Pakt na rzecz ekonomii społecznej - przeczytaj projekt - Artykuł

Grupa redakcyjna powołana przez Stałą Komisję Ekonomii Społecznej zakończyła prace nad projektem paktu na rzecz ekonomii społecznej. Zachęcamy państwa do przeczytania i komentowania projektu. Uwagi zbierać będziemy do dnia 12.10, także podczas VI Ogólnopolskich Spotkań Ekonomii Społecznej, gdzie zamkniemy dokument i przekażemy go na ręce ministra pracy i polityki społecznej, który zobowiązał się monitorować przyjęcie paktu przez stronę rządową.

Przeczytaj projekt Paktu >

Projekt Paktu publiczno-społecznego na rzecz zwiększenia udziału obywateli i wspólnot samorządowych w rozwoju ekonomii społecznej jest wynikiem kilku miesięcy prac grupy redakcyjnej powołanej przez Stałą Komisję Ekonomii Społecznej na początku roku i ma w założeniu być wzajemnym zobowiązaniem strony społecznej i publicznej w obszarze ekonomii społecznej i aktywności obywatelskiej mającej na celu rozwiązania służące dobru publicznemu.

Pod koniec 2011 roku Stała Konferencja Ekonomii Społecznej zadecydowała o wznowieniu prac nad Paktem na rzecz ekonomii społecznej. Pierwsze wersja Paktu powstała jeszcze w roku 2009, tamten dokument nigdy nie został podpisany przez stronę rządową.

Reklama

Choć poszczególne postulaty z niepodpisanego paktu były na swój sposób realizowane (powstał projekt ustawy o przedsiębiorczości społecznej, pilotażu funduszu pożyczkowego, programów edukacyjnych) Stała Konferencja Ekonomii Społecznej uznała, że środowisko wciąż potrzebuje dokumentu, który uzgadniałby ze stroną rządową kierunki rozwoju i miejsce ekonomii społecznej w realizacji polityk publicznych. W tym kierunku miała iść redakcja paktu.

W międzyczasie realnych kształtów nabrał Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, którego projekt jest również obecnie konsultowany. KPRES zawiera szereg konkretnych propozycji rozwiązań i ma umożliwić realizację działań na rzecz ekonomii społecznej w perspektywie do 2020 roku, w wymiarze prawnym, organizacyjnym, finansowym i edukacyjnym, korelując działania z nowymi programami operacyjnymi na poziomie krajowym i regionalnym.

Pakt w żadnym stopniu nie jest konkurencją czy alternatywą dla KPRES, ma być ideową ramą, w której mieszczą się KPRES i ewentualne inne rozwiązania odnoszące się do ekonomii społecznej i aktywności obywatelskiej.

Stąd projekt Paktu może wydawać się niektórym zbyt ogólny, pozbawiony konkretów. Należy jednak pamiętać, że to program rozwoju będzie domeną konkretnych działań, Pakt zaś ma być domeną wartości.

Od początku istotne było dla nas, by Pakt był głęboko osadzony w swoim społecznym kontekście. Dlatego przeprowadziliśmy szereg rozmów z autorytetami działającymi w różnych obszarach ekonomii społecznej i wsłuchiwaliśmy się w ich uwagi. Przeprowadziliśmy internetową ankietę, by zebrać opinie od przedstawicieli środowiska. Wreszcie zorganizowaliśmy kilka spotkań fokusowych w różnych miejscach Polski.

W wyniku zebranych opinii i uwag stworzyliśmy projekt, który w dalszym ciągu wymaga Państwa głosu. Liczymy na komentarze i opinie, zarówno tych z Państwa, którzy będą obecni na VI OSES, jak i tych, którzy nie mogą tam być i zechcą przekazać nam swoje uwagi drogą mailową. Powodzenie Paktu w bardzo dużej mierze zależy od Państwa.

