Publicystyka - ngo.pl

Organizacje różnią się od siebie nie tylko tym, na jakich
obszarach prowadzą działalność (polami działań), ale także tym,
jakiego typu działania podejmują (formami działań).

Działania na rzecz osób indywidualnych

Wśród beneficjentów działań polskich organizacji pozarządowych
dominują osoby indywidualne – 9 na 10 organizacji (90%)
deklaruje, że prowadzi działania na rzecz takich właśnie odbiorców.

62,4% organizacji jako najważniejszą formę swoich działań na
rzecz tej kategorii odbiorców wskazuje bezpośrednie świadczenie
usług swoim członkom, podopiecznym lub klientom, a niemal 2/3
(65,2%) prowadziło taką formę działalności w ciągu ostatnich dwóch
lat.

Organizacje starają się głośno mówić o celach i wartościach,
które im przyświecają, a także problemach, na rzecz rozwiązania
których działają - niemal co trzecia organizacja (30,6%) prowadziła
w ostatnim czasie (w ciągu ostatnich 2 lat) działania polegające na
mobilizowaniu i edukowaniu opinii publicznej dla poparcia jej
działań. Taki sam procent organizacji (30,7%) deklaruje, że w
ostatnich 2 latach podejmowała jakieś działania rzecznicze i
reprezentowała interesy swoich członków lub podopiecznych.Warto
jednak podkreślić, że obydwie wyżej wymienione formy działań były
podejmowanie przez organizacje rzadziej niż to wynika z deklaracji
sprzed dwóch i czterech lat. W ciągu ostatnich dwóch lat wzrósł za
to odsetek organizacji, które zajmowały się organizacją debat,
seminariów lub konferencji na tematy ważne dla organizacji (35,3%),
a także wydawaniem czasopism, biuletynów, raportów itp. na tematy
związane z misją organizacji (22,7%). Ciągle jednak jest ich mniej
niż jeszcze w 2004 roku.

Działania na rzecz instytucji i organizacji

Ponad 1/3 organizacji (36,2%) twierdzi, że odbiorcami jej
działań są instytucje i organizacje, jednak duża część z nich (87%)
działa również na rzecz osób indywidualnych. Być może z tego powodu
organizacje stosunkowo rzadko deklarują prowadzenie tych form
działań, które dedykowane są wyłącznie odbiorcom
instytucjonalnym.

Najczęściej jest to animowanie współpracy między organizacjami
/ instytucjami w Polsce - w ciągu ostatnich 2 lat tego typu
działania podejmowało 29,4% organizacji. Wspieraniem innych
organizacji pozarządowych i inicjatyw obywatelskich przez
informacje, poradnictwo, konsultacje, szkolenia lub inne formy
wsparcia pozafinansowego zajmowało się 19,9% organizacji, zaś
finansowego wsparcia projektów prowadzonych przez inne organizacje
lub instytucje udzieliło 14,7% z nich. Mniej więcej tyle samo
angażowało się w ciągu ostatnich 2 lat w aktywność związaną z
animowaniem współpracy międzynarodowej między instytucjami i
organizacjami o podobnych celach.

Pola działań a formy działań

Różnice związane z preferowanymi przez organizacje formami
działań są oczywiście ściśle związane z różnicami dotyczącymi
obszarów ich działalności. Organizacje sportowe, a także te
zajmujące się pomocą społeczną czy ochroną zdrowia koncentrują się
na świadczeniu bezpośrednich usług członkom lub klientom.
Organizacje kulturalne równie często angażują się w działalność
wydawniczą, a także w organizowanie debat, seminariów, konferencji
lub spotkań. Organizacje infrastrukturalne (zajmujące się
wspieraniem innych organizacji i inicjatyw obywatelskich)
najczęściej zajmują się poradnictwem, doradztwem i szkoleniami.
Część tych odmienności można sprowadzić do dwóch najistotniejszych
wymiarów – różnic między organizacjami zajmującymi się bezpośrednim
świadczeniem usług i działaniami systemowymi, oraz różnic między
organizacjami o charakterze „służebnym” – koncentrujących się na
problemach i ich rozwiązywaniu, oraz tymi, których celem jest
animowanie zainteresowania daną dziedziną aktywności. Każdy z tych
typów działalności wymaga różnych nakładów, zaangażowania różnych
zasobów, w każdym sukces mierzy się inną miarą.

Przedstawione dane pochodzą z badania na reprezentatywnej próbie 1700 stowarzyszeń i fundacji zrealizowanego w pierwszym kwartale 2008 roku na zlecenie Stowarzyszenia Klon/Jawor. Przedsięwzięcie to było elementem projektu „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej” finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Equal.