Przeglądarka Internet Explorer, której używasz, uniemożliwia skorzystanie z większości funkcji portalu ngo.pl.
Aby mieć dostęp do wszystkich funkcji portalu ngo.pl, zmień przeglądarkę na inną (np. Chrome, Firefox, Safari, Opera, Edge).
Publicystyka
Opinia EKES w sprawie nowego kształtu Europejskiego Funduszu Społecznego (marzec 2005)
Marzena Mendza-Drozd, Stowarzyszenie na rzecz FIP
W lipcu 2004 r. Komisja Europejska przedstawiła założenia do nowego kształtu polityki spójności na lata 2007-2013, których konieczność zmiany wynika z rosnących, w rozszerzonej Unii Europejskiej, dysproporcji oraz stojących przed UE wyzwań, spowodowanych globalizacją, zmianą struktury gospodarczej i rozwojem demograficznym. W związku z tym Komisja Europejska proponuje podwyższenie środków funduszy strukturalnych oraz skoncentrowanie się na celach priorytetowych.
Zapropowany przez KE pakiet rozwiązań obejmuje:
- ogólne
rozporządzenie zawierające przepisy odnośnie wszystkich trzech instrumentów finansowych
(Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego - EFRR, Europejskiego Funduszu
Społecznego - EFS i Funduszu Spójności);
- rozporządzenia odnośnie każdego z instrumentów indywidualnie;
- rozporządzenie w sprawie tworzenia nowego mechanizmu, tzw. europejskich grup współpracy transgranicznej - EGWT.
- rozporządzenia odnośnie każdego z instrumentów indywidualnie;
- rozporządzenie w sprawie tworzenia nowego mechanizmu, tzw. europejskich grup współpracy transgranicznej - EGWT.
Zgodnie z propozycją
wspieranie strukturalne UE od roku 2007 ma być ukierunkowane na trzy cele: konwergencję (podobny do
aktualnego celu 1), regionalną konkurencyjność i zatrudnienie (łączy w sobie dotychczasowe cele 2 i
3) oraz współpracę terytorialną (opiera się na aktualnych doświadczeniach Inicjatywy Wspólnotowej
INTERREG).
W niniejszej opinii EKES
odnosi się w szczególności do proponowanego kształtu Europejskiego Funduszu Społecznego, mającego -
zgodnie z założeniami - stanowić instrument realizacji celu "konwergencja" oraz
"regionalna konkurencyjność i zatrudnienie" i wspierać głównie cztery obszary:
- zdolność adaptacyjną pracowników i przedsiębiorstw;
- dostęp do zatrudnienia, zapobieganie bezrobociu, wydłużenie okresu aktywności zawodowej i zwiększenie liczby zatrudnionych;
- społecznę integrację osób zagrożonych marginalizacją i zwalczanie dyskryminacji;
- reformy w zakresie zatrudnienia i integracji społecznej.
- zdolność adaptacyjną pracowników i przedsiębiorstw;
- dostęp do zatrudnienia, zapobieganie bezrobociu, wydłużenie okresu aktywności zawodowej i zwiększenie liczby zatrudnionych;
- społecznę integrację osób zagrożonych marginalizacją i zwalczanie dyskryminacji;
- reformy w zakresie zatrudnienia i integracji społecznej.
EKES wspiera
zaproponowaną przez Komisję Europejską koncentrację środków na ekonomicznie najsłabszych regionach,
na czym miałyby skorzystać przede wszystkim nowe państwa członkowskie. Zaproponowane podwyższenia
środków funduszy strukturalnych z 276 mld EUR na 336,1 mld EUR na lata 2007-2013, co odpowiada 0,41
% produktu krajowego brutto (PKB) Unii, jest zdaniem EKES odpowiednie, jeżeli wziąć pod uwagę, że
obecnie muszą one zostać rozdzielone na 25 państw członkowskich. Jednak EKES jest zdania, że środki
strukturalne powinny nadal płynąć, nawet jeżeli w mniejszym zakresie, do starych państw
członkowskich, przynajmniej do tych obszarów, które są szczególnie dotknięte przemysłowymi
przemianami strukturalnymi i charakteryzujących się najwyższą liczbą bezrobotnych.
EKES wyraża swoje
poparcie dla zamiaru Komisji, by włączyć inicjatywę wspólnotową EQUAL do EFS pod warunkiem, że jej
zalety, jakimi są innowacyjność wspieranych projektów, wsparcie wymiany doświadczeń i przykładów
dobrych praktyk w ramach UE, zostaną zachowane. EKES proponuje także, aby Komisja Europejska
wezwała państwa członkowskie do włączenia środków podobnych do EQUAL do narodowych programów
operacyjnych.
Nowy podział celów jest
zdaniem EKES sensowny, w szczególności zintegrowanie celów polityki rynku pracy i polityki
strukturalnej w nowym celu "konkurencyjność i zatrudnienie". EKES zwraca jednak uwagę, że
co prawda integracja działań jest przewidziana w zakresie ramowych planów strategicznych
poszczególnych państw, to jednak dalsze planowanie programów następuje oddzielnie wg poszczególnych
funduszy. Z perspektywy EKES należy zapewnić, by programy operacyjne w ramach celów
"konwergencja" i "regionalna konkurencyjność i zatrudnienie" uzupełniały się
wzajemnie. W przypadku interwencji EFS na rynku pracy konieczna jest ponadto możliwość wyznaczania
regionalnych punktów ciężkości, biorąc za punkt wyjścia strukturę bezrobocia. W pierwszym rzędzie
należy uwzględnić regiony o wysokim bezrobociu, przy czym należy wspierać w szczególności lokalne
inicjatywy zatrudnienia i terytorialne pakiety na rzecz zatrudnienia.