Prosimy o przekazywanie opinii drogą mailową na adres ekonomiaspoleczna(at)fise.org.pl

Z poważaniem

zespół redakcyjny (Joanna Brzozowska, Krzysztof Cibor, Piotr Frączak, Beata Juraszek-Kopacz, Izabela Przybysz)

Projekt. Wersja z 04.09.2013 r.

(po konsultacjach wewnątrzresortowych i międzyresortowych i SKES)

Pakt publiczno-społeczny
na rzecz zwiększenia udziału obywateli i wspólnot samorządowych
w rozwoju ekonomii społecznej wspierającej działania na rzecz spójności społecznej 2020

Doświadczenia ostatnich lat ukazały skalę nowych wyzwań, przed którymi stoi Polska i świat.

W kraju stoimy w obliczu niekorzystnych zmian demograficznych, walczymy o podniesienie poziomu zatrudnienia, mierzymy się z problemami niewystarczającej spójności społecznej, niskiego kapitału społecznego, nierównego i niewystarczającego dostępu do dóbr i usług społecznych.

Z kolei świat już teraz doświadcza skutków kurczenia się zasobów, zmian klimatycznych, globalizacji kapitału, malejącego znaczenia państw narodowych czy deficyt demokracji.

Na wiele z tych wyzwań ani państwo, ani rynek nie mają wystarczającej odpowiedzi. Niezbędna okazuje się więc obywatelska aktywność, zarówno na polu gospodarczym, jak i społecznym, oraz na przecięciu tych dwóch obszarów, w miejscu, w którym sytuuje się ekonomia społeczna, rozumiana jako niezależne od państwa, ale nakierowane przede wszystkim na pomnażanie dobra wspólnego działania uwzględniające rachunek ekonomiczny.

Przestrzeń ta stanowi integralną część aktywności wspólnot samorządowych i społecznie odpowiedzialnego terytorium, stanowiąc praktyczną realizację konstytucyjnych zasad społecznej gospodarki rynkowej, a zwłaszcza zasady solidarności.

Dlatego władze publiczne reprezentowane przez […] oraz organizacje obywatelskie działające w ramach Stałej Konferencji Ekonomii Społecznej, lecz także te, które nie są członkami SKES, ale uznają przedstawiony Pakt za zgodny ze swoją wizją rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, postanawiają zawrzeć pakt publiczno-społeczny, który stworzy podstawy umożliwiające zwiększenie udziału obywateli i wspólnot samorządowych w rozwoju ekonomii społecznej. Pakt ten zawiera jednocześnie wskazania dotyczące działań wpływających na realizację w Polsce strategii Europa 2020 w obszarze wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu

Strony Paktu uznają, że działania obywatelskie odbywają się na poziomie lokalnym, odbudowując obywatelskie wspólnoty samorządowe, w wymiarze politycznym, społecznym i ekonomicznym. W związku z tym strony zgadzają się, że niezbędne jest tworzenie podstaw o charakterze systemowym umożliwiających wsparcie zdolności społeczności do samoorganizacji oraz rzeczywistych i dojrzałych partnerstw instytucji publicznych, obywatelskich i lokalnych przedsiębiorców.

Strony wyrażają przekonanie, że we współczesnym świecie właśnie współdziałanie – zarówno pomiędzy poszczególnymi partnerami, podmiotami, społecznościami, jak

i wewnątrz tych zbiorowości – jest warunkiem koniecznym konkurencyjności oraz zrównoważonego rozwoju w jak najszerszym sensie.

Biorąc powyższe pod uwagę:

I.

Strona publiczna w swoich działaniach na rzecz ekonomii społecznej deklaruje:

1. wspierać te działania obywateli, które zgodnie z konstytucyjną zasadą społecznej gospodarki rynkowej, zapewniają dostarczanie wysokiej jakości usług użyteczności publicznej (usług interesu ogólnego) ważnych z punktu widzenia dobra wspólnego, w szczególności poprzez:

§ system społecznie odpowiedzialnych zamówień publicznych, uwzględniających zarządzanie polityką zamówień na wszystkich szczeblach oraz wdrożenie rozwiązań wynikających z ustawodawstwa i orzecznictwa europejskiego zwłaszcza w zakresie działań antydyskryminacyjnych, klauzul społecznych, zamówień zastrzeżonych i usług społecznych;;

