Publicystyka - ngo.pl

Teatr edukacyjny, bazujący na brytyjskim modelu theatre in education. Przywędrował on do Polski kilkanaście lat temu z grupą polskich studentów, którzy mieli stypendia naukowe na Uniwersytecie w Exeter. Tam uczyli się jak tworzyć spektakle, które nie tylko będą ciekawe, ale też wciągną publiczność w temat i w poszukiwanie rozwiązań problemów bohaterów. Wśród tych studentów była Aleksandra Chodasz, obecnie trenerka i superwizorka dramy, jedna z założycielek Stowarzyszenia Praktyków Dramy STOP-KLATKA, a obecnie prezeska Fundacji Rozwoju „Dobre Życie” z siedzibą na Podkarpaciu.

Projekt został zrealizowany przez zespół aktorów-pedagogów. Jego opiekunami byli Aleksandra Chodasz, trenerka i superwizorka dramy oraz reżyser teatralny Arkadiusz Ziętek. Wzięło w nim udział 217 uczennic i uczniów Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Godowej oraz Miejskiego Zespołu Szkół w Strzyżowie. Stworzone specjalnie do tego celu przedstawienie ukazywało momenty, w których wiele zależy od indywidualnych wyborów i świadomości głównego bohatera. Widzowie śledzili relacje między bohaterami, poznali ich konflikty problemy i motywy takie jak:

• niedocieranie do własnych potrzeb,

• niepodejmowanie prób radzenia sobie z emocjami i trudnościami,

• wybieranie dróg na skróty, które nie prowadza do rozwiązań, a do jeszcze większych problemów.

Spektakl został tak skonstruowany, aby młodzież mogła utożsamić się z główna bohaterką i by jej problemy i widzenie świata były podobne do odczuwanych przez młodzież. Po spektaklu odbyły się warsztaty, w ramach których uczennice i uczniowie doskonalili umiejętności wspierające realizację ważnych potrzeb bez sięgania po narkotyki czy alkohol. Stosując techniki dramowe i rozmawiając, poszukiwali nowych rozwiązań dla głównej bohaterki. Młodzi ludzie wcielali się też w role bohaterów spektaklu, starając się zrozumieć emocje i sposób myślenia głównej bohaterki, tym samym mieli możliwość angażowania się w ważne dla ich życia i zdrowia tematy w ciekawy, pozostający w pamięci sposób.

Dzięki inicjatywie organizowanej przez Grupę Nieformalną Teatr Dobre Życie oraz Fundację Rozwoju „Dobre Życie” gimnazjaliści podnieśli poziom wiedzy o przyczynach i mechanizmach zjawiska uzależnień, konstruktywnych sposobach radzenia sobie z problemami, emocjami i potrzebami. Jak wynika z ewaluacji projektu aż 76%1 uczennic i uczniów uzyskało nowe wiadomości lub pogłębiło wiedzę z tego zakresu. Ponad połowa uczestniczących (53%)2 poznała nowe informacje na temat przyczyn sięgania po narkotyki, a 78%3 uważa, że takie zajęcia są dobrą formą profilaktyki uzależnień dla młodzieży. Uczestnicy i uczestniczki projektu wykazali się także wiedzą na temat konstruktywnych sposobów radzenia sobie z emocjami i problemami tak, aby nie sięgnąć po używki. Aż 75%4 badanych wskazało wśród tych sposobów: rozmowy o swoich problemach z bliskimi lub specjalistami, aktywne spędzanie wolnego czasu, dbanie o dobre relacje z bliskimi, rozwijanie swoich zainteresowań i pasji. Dopełnieniem danych procentowych są natomiast poniższe opinie:

• „mogą rozmawiać z przyjaciółmi, rodzicami lub jakąkolwiek osobą, do której mają zaufanie”,

• „spędzać czas z przyjaciółmi, otwarcie mówić o swoich problemach nie zaniedbywać relacji z bliskimi, którzy mogą być dla nas oparciem”,

• „czytać książki, słuchać muzyki, uprawiać sport, wychodzić ze znajomymi, przytulać się”,

• „rozwijać swoje zainteresowania i poświęcać im swój czas”.

Odbiorcami pośrednimi projektu byli również nauczyciele, wśród których inicjatywa zdobyła 100% pozytywnych ocen. W ich opiniach projekt był profesjonalnie poprowadzony, wychodzi naprzeciw potrzebom młodzieży, porusza ważne kwestie, aktywuje młodzież do samodzielnego myślenia i działania, przede wszystkim wyciągnięcia pozytywnych wniosków, dzięki temu, jak podkreślają nauczyciele, uczniowie uzyskali cenne informacje, które będą mogli wykorzystać w przyszłości. Tak oto podsumował projekt jeden z nauczycieli:

„Finalne przedstawienie pracy grupy [młodzieży przygotowującej w kilkuosobowych zespołach rozwiązania dla głównej bohaterki] pokazało zasadność i efektywność pracy. Każdy miał możliwość zaangażowania się w pracę grupy, ale i mógł przedstawić swoje spostrzeżenia. To, co młodzi wyniosą z projektu zmodyfikuje ich życie, ale już teraz mieli szanse na „przećwiczenie” modelowych sytuacji, „przegadanie” problemów i dyskusje. Myślę że wynieśli „sposób” jak sobie radzić z problemami.”

Program dostarczył młodzieży nowych informacji i dał możliwość refleksji nad wyrażaniem uczuć w konstruktywny sposób, by pomoc w budowaniu relacji z bliskimi i samorozwoju. Młodzi ludzie zdobyli narzędzia do pracy nad sobą, otrzymali również materiały edukacyjne.

„Teatr edukacyjny w profilaktyce uzależnień” to projekt dofinansowany z dotacji przyznanej ze środków konkursu „Akademia Aktywnych Obywateli - Podkarpackie Inicjatywy Lokalne”, który realizowany jest w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, nadzorowanym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Regionalnych Operatorów: Stowarzyszenie Dębicki Klub Biznesu, Fundacja Generator Inspiracji, Fundacja Fundusz Lokalny SMK, Lokalna Grupa Działania Stowarzyszanie „Partnerstwo dla Ziemi Niżańskiej”.

Przypisy:

1\ Wynik został uzyskany z odpowiedzi na pytanie “Czy poznałeś/-eś lub przypomniałaś/-eś sobie pozytywne sposoby radzenia sobie z problemami, emocjami i potrzebami - 36% uczniów opowiedziało “zdecydowanie tak”, “raczej tak” 40% osób.

2\ Odpowiedź badanych na pytanie „Czy dowiedziałaś/-eś się czegoś nowego na temat przyczyn sięgania po narkotyki?” - 34% odpowiedziało „raczej tak”, „zdecydowanie tak” 19%.

3\ Na pytanie „Czy takie zajęcia jak dzisiejsze są dobrą formą profilaktyki uzależnień dla młodzieży?” 44% uczennic i uczniów odpowiedziało „zdecydowanie tak”, „raczej tak” 34%.

4\ Wynik został uzyskany z odpowiedzi na pytanie „W jaki konstruktywny sposób ludzie mogą radzić sobie z emocjami, problemami, aby nie sięgnąć po używki?” W ten sposób odpowiedziało 151 osób.