Postulaty dotyczące nowego okresu programowania Europejskiego Funduszu Społecznego, rozporządzenie KRRiT, wolontariat długoterminowy - to tylko niektóre ze spraw poruszonych podczas 15. posiedzenia Rady Działalności Pożytku Publicznego.
Podczas spotkania powołano zespół ds. Europejskiego Funduszu Społecznego. Polskie organizacje pozarządowe zgłosiły bardzo dużo postulatów do kolejnego okresu programowania funduszu po 2013 r. Dotyczą one m.in. sposobu rozdawania funduszy europejskich, zasad ich dystrybucji, kontrolowania i sprawozdawczości. Debata na ten temat toczy się już w Unii Europejskiej.
– Zespół zajmie się zebraniem i doprecyzowaniem wszystkich postulatów zwłaszcza, że ich ilość i stopień skomplikowania jest naprawdę imponujący. Zaproponujemy także najlepsze sposoby ich realizacji w ramach istniejących struktur i mechanizmów, gdyż obecne uregulowania budzą wiele zastrzeżeń – zapowiadał Krzysztof Balon, członek RDPP. – Wypracowane przez zespół rekomendacje przekazane zostaną ministrowi pracy, aby stały się podstawą np. dalszych prac rządu. Na poziomie roboczym zespół powinien współpracować z przedstawicielami Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, a także z ekspertami, osobami monitorującymi fundusze i przedstawicielami organizacji pozarządowych.
W skład zespołu weszli: Teresa Hernik, Małgorzata Sinica, Marek Borowski, Krzysztof Balon oraz Marcin Dadel.
Podatki na 1%
Szef Kancelarii Sejmu zwrócił się do RDPP z prośbą o przedstawienie opinii w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy Ordynacja podatkowa, zaproponowanej przez Komisję Sejmową Przyjazne Państwo.
– Dzięki tym zmianom podatnicy podatku dochodowego, którzy dotychczas byli rozliczani za pośrednictwem płatnika będą mieli możliwość wskazania OPP i kwoty 1%, jaką chcą przekazać tej organizacji. Do tej pory było to niemożliwe. Ponadto, zaproponowana zmiana jest zgodna z postulatami zgłaszanymi przez organizacje pozarządowe – wyjaśnił Piotr Kontkiewicz, zastępca dyrektora Departamentu Pożytku Publicznego (DPP).
Członkowie Rady zaakceptowali zmiany w ustawie. Teresa Hernik, członkini RDPP przypomniała też, że wciąż nierozwiązana jest kwestia osób rozliczających się za pośrednictwem ZUS oraz KRUS. Ci podatnicy nie mogą przekazać 1% podatku na rzecz wybranej OPP. Członkowie Rady uzgodnili, że problem ten zostanie przedstawiony przez przedstawiciela MPiPS podczas prac komisji sejmowej.
Przedstawiciele RDPP do telewizji
Z końcem czerwca wejdzie w życie długo oczekiwane rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT) w sprawie trybu postępowania związanego z nieodpłatnym informowaniem w programach publicznej radiofonii i telewizji o prowadzonej przez OPP nieodpłatnej działalności pożytku publicznego. Zgodnie z nim RDPP musi wyznaczyć swoich przedstawicieli, którzy będą brali udział w ustalaniu szczegółowych zasad przygotowywania oraz rozpowszechniania audycji w publicznej radiofonii i telewizji. Trzeba będzie również ustalić kryteria podziału czasu antenowego między poszczególne OPP. Nie będzie to łatwe, gdyż potencjalnie zainteresowanych organizacji jest ponad 8 tysięcy.
Do RDPP trafiła już pierwsza prośba o niezwłoczne wskazanie przedstawiciela Rady. Wystosowała ją Radio Gdańsk. Wkrótce takich próśb z regionalnych ośrodków może wpłynąć więcej.
– Nie powinniśmy działać doraźnie, tylko wypracować zasady, którymi będziemy się zawsze kierować wybierając przedstawicieli. Zapis w rozporządzeniu jest dość ogólny – nie mówi w jaki sposób muszą być wskazani przedstawiciele RDPP, ani też co dokładnie będą robić. Może należy opracować wskazówki dotyczące tego, czym dokładnie powinni zajmować się przedstawiciele i na jakich zasadach – zaproponowała Anna Sienicka, członkini RDPP.