§ zwiększenie dostępności systemów finansowania działalności społecznej

i gospodarczej ekonomii społecznej, w tym nowych form zwrotnego finansowania ze środków publicznych i prywatnych,

§ wspieranie poprzez system podatkowy działań służących zwiększaniu niepodzielnych kapitałów zasobowych umożliwiających rozwój przedsiębiorstw społecznych;

2. chronić różnorodność form działalności gospodarczej obywateli, w tym przede wszystkim tworzących własność społeczną (np. spółdzielczą, pracowniczą, organizacji pozarządowych) lub umożliwiających integrację zawodową i społeczną osób zagrożonych wykluczeniem, w szczególności poprzez:

§ rozwiązania prawne zapewniające rozwój spółdzielczych i innych uspołecznionych form prowadzenia działalności gospodarczej,

§ wspieranie i upowszechnianie tych form aktywności, które z uwagi na zatrudnianych pracowników (np. zatrudnienie socjalne) lub szczególnie kosztowne zadania społeczne (np. ochrona środowiska) mają trudniejsze warunki funkcjonowania,

§ edukację na wszystkich poziomach i, zgodnie z ideą uczenia się przez całe życie, we wszystkich grupach wieku, prowadzącą do propagowania postaw kooperatystycznych i przedsiębiorczych, rozumianych jako sposób rozwiązywania problemów, a nie osiągania prywatnych zysków,

3. umożliwić obywatelom poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań ich własnych problemów, wspierając takie rozwiązania, które mogą stać się podstawą działań systemowych, w szczególności poprzez:

§ wspieranie, poprzez Fundusz Inicjatyw Obywatelskich, Rządowy Program na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych i inne podobne fundusze, innowacyjnych rozwiązań problemów społecznych dających maksymalnie dużą wolność poszukiwań, testowanie i upowszechnianie tych rozwiązań,

§ dalsze ułatwianie obywatelom dostępu do informacji publicznej i statystyk publicznych oraz edukowanie, w jaki sposób efektywnie korzystać z tych informacji,

§ przygotowanie i wdrażanie rozwiązań systemowych prowadzących do tworzenia lokalnych partnerstw rozwoju o charakterze publiczno-społecznym z udziałem przedsiębiorców.

II.

Podmioty obywatelskie działające na rzecz ekonomii społecznej deklarują:

1. dbać o dobro wspólne, starając się w największym stopniu uzgadniać interes prywatny i grupowy z interesem ogólnym, w szczególności poprzez:

§ współtworzenie zasad przejrzystego działania i uczestnictwa w ocenie działań przedsiębiorstw społecznych i podmiotów ekonomii społecznej,

§ wdrożenie pomiaru wartości społecznej swoich działań w celu zwiększania ich efektywności i pozytywnego społecznie oddziaływania,

§ aktywne uczestnictwo w budowaniu społecznie odpowiedzialnych łańcuchów dostaw;

2. wykorzystywać wszystkie dostępne środki dla maksymalizacji zysku społecznego, w szczególności poprzez:

§ wspieranie i upowszechnianie działań odpłatnych i nieodpłatnych pożytku publicznego oraz działań gospodarczych mających na celu aktywne włączenie się w realizację polityk publicznych,

§ promowanie w swoich działaniach zasad zrównoważonego rozwoju obejmującego ochronę i racjonalne wykorzystanie posiadanego dziedzictwa kulturowo-przyrodniczego oraz uznanie więzi społecznych za podstawę stosunków społecznych i gospodarczych,

§ tworzenie mechanizmów wymiany wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk

w obszarze ekonomii społecznej;

3. brać aktywny udział we współtworzeniu, realizacji i monitorowaniu polityk publicznych i w procesie stanowienia prawa, w szczególności poprzez:

§ aktywny udział w konsultacjach dokumentów programowych i rozwiązań prawnych,

§ promowanie działań zawartych w programach rozwoju i aktach prawnych,

§ tworzenie sieci, porozumień i wspólnych reprezentacji umożliwiając efektywny

i reprezentatywny dialog obywatelski,

§ trwały udział w monitorowaniu polityk publicznych umożliwiający zwiększenie ich efektywności na rzecz dobra wspólnego.

