Członkowie Koła Ekologicznego z Gimnazjum nr 26 w Gdańsku Wrzeszczu 20 września wyjechali na tydzień do Guriewska – historycznie prestiżowej miejscowości w pobliżu Kaliningradu, w dawnych czasach Królewca lub Kónigsbergu. Guriewsk niegdyś nazywał się Neuhausen. Polska młodzież zakwaterowana była w Uszakowie d. Brandenburg.
Inicjatywa transgranicznej współpracy grup młodzieżowych wyszła od Aleksandry Kociałkowskiej – prezes Europejskiej Fundacji Ochrony Zabytków w Gdańsku, która ma swą siedzibę po sąsiedzku. Fundacja jest partnerem wiodącym projektu: „Transgraniczna miejska ekoturystyka czynnikiem wspierającym rozwój miast ekologicznych XXI wieku". Jest on dofinansowany z programu Małych Grantów Transgranicznych i Międzyregionalnych, przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Partnerami projektu, prócz Gimnazjum nr 26 z Wrzeszcza, byli: Gimnazjum nr 2 z Guriewska, administracja miasta Guriewska, Gimnazja - nr 2 i nr 3 z Mogilewa na Białorusi oraz Gdańska Fundacja Wody.
Koncepcja miasta XXI wieku
Tak jak przedindustrialne miasto zostało wyparte przez miasto przemysłowe, tak obecnie kształtuje się trzecia generacja miejskich aglomeracji, zgodna z koncepcją zrównoważonego rozwoju, czyli oparta na naśladowaniu metabolizmu przyrody. Jest to klucz do przetrwania miasta jako środowiska przyjaznego dla życia człowieka. Za priorytetowe uznaje się też działania na rzecz ochrony i konserwacji dziedzictwa historycznego, podkreślanie i eksponowania tożsamości, zachowanie równowagi między rozwojem nowej zabudowy a działaniami rewaloryzacyjnymi.
Warsztaty Ekoturystyczne w Guriewsku były kolejnym etapem opisywanego transgranicznego programu. W końcu maja tego roku spotkanie trzech grup młodzieżowych odbyło się w Gdańsku, a jego gospodarzem było Gimnazjum nr 26 z Wrzeszcza. Po części szkoleniowej, zorganizowano bardzo atrakcyjną Grę Miejską. Mało kto wie, że w czasach Wolnego Miasta Gdańska teren między Doliną Królewską a Jaśkową Doliną we Wrzeszczu nazywano Edenem. Tam właśnie zorganizowano Ekologiczną Grę Miejską. Młodzież z Mogilewa, Guriewska i naszego Gimnazjum nr 26, w strojach z dawnych epok, rozstawiona była w dziesięciu najbardziej atrakcyjnych punktach terenu. Uczestnikami gry byli ich koleżanki i koledzy z okolicznych podstawówek.
Krzyżacki Zamek kryty eternitem
Przedwojenna nazwa Guriewska - Neuhausen pochodzi z czasów, gdy rycerze z czarnymi krzyżami na białych płaszczach po zajęciu grodu Prusów w XIII wieku, zaczęli po drugiej stronie rzeki Guriewki budować zamek Nowy Dom, czyli Neuhausen. Jedno skrzydło tej gotyckiej budowli zachowało się do dzisiaj. W średniowieczu była tu rezydencja letnia biskupa Sambii, a po reformacji księcia Albrechta Hohenzollerna (znanego nam z hołdu pruskiego).
Wrześniowa edycja Ekologicznej Gry Miejskiej, której organizatorami byli polscy i rosyjscy gimnazjaliści, a uczestnikami uczniowie podstawówek, odbyła się na zielonych terenach wokół Zamku i na jego dziedzińcu. W trakcie Gry młodzież poznawała poprzez zabawę, konkursy i zadania do wykonania kulturowe i przyrodnicze skarby miejscowości. Rozszyfrowywała pochodzenie herbu miejscowości i odnajdywała 500-letni dąb książęcy. Szukała śladów po dawnym grodzisku Prusów z IV-V wieku n.e. i podziwiała ich Święty Dąb – już około 1000-letni, którego bali się ściąć nawet Krzyżacy. Staruszek jest w świetnej kondycji, co pewnie zawdzięcza wyjątkowo sprzyjającemu miejscu, gdzie rośnie przy rozlewisku rzeki Guriewki.
Największym szokiem był jednak pobudowany na planie czworokąta dawny Zamek Hohenzollernów, na którego dziedzińcu usytuowano bazę maszynową ciężkiego sprzętu, prawe, najstarsze skrzydło (pobudowane w XIV wieku przez Krzyżaków) pokryto eternitem, a bramę wjazdową w zabytkowym murze nie tylko zniszczono, ale wyrąbano szerszy otwór, aby zmieściły się tiry.
Na szczęście obecne władze Guriewska zaczęły doceniać zarówno ślady dawnej przeszłości jak ekologiczne wartości terenu. W przygotowaniu jest projekt rewaloryzacji Zamku aplikujący do funduszy unijnych, wspólne działanie miasta Guriewska i Europejskiej Fundacji Ochrony Zabytków.
Źródło: Europejska Fundacja Ochrony Zabytków