Publicystyka - ngo.pl

Program jest kierowany do 2500 wychowanków domów dziecka rocznie, w wieku 14-17 lat

Rocznie 2500 wychowanków domów dziecka rozpoczyna samodzielne życie

W 1 168 placówkach opiekuńczo-wychowawczych w całej Polsce wychowuje się prawie 17 000 dzieci. Część z nich w domu rodzinnym nigdy nie zjadła ciepłego posiłku, a większość, do momentu opuszczenia placówki, nie ma możliwości wyboru tego, co będzie jadła. Z uwagi na przepisy Sanepidu dzieci nie mają też możliwości korzystania z kuchni, tak że większość z nich nie potrafi przygotowywać nawet najprostszych posiłków – co jest jednym z najbardziej podstawowych elementów codziennego życia.

Co roku instytucjonalne domy dziecka opuszcza około 2 500 pełnoletnich wychowanków. Bez odpowiedniego przygotowania, także kulinarnego, ich samodzielne utrzymanie się stwarza wiele trudności. Dzieci te - w porównaniu do swoich rówieśników - szybciej się demotywują i dwa razy częściej zostają bez pracy. W efekcie wielu z nich w krótkim czasie wraca pod opiekę państwa. Program usamodzielnienia, jaki prowadzą domy dziecka, nie zawiera nauki gotowania, bo placówki nie mają zasobów ani możliwości prowadzenia zajęć kulinarnych.

Fundacja Samodzielność od Kuchni powstała, by pomóc przygotowywać młodzież z domów dziecka do samodzielności. Założycielka Fundacji, Katia Roman-Trzaska, od 11 lat zajmuje się edukacją kulinarną dzieci i młodzieży, tak by nauczyć młodych kucharzy zdrowych nawyków jedzeniowych i poznania różnych kultur kulinarnych. Przez ostatnie trzy lata Roman-Trzaska wraz ze swoimi współpracownikami inicjowała projekty wspólnie z domami dziecka, w których udział wzięło około setki wychowanków. Właśnie podczas tych działań zrodził się pomysł fundacji, która w bezpośredni sposób pozwoliłaby skupić się na z pozoru prostym zadaniu, jakim jest samodzielność w przygotowywaniu posiłków. Gotowanie wyposaża młodych ludzi w poczucie zaradności, a często też otwiera im możliwości zawodowe.

W trakcie projektu młodzież z placówek opiekuńczo-wychowawczych nie tylko uczy się podstaw kuchennych działań, ale też poznaje szefów kuchni, przedsiębiorców i przedstawicieli lokalnej administracji. Program zakłada współpracę z lokalnymi restauracjami, firmami, organizacjami samorządowymi i pozarządowymi, co pomaga w nawiązaniu relacji z najbliższą społecznością, zwiększając wśród wychowanków poczucie bezpieczeństwa i dając im nowe możliwości budowania relacji na szczeblu do tej pory zazwyczaj im niedostępnym.

Program jest w swoich założeniach skalowalny. Swoim zasięgiem ma objąć całą Polskę – poprzez włączanie administracji lokalnej i dzielenie się jasno wypracowanym schematem działania, zbudowanym pod okiem niezależnych ekspertów.

Przy udziale lokalnych restauratorów i szefów kuchni, przedsiębiorców i ośrodków pomocy rodzinie prowadzony jest cykl 4 warsztatów oraz kolacji finałowej. Każdy z warsztatów skupia się wokół jednego tematu:

- jak planować zakupy,

- jak efektywnie wykorzystywać produkty, - jak zrobić użytek z pory roku oraz jak zachować się przy stole.

Na każdym z warsztatów młodzież wraz z szefem kuchni przygotowuje proste dania, które dają duże pole do modyfikacji. Po każdym spotkaniu uczestnicy otrzymują do wykonania nieobowiązkowe zadania utrwalające i poszerzające umiejętności zdobyte podczas zajęć. Można wykonać je samodzielnie lub w grupie, można też poprosić o pomoc osoby zaangażowane w program (kucharzy, wychowawców, wolontariuszy).

Program skierowany jest do wychowanków w wieku od 14 do 17 lat oraz pełnoletnich mieszkańców mieszkań usamodzielniających.

Słupsk to pierwsze miasto, które rozpoczęło projekt z Fundacją. Pieczę nad dziećmi w Słupsku i powiecie słupskim sprawują w większości rodziny zastępcze. W placówkach instytucjonalnych wychowuje się około setka dzieci i młodzieży. Słupskie placówki na tle kraju są postępowe – szybko wdrażają nowe rozwiązania, dlatego wychowankowie żyją w mieszkaniach, dzielą się obowiązkami i uczą podejmować decyzje. W programie bierze udział osiemnaścioro młodych ludzi, którzy w najbliższym czasie opuszczą placówki. Młodzież pod okiem szefa kuchni usteckiej restauracji Dym na Wodzie – Rafała Niewiarowskiego – uczy się prostych, zdrowych, tanich i sezonowych potraw, sprawdza, gdzie najlepiej robić zakupy, planuje harmonogram wydatków i poznaje podstawy savoir-vivre’u. W warsztatach będą pomagać uczestnikom pracownicy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, pracownicy Centrum Kształcenia Praktycznego oraz wolontariusze. Cykl warsztatów zwieńczy kolacja w restauracji Dym na Wodzie, dedykowana wszystkim zaangażowanym w projekt.

Przedsięwzięcie jest możliwe dzięki wsparciu Urzędu Miasta, Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, restauracji Dym na Wodzie, producentowi ziół Baziółka oraz lokalnym przedsiębiorcom, w tym firmie Perla S.A.

Za powstaniem fundacji stoją Katia Roman-Trzaska, założycielka szkoły gotowania dla dzieci Little Chef oraz Zuzanna Skoczek - edukatorka. Ich 11-letnie doświadczenie w edukacji kulinarnej dzieci i młodzieży, także ze środowisk marginalizowanych i zagrożonych wykluczeniem, pozwoliło na stworzenie prostego, skalowalnego programu wspierającego usamodzielnienie wychowanków domu dziecka. Znajomość branży HoReCa wpłynęła na dostrzeżenie luki w działalności dobroczynnej i odpowiedzialności społecznej biznesu w tym sektorze. Środowisko kulinarne pozytywnie zareagowało na ten projekt i do akcji włączyli się znani polscy kucharze. Fundacja działa przy wsparciu Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Szefów Kuchni i Cukierni.

Ambasadorzy akcji:

Adam Chrząstowski – szef kuchni restauracji Ed Red, opiekun polskiej drużyny Bocuse d’Or, filozof

Agata Wojda – czterokrotna zdobywczyni Bib Gourmand Michelin, aktualnie szefowa kuchni hotelu Bellotto

Bogdan Gałązka – szef kuchni na zamku z Malborku, odtwarzający kuchnię Wielkiego Komtura

Robert Makłowicz – historyk, dziennikarz, podróżnik kulinarny i popularyzator kuchni