III.

Uzgodniwszy swoje wzajemne zobowiązania, strony deklarują, że podejmą wysiłki na rzecz lepszego współdziałania w celu skutecznego odpowiadania na wyzwania społeczne, co osiągną m.in. poprzez:

1. Efektywne funkcjonowanie Zespołu ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej pracującego nad celami strategicznymi, a po zakończeniu jego prac powołanie na poziomie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej krajowego komitetu, jako kluczowego instrumentu zapewniania spójności i monitorowania polityk publicznych związanych z ekonomią społeczną. W skład komitetu którego wejdą przedstawiciele resortów odpowiedzialnych za realizację polityk państwa w kluczowych dla ekonomii społecznej obszarach, reprezentanci samorządu oraz przedstawiciele ekonomii społecznej;

2. Opracowanie i wdrożenie Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej oraz poddanie społecznej ocenie efektów wdrażania programu na kolejnych jego etapach. Program rozwoju ma umożliwić realizację działań na rzecz ekonomii społecznej w perspektywie do 2020 roku, w wymiarze prawnym, organizacyjnym, finansowym i edukacyjnym, zapewniając zgodność i komplementarność działań z nowymi programami operacyjnymi na poziomie krajowym i regionalnym. Program określi podstawowe kierunki rozwoju ekonomii społecznej, które będą mogły zostać zrealizowane na poziomie lokalnym przy wsparciu działań regionalnych i krajowych.

3. Wystąpienie do samorządów wojewódzkich podejmowanie i wspieranie działań zmierzających do trwałego rozwoju ekonomii społecznej, zgodnie z przyjętymi regionalnie politykami, a tam, gdzie ich nie ma o jak najpilniejsze wypracowanie regionalnych paktów i programów rozwoju ekonomii społecznej. Strony zobowiązują się też do promowania rozwiązań przyjętych w niniejszym pakcie i zachęcania jednostek samorządu terytorialnego do negocjowania oraz zawierania partnerstw lokalnych wspierających partnerstwo publiczno-społeczne. Treść Paktu zostanie przedstawiona do dyskusji na Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, celem wypracowania rekomendacji dla wspólnych działańw regionach i w środowiskach lokalnych.

4. Kierowanie się w swoich działaniach:

§ zasadą solidarności, zakładającą współodpowiedzialność władz publicznych w łagodzeniu nierówności wynikających z gospodarki rynkowej,

§ zasadą partnerstwa, zakładającą dbałość władz publicznych o realny dialog społeczny oraz współodpowiedzialność organizacji obywatelskich za współuczestnictwo w realizacji polityk publicznych,

§ zasadą pomocniczości, zapewniając podmiotom ekonomii społecznej suwerenność w definiowaniu i realizacji zadań publicznych,

§ zasadą zaufania, zgodnie z którą przeciwdziałanie patologiom nie powinno utrudniać działań na rzecz dobra wspólnego.

IV.

Strony postanawiają, iż realizację Paktu monitorować będzie Zespół ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej, zaś jego podpisanie jest otwarte dla wszystkich organizacji, inicjatyw i podmiotów, uznających postanowienia Paktu realizujący działania w zakresie ekonomii społecznej.

Otwartość Paktu oznacza również, że nie wyczerpuje on wszystkich kierunków działań i rozwiązań, które potrzebne są dla rozwoju ekonomii społecznej w Polsce. Propozycje mogą być zgłaszane Zespołowi ds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej i zostaną uwzględnione w trakcie prac programowych, prawnych, finansowych i edukacyjnych.

Pobierz

201210080949490366
807270_201210080949490366 ・38.72 kB

Publicystyka - ngo.pl