Publicystyka - ngo.pl

Stała Konferencja ds. Funduszy Europejskich została zorganizowana przez Fundację Aktywizacja oraz Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych. Spotkanie odbyło się 20 stycznia 2017 r. w Warszawie.

Konferencję rozpoczęło wystąpienie Pawła Chorążego, Podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju. Wskazał on na specyficzny moment w jakim się znaleźliśmy. Na etapie tworzenia perspektywy 2014-2020 zakładano, że nadchodzi perspektywa spokojniejsza, podczas której będzie można skupić się na jakości projektów. Rzeczywistość zweryfikowała te plany. Ustalona wcześniej kwota alokacji może się jeszcze zmieniać. Ważne więc staje się sprawne wydawanie pieniędzy.

• W tej chwili na poziomie europejskim (…) panuje przekonanie, że im szybciej będziemy kontraktować i wydawać, tym większą mamy szansę na odzyskanie tych pieniędzy, bo w gruncie rzeczy nie wiadomo, jakie będą efekty dyskusji, chociażby w kwestii Brexitu - tłumaczył Paweł Chorąży.

Przedstawiciel Ministerstwa rozwoju mówił też o trwających wewnątrz resortów pracach nad nową ustawą wdrożeniową (ustawą, która zastąpi ustawę o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020).

• Staraliśmy się, żeby w tej ustawie pojawiło się kilka takich elementów, które będą wiązały się z lepszym zabezpieczeniem interesów beneficjentów, przede wszystkim to jest kwestia tzw. rzeczników funduszy europejskich – zapewniał Paweł Chorąży.

Rzecznicy mieliby pomóc zlikwidować "szarą strefę" czy sytuacje "niedookreśloności proceduralnej" tzn. takie, w których beneficjenci w dużej mierze uzależnieni byli od dobrej woli instytucji, i nie istniała w miarę niezależna instancja rozjemcza lub rozstrzygająca.

Centralnym punktem spotkania był Panel z udziałem przedstawicieli organizacji w różnych ciałach monitorujących. Głos zabrali: Mirosława Hamera (Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój), Anna Mikołajczyk (Regionalny Program Operacyjny Województwa Świętokrzyskiego) i Jan Jakub Wygnański (Komitet ds. Umowy Partnerstwa). W panelu uczestniczył też Przemysław Żak (Fundacja Stańczyka), ekspert OFOP, który przedstawił ekspertyzę prawną dotyczącą statusu osób reprezentujących organizacje w komitetach.

Paneliści rozmawiali o tym jak wygląda codzienna praktyka partnerstwa w poszczególnych programach. Mówiono o rzeczach dobrych i złych. Anna Mikołajczyk opowiadała z jakim oporem spotykali się przedstawiciele organizacji na starcie swojej pracy w komitecie monitorującym, próbując przeprowadzić "rewolucyjnie" proces edukacji w zakresie partnerstwa. Mirosława Hamera tłumaczyła jak dużym obciążeniem czasowym jest angażowanie się w prace. Jej głos został (w kolejnej części spotkania) mocno wsparty z sali. Społeczne zaangażowanie pozarządowych członków ciał dialogu (bez większej możliwości zwrotu kosztów, diet itp.) to drenaż własnych organizacji z czasu, sił, a nieraz i prywatnych środków liderów.

O obciążeniu mówił też Jakub Wygnański. Tłumaczył, że przedstawiciele organizacji zmuszani są w komitetach do pracy żmudnej i nieciekawej. Debatują o procedurach, w krótkim czasie muszą zapoznawać się z ogromną ilością dokumentacji, przebijać przez specyficzny język. Chociaż są ekspertami w swoich dziedzinach, okazuje się, że nie o taką eksperckość chodziło. Dlatego praca przedstawicieli wymaga dużo samozaparcia i nie należy się dziwić, że mamy do czynienia z wypaleniem się niektórych reprezentantów.

• Ilość czasu, który my wszyscy razem, solidarnie (…), administracja i my (…) musimy zużyć (…) tylko na to jak rozwiązać problemy proceduralne, które sami stworzyliśmy, jest ogromna (…). Bardzo trudno jest więc być entuzjastą tego procesu" – tłumaczył Prezes Stoczni.

W kolejnej części spotkania Przemysław Żydok z Fundacji Aktywizacja opowiadał o skutecznym prowadzeniu procesów rzeczniczych przez organizacje czy ich przedstawicieli. Swoje zalecenia zobrazował sukcesem jaki osiągnęła Grupa ON Inclusion 14-20. To nieformalne ciało, składające się z osób z sektora pozarządowego i akademickiego skupionych wokół tematyki osób z niepełnosprawnościami. Grupie, w stosunkowo krótki czasie, dzięki aktywności, ale też przyjętej strategii i zastosowanym metodom, udało się przeforsować korzystne dla niepełnosprawnych zapisy w ważnych dokumentach strategicznych. Wszystko to bez formalnego umocowania i w oparciu o społeczne zaangażowanie.

więcej:

• ON Inclusion 14-20. Jak wspieraliśmy projektowanie funduszy unijnych
• Zasada nieoznaczoności w procesach rzeczniczych sektora pozarządowego
• Przedstawiamy najnowszą publikację „Organizacje pozarządowe w działaniach rzeczniczych. Fundusze Strukturalne i rynek pracy”

Podczas konferencji zaprezentowano wyniki monitoringu Regionalnych Programów Operacyjnych oraz PO Wiedza i Edukacja Rozwój pod kątem dostępności projektów dla organizacji pozarządowych w celach tematycznych CT 8 (Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników) i CT 9 (Promowanie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją).

Przeanalizowano 17 Szczegółowych opisów osi priorytetowych (tzw. SZOOP) oraz ok. 90 dokumentacji konkursowych. W celu tematycznym 8 NGO są wykluczone z 25 z ogólnej liczby 133 konkursów, natomiast w CT 9 z 30 na 128.



Jedną z rekomendacji autorów monitoringu jest stworzenie katalogu partnerów uwzględniającego organizacje pozarządowe w konkursach, do których aplikować mogą tylko wskazane instytucje np. urzędy pracy czy ośrodki polityki społecznej. Zauważono, że bez wyraźnej podpowiedzi (czy przyzwolenia) instytucje te nie szukają partnerów wśród NGO.

W drugiej części spotkania przedstawiono rekomendacje. Zalecenia kierujemy w pierwszej kolejności do siebie, do przedstawicieli III sektora, uczestniczących w realizowaniu zasady partnerstwa. Przypominał o tym Piotr Frączak, przedstawiający rekomendacje dla członków komitetów monitorujących, oraz innych ciał dialogu obywatelskiego, wypracowane w połowie 2016 r. Bodźcem do zaangażowania dla reprezentantów sektora (ale też oczywiści i dla innych stron partnerstwa i dialogu) może być spodziewany efekt.



- Zasada partnerstwa to zarówno metoda jak i cel. Nie chodzi tylko o to, żeby organizacje, czy żeby partnerzy, czy w ogóle żeby obywatele, włączali się do działania dlatego, że to jest coś dobrego (…). Partycypacja jest nie tylko czymś ważnym, partycypacja jest skuteczna – przekonywał Frączak – Jeżeli jest partnerstwo to efekt działania jest lepszy.





Konferencja została sfinansowana dzięki wsparciu ze strony Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności oraz projektu „Sieć Pozarządowych Instytucji Rynku Pracy” w ramach Pomocy Technicznej Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.