Pozostali członkowie Rady przychylili się do tej propozycji i powstał zespół, który ma opracować zasady wyboru przedstawicieli RDPP do prac w mediach publicznych. Wśród pierwszych propozycji pojawiło się np. wskazywanie przedstawicieli organizacji poprzez regionalne RDPP oraz media - organizacje zgłaszałyby swoich kandydatów, tak jak ma to miejsce przypadku wyborów do RDPP. Koordynatorem prac zespołu będzie Marek Borowski.
– Trzeba podjąć współpracę z KRRiT, a także z Radą Programową TVP, aby wypracować zakres kompetencji osób, które będą powoływane przez RDPP. Sami tego nie zrobimy, a nie możemy zbyt długo zwlekać z powołaniem przedstawicieli, którzy mają konsultować w imieniu rady zasady dostępu i przygotowywania programów – zauważył Marek Borowski.
RDPP wystosuje pismo do jednostek publicznej radiofonii i telewizji, w którym poinformuje, że zajęła się sprawą wskazania przedstawicieli. Członkowie Rady chcieliby także zainicjować na ten temat dyskusje w całym środowisku trzeciego sektora.
Jeszcze o zbiórkach publicznych
Jednym z gości 15. posiedzenia RDPP był przedstawiciel MSWiA, który przedstawił informacje na temat realizacji znowelizowanych przepisów dotyczących charytatywnych SMS-ów. Obecnie, aby SMS został uznany za charytatywny konieczne jest otrzymanie przez organizację zezwolenia od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na przeprowadzenie akcji pozyskiwania środków w formie zbiórki publicznej.
– Wiem, że niektóre organizacje już zaczęły korzystać z tej formy zwolnienia podatkowego. Na razie tylko jeden operator dostosował się do rozporządzenia i przekazuje całą kwotę na rzecz organizacji. Natomiast pozostali operatorzy, także właściciele kart pre-paidowych, odprowadzają podatek i przekazują dla organizacji kwotę netto. Ale coraz częściej operatorzy przysyłają wnioski uwzględniające przepisy rozporządzenia – wyjaśniał Cezary Gawlas, dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji MSWiA. – Rozmawialiśmy też z marszałkiem sejmu, aby zastanowić, czy nie wyłączyć SMS-ów i wpłat na rachunki bankowe z konieczności uzyskania zezwolenia ministra. Jesteśmy otwarci na rozmowy z organizacjami na ten temat – dodał.
Czym koniecznie się zająć?
Członkowie RDPP omówili też najważniejsze kwestie, jakimi Rada powinna się zająć do końca swojej kadencji, czyli do 29 kwietnia 2012 r.
– Przede wszystkim należy zająć się rozporządzeniami wykonawczymi do Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, np. rozporządzeniem w sprawie wzoru sprawozdania. Oprócz tego zostało nam do przygotowania rozporządzenie dotyczące sprawozdania uproszczonego. Przy tej okazji można by wprowadzić zmiany do sprawozdania zwykłego – zaproponowała Anna Sienicka.
Równie ważne jest przygotowanie modelowego rozwiązania konsultowania ze stroną społeczną najważniejszych, z punktu widzenia organizacji, projektów aktów prawnych, wpływających do RDPP.
– Pamiętajmy również, żeby zbudować system konsultacji pomiędzy RDPP a regionalnymi radami pożytku publicznego. Takie rozwiązania powinniśmy przekazać następnej radzie – powiedziała Teresa Hernik.
Kolejną istotna kwestia to sposoby wykorzystywania środków z 1%. Stanowisko Rady jest niezmienne i twarde – jest ona przeciwna np. przekazywaniu środków z 1% na indywidualne subkonta. Zaproponowano zainicjowanie dyskusji na ten temat pod egidą Kancelarii Prezydenta RP.
– Członkowie Rady powinni się też włączyć w działania prezydenta, np. dotyczące FIO 2, inicjatywy lokalnej czy udziału mieszkańców w samorządzie. Uważam, że w tych działaniach Rada musi być obecna. Warto też zająć się implementacją poszczególnych strategii. Musimy też zadbać o płynne przejście pomiędzy pracami Rady obecnej i następnej kadencji – może trzeba zainicjować pewne rzeczy, aby nasi następcy mogli je dalej poprowadzić – stwierdził Krzysztof Więckiewicz, dyrektor DPP.
