Publicystyka - ngo.pl

Z obecnej edycji Programu skorzystało ponad 100 polskich organizacji i instytucji (Obszar 1.2.1 Projekty współpracy i 1.1 Wieloletnie projekty współpracy) w jego pierwszych pięciu edycjach. Dodatkowo 10 wydawnictw wykorzystało możliwość dofinansowania projektów tłumaczeniowych (Obszar 1.2.2 Programu), a jedna organizacja otrzymała grant w ramach wsparcia europejskich festiwali kultury (Obszar 1.3.6 Programu). –  Nasz udział w Programie wynikał z dwóch powodów – mówi Olga Lany z Teatru Groteska. – Po pierwsze pozwalał wnosić do naszej działalności inspiracje innych i włączać nowe pomysły. Mogła w ten sposób powstać nowa jakość, nie tylko ze względu na różnice kulturowe, ale chociażby osobowości osób, które na ten projekt miały wpływ. Po drugie, nie mamy innej możliwości finansowania tego typu przedsięwzięć.

Tworząc własny projekt warto skonfrontować pomysły z doświadczeniami instytucji, którym udało się uzyskać grant. Można skorzystać z bazy projektów unijnych EVE na stronach Komisji Europejskiej, a także z publikacji Punktu Kontaktowego ds. Kultury, które prezentują doświadczenia polskich beneficjentów. Jak podkreśla dr Joanna Zając z Fundacji Cracovitalia, która uzyskała dotację na projekt "Pars Pro Toto –  Cultural Translation in Art and Through Artistic Activities", należy pamiętać, że nasz projekt powinien być innowacyjny i oryginalny. – Nie warto się kierować koniunkturalizmem, bo najważniejszy jest oryginalny pomysł – taki, który można praktycznie rozwijać także po zakończeniu realizacji projektu. Jednak na poziomie formułowania wniosku o grant równie istotne są przejrzystość myślowa i czytelność treści –  mówi Joanna Zając.

Innowacyjny pomysł jest najistotniejszy także zdaniem Joanny Szczecińskiej ze Społecznej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości w Łodzi, która uzyskała grant na projekt „SEMe – Sharing European Memories". – Jednocześnie ważne jest, aby nie był on zbyt elitarny, by mógł być adresowany do szerokich rzesz odbiorców. Instytucja aplikująca powinna również umieć przenieść swoją wizję artystyczną na papier i przekształcić w swego rodzaju plan realizacji celu.

W wypełnieniu wniosku mogą nam pomóc pracownicy Punktu Kontaktowego ds. Kultury, który odpowiada za udzielanie informacji na temat zasad funkcjonowania Programu i jego promocję na poziomie państw członkowskich. Po złożeniu formularza i otrzymaniu dotacji beneficjent kontaktuje się bezpośrednio z Agencją Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego w Brukseli, która wyznacza opiekuna projektu. Polscy beneficjenci chwalą sprawną współpracę z Agencją Wykonawczą. –  W naszym przypadku współpraca z Agencją przebiegała doskonale, a osoba prowadząca projekt była niezwykle pomocna i życzliwa –  wspomina Olga Lany z Teatru Groteska.

Warto podkreślić, że Program nie pokryje wszystkich kosztów projektu, dofinansowanie może wynieść maksymalnie 50% kosztów. Otrzymają je przedsięwzięcia kulturalne współtworzone i realizowane przez partnerów z kilku krajów, a poziom i jakość współpracy jest częścią merytorycznej oceny wniosku. Zdaniem Anny Szynkaruk-Zgirskiej z Fundacji Theatrum Gedanense, koordynatorki projektu „Beyond the Stage – New Trends in European Theatre”, dobre partnerstwo jest najważniejsze. – Warto znaleźć sobie takich współorganizatorów, którzy wejdą w ten projekt całkowicie, będą mieli nie tylko wizję, ale i środki na wkład własny – uważa Szynkaruk-Zgirska.

Znalezienie partnera do projektu jest jednym z najtrudniejszych wyzwań dla polskich instytucji kultury. Od czego rozpocząć poszukiwania? – Od rozważenia organizacji i instytucji, z którymi już współpracujemy – radzi Anna Hieropolitańska z Punktu Kontaktowego ds. Kultury. – Możemy także szukać przez sieci organizacji kulturalnych działających na poziomie europejskim i internetowe platformy wymiany informacji na temat europejskiej kultury. W poszukiwaniu partnerów zagranicznych pomogą nam także pracownicy Punktu. Punkt organizuje warsztaty, szkolenia i konferencje, a także prowadzi indywidualne konsultacje pomysłów na projekty.

Program Kultura nie narzuca rodzaju działań, które należy podjąć w projekcie. Wśród zrealizowanych projektów znajdują się przede wszystkim wydarzenia artystyczne, animacyjne i kulturalne, wystawy, koncerty i przedstawienia, a także programy wymiany młodych twórców i profesjonalistów, kursy mistrzowskie, warsztaty, spotkania służące wymianie wiedzy, praktyki i teorii. Jeśli chodzi o tematykę podejmowaną w projektach to, zdaniem Joanny Bębenkowskiej z Punktu Kontaktowego ds. Kultury, może ona dotyczyć tworzenia społeczeństwa obywatelskiego, budowania mostów pomiędzy kulturami, grupami społecznymi, mniejszościami, rozwoju i promowania kultury na poziomie europejskim, a także zwiększania dostępu do wydarzeń artystycznych, dziedzictwa kulturowego, czytelnictwa, czy sztuk użytkowych, upowszechniania wiedzy i angażowania wszystkich grup społecznych, zwłaszcza tych mniej uprzywilejowanych do czynnego udziału w kulturze.

Program Kultura wspiera działania instytucji publicznych i organizacji pozarządowych w zakresie współpracy międzynarodowej oraz budowania europejskiej przestrzeni działań kulturalnych i artystycznych. Pozwala uzyskać dofinansowanie na organizację międzynarodowych wydarzeń kulturalnych, tłumaczenia literackie, festiwale, działalność operacyjną oraz badania europejskiej polityki kulturalnej. Budżet Programu wynosi 400 mln euro. W zależności od projektu można otrzymać dofinansowanie w wysokości od 2 tys. do 500 tys. euro. Za wdrożenie Programu na poziomie wspólnotowym odpowiedzialna jest Komisja Europejska oraz działająca pod jej nadzorem Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego. Za promocję Programu na poziomie państw członkowskich odpowiadają Punkty Kontaktowe ds. Kultury.