EKES uważa także, że EFS
powinien być postrzegany również jako instrument wspierający horyzontalny cel, jakim jest
zwalczanie dyskryminacji na szczeblu europejskim. Oprócz młodzieży, kobiet i osób starszych,
również niepełnosprawni, imigranci i mniejszości etniczne czy seksualne należą do grup o
szczególnie niekorzystnym położeniu na rynku pracy. Dlatego też integracji tych grup należy
poświęcić szczególną uwagę poprzez działania w zakresie wsparcia socjalnego i podnoszenia
kwalifikacji, np. poprzez tworzenie miejsc pracy przystosowanych do potrzeb niepełnosprawnych.
Ponadto wskazane jest podjęcie odpowiednich działań edukacyjnych, szczególnie wśród imigrantów, na
temat przysługujących im praw, w tym praw pracowniczych. Interwencje z ESF powinny więc mieć
odniesienie do narodowych planów działania na rzecz integracji społecznej i obejmować działania,
które poprawiają szanse tych grup na rynku pracy.
W związku z tym, że w
ramach celu "konwergencja" EFS ma wspierać również działania ukierunkowane na reformę
systemów kształcenia ogólnego i zawodowego w kontekście wymagań społeczeństwa opartego na wiedzy,
EKES zwraca uwagę na to, że zapewnienie nowoczesnych systemów edukacji i kształcenia należy do
zadań państwa. Podobne stanowisko EKES zajmuje w odniesieniu do odpowiedzialnego administrowania,
które ma poprawiać zdolność i wydajność publicznej administracji i usług na płaszczyźnie krajowej,
regionalnej i lokalnej. EKES przypomina, że EFS jest przede wszystkim instrumentem uzupełniającym
narodową politykę rynku pracy poprzez innowacyjne działania i na tym powinien skoncentrować swoje
interwencje.
Zdaniem
EKES szczególną uwagę należy poświęcić wspieraniu równości szans w kontekście założenia
"gender main-streaming" (perspektywa nakierowana na społeczno-kulturowe równouprawnienie
płci) wraz z konkretnymi działaniami służącymi powiększeniu udziału kobiet w życiu zawodowym i
polepszeniu ich możliwości rozwoju zawodowego.
W związku z tym, że w
odniesieniu do procesu programowania Komisja Europejska proponuje kilka zmian dotyczących np.
przedkładania corocznych sprawozdań z realizacji zarówno w odniesieniu do strategicznego planu
ramowego, jak również do każdego programu operacyjnego, EKES zastanawia się czy to wymaganie
istotnie służy umożliwieniu kontroli wykorzystania środków, prowadzonej przez Komisję Europejską. W
kontekście EFS, EKES zaleca raczej połączenie programowania interwencji z EFS z narodowym planem
działań, służącym wdrożeniu wytycznych UE o zatrudnieniu. Sprzyjałoby to pożądanemu uproszczeniu
programowania, ograniczając zbędną biurokratyzację. W interesie skuteczności interwencji
Europejskiego Funduszu Społecznego EKES wnosi o poważne potraktowanie tych obaw.
EKES przyjmuje z
zadowoleniem fakt, że obowiązywać mają nadal dotychczasowe zasady, czyli: koncentracja,
programowanie, dodatkowość i partnerstwo. Jednak zdaniem EKES pożądane byłoby mocniejsze
podkreślenie szczególnej roli partnerów społecznych oraz konieczności ich udziału zarówno na
szczeblu centralnym jak i regionalnym. EKES podkreśla także fakt,
że państwa członkowskie i urzędy administracji danego programu operacyjnego powinny odpowiednio
konsultować się z organizacjami pozarządowymi podczas planowania, realizacji i monitorowania
wsparcia ze środków EFS.
EKES wyraża także swoje
zadowolenie, że obok tradycyjnie rozumianych partnerów społecznych, również organizacjom
pozarządowym ma zostać umożliwiony dostęp do finansowanych działań. Przy tej okazji EKES podkreśla,
że w ramach przewidzianego partnerstwa należy uwzględnić również znaczenie dla polityki rynku pracy
podmiotów non-profit, wykonujących usługi socjalne. W tym duchu EKES zaleca silniejsze włączenie
ich do procesów planowania, realizacji i monitorowania wsparcia z EFS.
EKES zaleca także, aby
pomoc techniczna EFS, przeznaczona na działania w zakresie edukacji, szkolenia i informowania, była
w większym stopniu wykorzystywana na finansowanie inicjatyw, podejmowanych przez podmioty
pozarządowe.
Źródło: inf. własna
Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów (lub ich fragmentów) publikowanych w portalu www.ngo.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych wymaga zgody Redakcji portalu.
Redakcja www.ngo.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy.
Teksty opublikowane na portalu prezentują wyłącznie poglądy ich Autorów i Autorek i nie należy ich utożsamiać z poglądami redakcji. Podobnie opinie, komentarze wyrażane w publikowanych artykułach nie odzwierciedlają poglądów redakcji i wydawcy, a mają charakter informacyjny.