Trwa Europejski Rok Wolontariatu
Jednym z działań podejmowanych przez DPP w Europejskim Roku Wolontariatu jest opracowanie długofalowej polityki na rzecz rozwoju wolontariatu w Polsce. Został powołany zespół międzysektorowy, którego członkowie pracują nad dokumentem, który będzie pokazywał m.in. miejsce wolontariatu w politykach publicznych (uwzględnione w rządowych strategiach).
– W dokumencie opisujemy cele operacyjne, kierunki działań i rekomendacje na przyszłość. Chcielibyśmy, aby długofalowa polityka na rzecz rozwoju wolontariatu była integralną częścią Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego, ale nie wiem, czy to się uda. Chcemy też wzmocnić instytucję wolontariatu w wymiarze obywatelskiej aktywności, ale także w sensie prawnym. Stawiamy również na wątek edukacyjny w wymiarze formalnym i nieformalnym – wolontariat, jako element programowy powinien wejść do edukacji obywatelskiej na poziomie minimum programowego. Chcemy też wzmocnić kompetencję organizatorów wolontariatu i polityki ukierunkowane na rozwój wolontariatu. A także należy zadbać o wsparcie finansowe dla instytucji wolontariatu – mówił Krzysztof Więckiewicz.
Równolegle z pracami nad założeniami do długofalowej polityki toczą się prace nad Narodowym Programem Wolontariatu (NPW). Pracuje nad nim Zespół RDPP ds. funduszy. Narodowy Program Wolontariatu może być propozycją dla ludzi młodych, dla tych, którzy chcą zrobić sobie przerwę w pracy, a także dla osób, które zakończyły karierę zawodową.W dokumencie przygotowanym przez Marcina Dadela mowa jest np. o tym, że wolontariuszami w NPW mogą być obywatele w wieku co najmniej 18 lat będący obywatelami polskimi. Wolontariuszy będą przyjmować organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Czas trwania wolontariatu nie może być krótszy niż 6 miesięcy, z możliwością przedłużenia do 12 miesięcy. Wolontariusz w tym czasie nie będzie mógł wykonywać pracy zarobkowej w innych instytucjach. Organizacja zaś nie będzie mogła angażować wolontariusza w zastępstwie pracownika etatowego (zasada dodatkowości – angażowanie do nowego projektu czy programu). Wolontariat musi odbywać się w odległości 100 km od miejsca stałego zamieszkania – tak jest np. w wolontariacie europejskim.
Jak zapewnili Krzysztof Balon i Marcin Dadel – przedstawiony dokument jest koncepcją NPW przygotowaną do dyskusji na forum RDPP. NPW to program pilotażowy, który ma pokazać, jaki jest potencjał osób, które decydują się na taką służbę.
Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego
Magdalena Kopczyńska-Zych, zastępca Dyrektora Departamentu Mecenatu Państwa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przedstawiła w skrócie projekt międzyresortowej Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020. Strategia, nad którą prace trwały dwa lata, przeszła już przez konsultacje społeczne. Może zostać przyjęta pod koniec września. Na razie raport pokonsultacyjny trafi na początku lipca na ręce prezesa Rady Ministrów. Powołano też komitet sterujący.
– Uważam, że Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego jest dużym sukcesem. Rzeczy, które zostały w niej zapisane są ważne. Natomiast moja największa obawa dotyczy tego, czy uda się to wszystko zrealizować. To interdyscyplinarna strategia – dowodzi nią Ministerstwo Kultury, ale poszczególne zadania są w gestii innych resortów – Ministerstwa Pracy, Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Edukacji. Ważna więc będzie sprawna koordynacja – powiedział obecny na posiedzeniu Rady Tomasz Schimanek, ekspert Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce. – Drugą rzeczą są pieniądze – nie do końca jest jasne, kto i skąd będzie finansował poszczególne cele strategii. I jeszcze pojawia się kwestia spójności tej strategii z pozostałymi - widać już np., że niektóre obszary się w nich pokrywają - dodał.
Następne posiedzenie RDPP odbędzie się 17 sierpnia.
Źródło: inf. własna (ngo)