Publicystyka - ngo.pl

Pomysł "Gazety" podoba się Polakom.
Aż 65 proc. z nich chciałoby przeznaczać jeden procent swojego podatku na organizacje społeczne, a 31 proc. oddałoby kolejny procent na działania Kościoła - wynika z badań SMG/KRC -KLON


W połowie lutego zaproponowaliśmy: niech każdy z nas, podatników, sam decyduje o dwóch procentach ze swojego podatku - jeden oddając wybranej przez siebie organizacji społecznej, drugi dowolnemu Kościołowi. Tak jak to się dzieje na Węgrzech.

Pomysł "Gazety" poparł minister finansów Jarosław Bauc: - Sądzę, że Polacy mogliby decydować o przeznaczeniu dwóch procent swojego podatku, zaś budżet wcale by nie ucierpiał z tego powodu. Potrzebna jest jednak reforma
finansów publicznych.

Bauc szacuje, że takie rozwiązanie mogłoby działać w naszym kraju już od 2003 roku. On sam całe swoje 2 proc. przekazałby na filharmonię.

A jeśli tak, to na co by je przeznaczyli? -
zbadało SMG/KRC razem z Bankiem Informacji o Organizacjach Pozarządowych KLON/JAWOR. Badanych pytano przede wszystkim o chęć wspomożenia jednym procentem organizacji społecznych.

Trzy razy więcej
Z badań wynika, że gdyby wprowadzono u nas węgierskie rozwiązanie (po jednym procencie z podatku dla organizacji i Kościoła), to 31 proc. Polaków jest gotowa do przekazywania jednego procentu podatku na Kościół albo związek
wyznaniowy. A aż 65 proc. chciałoby wspomóc organizacje pozarządowe. Dla porównania - w ciągu ostatniego roku 20,6 proc. Polaków przekazało formalne darowizny na rzecz organizacji lub Kościołów.

- To znaczy, że wprowadzenie tej możliwości może zwiększyć co najmniej trzykrotnie liczbę osób skłonnych do wspierania organizacji - mówi Kuba Wygnański z Banku Informacji o Organizacjach Pozarządowych KLON/JAWOR.
Przyznaje, że oba wskaźniki nie są do końca porównywalne. - Darowizny to celowe uszczuplenie własnego dochodu, które później można odpisać od podstawy opodatkowania - mówi. - A przeznaczenie na jakiś cel części podatku to dysponowanie pieniędzmi już "straconymi", bo pobranymi w podatku. Łatwiej przychodzi nam taki gest. Obydwa sposoby pomocy organizacjom pozarządowym mogłyby się uzupełniać - dodaje.

Jak wyliczyły organizacje, dzięki wprowadzeniu węgierskiego rozwiązania co roku trafiałoby do nich ok. 160 mln zł. - Oparliśmy się na założeniach tegorocznej ustawy budżetowej, w której spodziewane dochody z podatku od osób
fizycznych to 25 mld zł - tłumaczy Wygnański.

Komu jeden procent?
SMG/KRC-KLON zapytały, na co konkretnie oddalibyśmy jeden procent swojego podatku. - Rozkład preferencji nie jest zaskakujący. W Polsce najskuteczniej udaje się zbierać datki na tradycyjną działalność charytatywną, jak pomoc sierotom, ubogim, bezdomnym - mówi Wygnański. Na działalność charytatywną jeden procent podatku chce oddać aż 38 proc. Polaków. Niewiele mniej, bo 31 proc. badanych, oddałoby część podatku na ochronę zdrowia i rehabilitację.

Ciekawa jest też trzecia pozycja (17 proc. wskazań). To bezpieczeństwo publiczne. - Tu liczba organizacji jest bardzo niewielka. Dlatego te, które powstawałyby, mogłyby liczyć na poważne wsparcie - mówi Wygnański.

Poza tym "jeden procent" chcielibyśmy przeznaczać na: naukę i oświatę (15 proc. badanych), ochronę środowiska (13 proc.), tworzenie infrastruktury komunalnej, drogi, telekomunikację (7 proc.), sport (5 proc.), kulturę (3 proc.). Każdy z badanych mógł wskazać jednocześnie trzy cele.

Kto skorzysta?
Respondentów proszono też o to, by wskazali nazwę konkretnej organizacji, której przekazaliby jeden procent swojego podatku. Jak wyjaśnia Wygnański, większość ze wskazanych organizacji ma socjalny charakter. - Choć sporadycznie zdarzały się też wskazania na takie, jak Fundacja Batorego czy Fundacja Animals, a nawet na policję, wojsko czy Zakład Oczyszczania Miasta - mówi Wygnański.

Ale najwięcej z badanych wskazało Caritas oraz Wielką Orkiestrę Świątecznej Pomocy (po ok. 6 proc.). Inni wymieniali też PCK (3,9 proc.), Polską Akcję Humanitarną (2,1 proc.), Monar (1,4 proc) i Fundację Polsat (0,8 proc.). Po około pół procentu wskazań miały również: Fundacja Jolanty Kwaśniewskiej "Porozumienie bez Barier" oraz Towarzystwo im. Świętego Brata Alberta. - Gdyby istotnie okazało się, że deklarowane wskazania byłyby zrealizowane, to dla dwóch pierwszych organizacji oznaczałoby to znaczne sumy, po kilkanaście milionów złotych - mówi Wygnański.

Jego zdaniem na mechanizmie "jednego procentu" najbardziej skorzystałyby głównie dwa typy organizacji. Pierwsze - znane, duże, cieszące się zaufaniem organizacje ogólnopolskie,zdolne do prowadzenia kampanii medialnych, "przyciągających" sympatię i pieniądze podatników. - Jednak skorzystałyby też najmniejsze organizacje lokalne, bliskie, znane i ważne dla podatników, które działają po przeciwnej stronie ulicy, dotychczas pomijane w centralnej dystrybucji pieniędzy - twierdzi Wygnański. Zbigniew Pendel

Badania SMG/KRC - KLON z 26 lutego-4 marca, reprezentatywna próba 1000 dorosłych Polaków. Raport z badań można znaleźć w Internecie na stronie www.ngo.pl

Podatnik chce wydawać podatki
W połowie marca ogłosiliśmy wyniki sondażu, jaki dla "Gazety" przeprowadził CBOS. W tamtych badaniach 59 proc. respondentów generalnie poparło pomysł, by podatnicy sami decydowali o dwóch procentach podatku, a 26 proc. było
mu przeciwnych. 28 proc. badanych, którzy chcieliby decydować o swoim podatku przeznaczyłoby całe dwa procent na organizację społeczną. Co czwarty po jednym procencie dałby organizacji i Kościołowi. Tylko 4 proc. oddałoby całe dwa procent Kościołowi.
PEN