Publicystyka - ngo.pl

EKES w pierwszej kolejności podkreśla, że trwały rozwój terenów wiejskich powinien pozostać priorytetowym celem polityki regionalnej, Tak więc polityka ta powinna zajmować się problematyką tworzenia miejsc pracy, stałego kształcenia i dostępu do nowych technologii informacyjnych w środowisku wiejskim.

EKES przypomina, że już od jakiegoś czasu polityka strukturalna zaczęła obejmować także ochronę przestrzeni wiejskiej, ochronę naturalnego środowiska, rozwój infrastruktury rolnej, turystyki i aktywności rolniczej. "Agenda 2000" umożliwiła wprowadzenie zintegrowanej polityki rozwoju obszarów wiejskich za pomocą Funduszu Gwarancji I Orientacji Rolnej. Zmiana Wspólnej Polityki Rolnej, przyjęta w czerwcu 2003 r., wzmocniła jedno z zadań polityki rozwoju obszarów wiejskich, to znaczy wspieranie dostosowywania się rolnictwa do wymagań społeczeństwa. Zakres działań został rozszerzony na promowanie jakości produktów, poprawę standardów produkcji (środowisko, prawa zwierząt), realizację Natury 2000 i wzmocnienie działań na rzecz startu młodych rolników.

W związku z tą zmianą, EKES podkreśla, że 2. filar WPR powinien w dalszym ciągu dotyczyć wspierania rolnictwa w jego dostosowywaniu się do zmian strukturalnych i oczekiwań obywateli. Ponadto, EKES zwraca uwagę na konieczność przyznania odpowiednich środków finansowych na politykę rozwoju obszarów wiejskich, gdyż w przeciwnym wypadku będzie ona pozbawiona treści.

EKES przypomina także, że rolnictwo w unii 25 Państw Członkowskich to 13 milionów bezpośrednich miejsc pracy i ponad 5 milionów pośrednich miejsc pracy w sektorze rolnym. Te miejsca pracy są ze swej natury bardzo silnie związane z danym terytorium. Utrzymanie działalności rolnej na terenach wiejskich staje się więc priorytetem, gdyż w przeciwnym wypadku byłoby to czynnikiem ograniczającym integrację obszarów wiejskich z gospodarką regionalną.

EKES podkreśla, że należałoby unikać skłonności do «urbanizacji wsi», to znaczy stosowania tych samych działań na rzecz rozwoju stref miejskich w strefach wiejskich. Kierunek "zróżnicowanie gospodarki rolnej" w ramach polityki rozwoju obszarów wiejskich powinien się koncentrować wokół kilku tematów ściśle związanych z rolnictwem, w szczególności usług dla ludności wiejskiej poprawiających warunki życia, rozwoju agroturystyki i wspierana zróżnicowanej działalności opartej na działalności rolniczej.

Z rozszerzeniem Unii Europejskiej wiąże się nasilenie się problematyki rozwoju gospodarczego terenów wiejskich w związku z dużym "ukrytym bezrobociem" w nowych Państwach Członkowskich. Komplikuje to jeszcze bardziej rozróżnienie między polityką regionalną i polityką rozwoju obszarów wiejskich. EKES proponuje, aby wspólna tematyka polityki regionalnej i polityki rozwoju obszarów wiejskich została dokładnie określona w ramach nowego rozporządzenia na temat funduszy strukturalnych i aby liczba działań, które mogą być finansowane w ramach jednej lub drugiej polityki, została ograniczona w celu uzyskania lepszej czytelności każdej z nich.

EKES podkreśla, że kierunek "pomocy dla inwestycji w gospodarstwach rolnych", w ramach polityki rozwoju obszarów wiejskich, powinien być ciągle rozszerzany.

Przyszła polityka rozwoju obszarów wiejskich powinna potwierdzić działania mające na celu ochronę naturalnego środowiska i zarządzanie terenami, w oparciu o wspólne kryteria w celu zapewnienia utrzymania równowagi terytorialnej. Ponadto, działania na rzecz rolnictwa i naturalnego środowiska powinny stać się obowiązkowe w każdym programie krajowym.

EKES podkreśla, że finansowanie Natury 2000 nie powinno odbywać się kosztem aktualnie prowadzonych działań. Dlatego pragnie, aby Komisja określiła nowe sposoby finansowania w celu zrekompensowania kosztów związanych ze stosowaniem Dyrektywy "Środowisko życia i ptaki".

Kierunek przyszłej polityki rozwoju obszarów wiejskich powinien koncentrować się na zróżnicowaniu gospodarki rolnej w powiązaniu z działalnością rolniczą w celu wspierania pozostawania ludności na obszarach wiejskich.

Ponadto, EKES proponuje, aby działania odbudowy i rewaloryzacji dziedzictwa obszarów wiejskich nie wchodzące w zakres projektu "agroturystycznego" nie należały już do dziedziny polityki rozwoju obszarów wiejskich.

Trudności występujące w niektórych Państwach Członkowskich odnośnie administracyjnego wykonania polityki rozwoju obszarów wiejskich ukazują, że działanie kilku instrumentów finansowych na różnych zasadach może odbywać się ze szkodą dla czytelności działań publicznych.
Uproszczenie programowania sprowadza się do tego, że jest już tylko jeden fundusz zarządzający działaniami podlegającymi polityce rozwoju obszarów wiejskich. Jednak EKES podkreśla, że warunki zarządzania tym jednym funduszem powinny być spójne z warunkami stosowanymi w przypadku funduszy strukturalnych.

Zatwierdzanie programów operacyjnych powinno podlegać zasadzie pomocniczości krajowej lub niższego szczebla w zależności od organizacji Państw Członkowskich. Komisja byłaby więc odpowiedzialna za czuwanie nad unikaniem jakichkolwiek różnic w konkurencyjności poprzez realizowane działania, sprawdzanie zgodności z prawem warunków interwencji i zapewnianie spójności funduszy strukturalnych. EKES podkreśla również, że Komisja, z uwagi na swoje doświadczenie, mogłaby wspierać działania przekazywania doświadczeń w ramach pomocy technicznej, w szczególności w przypadku nowych Państw Członkowskich.

Na podobieństwo tego, co dzieje się w ramach polityki regionalnej, EKES pragnie, aby każde Państwo Członkowskie starało się organizować współpracę pomiędzy różnymi szczeblami administracyjnymi, ale również i z partnerami społecznymi i przedstawicielami zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, od fazy opracowywania do fazy realizacji i monitoringu programów związanych z rozwojem obszarów wiejskich.

EKES podkreśla, że inicjatywa Leader powinna w dalszym ciągu wspierać inicjatywy lokalne poprzez poszukiwanie nowych dróg rozwoju dla obszarów wiejskich, w szczególności poprzez określoną linię polityki rozwoju obszarów wiejskich: w jaki sposób wyprzedzać potrzeby ustawicznego kształcenia na danym terytorium, poszukiwanie nowych rynków zbytu dla produktów rolnych, rozwój współdziałania pomiędzy operatorami gospodarczymi na tym samym terytorium, to tematy mogące rzucić nowe światło na przyszłość polityki rozwoju obszarów wiejskich. EKES popiera więc kontynuowanie inicjatywy Leader w ramach polityki rozwoju w celu poszukiwania innowacyjnych rozwiązań dla rozwoju obszarów wiejskich.