wielu z nas uważa, że powiat jest tą jednostką samorządową, która ma najmniej środków finansowych i możliwości współpracy z organizacjami pozarządowymi. Czy aby na pewno?
Indiańskie spotkanie integracyjne „3majmy się razem i… zmieniamy lokalną rzeczywistość” 2.10.2015 r.
Powiat dzierżoniowski od kilku lat stara się obalić taki stereotyp myślenia. To prawda, że starostwa w porównaniu z gminami lub samorządowymi województwami mają niewielkie środki finansowe na ten cel. Starostwo dzierżoniowskie na rok 2017 przewidziało na dotacje dla organizacji 200 tys. zł, a tylko jedno miasto z obszaru powiatu – Dzierżoniów – zaplanowało na dotacje ponad 11 razy więcej środków, gdyż aż 2.238 tys. zł.
Współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi nie kończy się jednak wyłącznie na finansowaniu zadań realizowanych przez organizacje. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wspomina o wielu innych jeszcze formach współpracy:
– wzajemnym informowaniu się o planowanych kierunkach działalności,
– konsultowaniu z organizacjami projektów aktów normatywnych w dziedzinach dotyczących działalności statutowej organizacji,
– tworzenie wspólnych zespołów o charakterze doradczym i inicjatywnym,
– realizacji inicjatywy lokalnej,
– możliwości zawierania umów partnerskich,
– i tworzeniu Rad Działalności Pożytku Publicznego.
Wymienione powyżej formy współpracy nie są katalogiem zamkniętym i tak naprawdę współpraca w innych obszarach zależy od inwencji danego samorządu w połączeniu z potrzebami miejscowych organizacji pozarządowych.
Powiat dzierżoniowski, nie dysponując wielkimi funduszami dla organizacji pozarządowych, zobaczył dla siebie szansę współpracy z organizacjami właśnie w tych innych formach pozafinansowych. Skoncentrował się na potrzebach organizacji i przygotował spójną ofertę:
– prowadzenia doradztwa i szkoleń dla organizacji,
– promocji liderów i organizacji działających w powiecie,
– organizacji targów NGO,
– integracji III sektora
– oraz ujednolicenie standardów działań na rzecz organizacji z gminami powiatu dzierżoniowskiego.
Powiat corocznie organizuje: Powiatowy Dzień Organizacji Pozarządowych, spotkania integracyjne pozarządowców z samorządowcami (w bieżącym roku dancing pozarządowy z elementami gier integracyjnych i mini wykładów edukacyjnych) oraz konkurs na najlepszą organizację pozarządową w powiecie pn. „NGO – to jest to!”.
Doradztwo i szkolenia powiat dzierżoniowski postanowił realizować we współpracy z Punktem Konsultacyjno-Doradczym Fundacji „Merkury”. Doradca z tego punktu dociera na dyżury doradcze nie tylko do Dzierżoniowa, Bielawy, czy Pieszyc, ale także do niewielkich miejscowości, jak Gilów, Sieniawka. Dzięki temu organizacje wymagające wsparcia, konsultacji nie muszą docierać do Wałbrzycha czy Wrocławia, ale uzyskują pomoc w siedzibach swoich organizacji. Jest to niezwykle cenione przez osoby angażujące się społecznie, po pracy zawodowej, które mają ograniczone możliwości czasowe. Także szkolenia prowadzone są we współpracy z Fundacją „Merkury”. Nie budzi już zdziwienia frekwencja.
Nawet w najgorętszym okresie wakacyjnym na spotkania dotyczące wypracowania propozycji do Programu współpracy województwa dolnośląskiego z NGO przybywało co najmniej 20 osób, a na innych szkoleniach i spotkaniach informacyjnych bywa nie mniej jak 50 osób.
26 marca 2015 r. zawiązano formalne partnerstwo powiatu z gminami mające na celu wzmacnianie organizacji pozarządowych. Od tego momentu ujednolicono procedury konkursowe i zasady współpracy w samorządach tego partnerstwa. Wspólnie zorganizowano w 2015 r. spotkanie integracyjne pozarządowców z samorządowcami w konwencji indiańskiej – z wykorzystaniem indiańskich zwyczajów i obrzędów.
Na czym polega fenomen tej współpracy, że w powiecie dzierżoniowskim się udaje, a w innych miejscach nie bardzo? – pytanie zadajemy Agacie Bulicz, animatorce, trenerce z Dolnośląskiej Federacji Organizacji Pozarządowych
– Odpowiedź będzie mało odkrywcza, za to prawdziwa i prosta. To przede wszystkim zasługa ludzi. Tych działających w organizacjach i tych pracujących w urzędzie oraz przedstawicieli władz lokalnych (powiatowych i gminnych), dla których rozwój społeczny jest tożsamy z rozwojem aktywności społecznej mieszkańców, w tym z rozwojem lokalnych organizacji pozarządowych. Choć mam poczucie, że w powiecie dzierżoniowskim inicjatywa ciągle jeszcze leży po stronie samorządowej. Tu nikt nie dyskutuje o tym czy wspierać lokalne organizacje pozarządowe, tylko jak robić to skutecznie. Organizacje pozarządowe są traktowane jak arcyważny aktor na lokalnej scenie – to dzięki nim oferta usług społecznych dla mieszkańców jest coraz bogatsza, to tu można realizować i rozwijać swoje pasje, szukać pomocy, spędzać wolny czas i nawiązywać przyjaźnie. Dla mieszkańców organizacje pozarządowe są doskonałą szkołą odpowiedzialności, wrażliwości społecznej i profesjonalizmu. Jeżeli tak widzi się organizacje pozarządowe, nikogo nie dziwi, że robi się wszystko, żeby tworzyć przyjazne środowisko dla ich rozwoju” – wyjaśnia Agata Bulicz.
Co można zrobić, aby taka współpraca nie była tylko na papierze? – to kolejne pytanie zadane Agacie Bulicz.
– Poszukać sprzymierzeńców pozarządowo-samorządowych i działać. W pierwszej kolejności trzeba odpowiedzieć wspólnie na pytanie, po co ta współpraca? Dla kogo ją realizujemy? Co jest dla nas najważniejsze? Warto zrobić sobie bilans dotychczasowej współpracy w gminie lub w powiecie, wytyczyć realne cele na kolejny okres i ze szczególną atencją traktować formy współpracy pozafinansowej. To zabrzmi trywialnie, ale współpraca jest relacją, o którą należy dbać, nie da się jej zaplanować raz na zawsze, wierząc, że jakoś się potoczy. Warto podglądać, jak radzą sobie inni, szukać inspiracji i korzystać ze wsparcia organizacji parasolowych i federacji, które są po to, aby wspierać trzeci sektor – zachęca Agata Bulicz.
Agata Bulicz wspomniała, że współpraca w powiecie dzierżoniowskim to przede wszystkim zasługa ludzi. Należy więc powiedzieć wprost, iż tym „dobrym duchem” współpracy jest p. Grażyna Wójcik – Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Spraw Obywatelskich w Starostwie, która wspólnie ze swoim zespołem współpracowników z Wydziału i przy wsparciu p. Jolanty Zarzeki – Zastępcy Wójta Gminy Dzierżoniów powoduje, że tutaj niemożliwe staje się możliwym.
Dolnośląska Sieć Doradztwa Pozarządowego prowadzona jest w partnerstwie od siedmiu lat przez Dolnośląską Federację Organizacji Pozarządowych i Stowarzyszenie „Tratwa”.
