Społeczności lokalne, które przez całe lata borykały się z zagrożeniem budową kopalni odkrywkowych, mierzą się z kolejnym problemem. Na terenach, gdzie występują udokumentowane złoża węgla brunatnego[1], mieszkańcy i samorządowcy często spotykają się z odmową uzgodnienia warunków zabudowy czy rozpoczęcia inwestycji komunalnych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Jak bronić się przed niesprawiedliwymi decyzjami?
Problem dotyczy głównie gmin wiejskich (np. z regionu legnickiego), gdzie mieszkańcy nie mogą budować domów, a samorządowcy inwestować w niezbędną infrastrukturę[2], a w których niegdyś planowano budowę kopalni odkrywkowych. Ale nie tylko. Są też regiony, których mieszkańcom nawet nie śniło się, że ich działki znajdują się na złożach węgla. Dowiadują się o tym w momencie, kiedy planują budowę i dostają ministerialną odmowę.
Problem nasilił się w ostatnim czasie. Do Fundacji „Rozwój TAK – Odkrywki NIE” coraz częściej docierają sygnały od zszokowanych mieszkańców. Ich oburzenie jest tym większe, że trudno zgadnąć, jakim kluczem kierują się urzędnicy. „200 metrów dalej, gdzie również są te złoża, warunki zabudowy zostały wydane” — napisała do nas mieszkanka gminy Trzcianka, która otrzymała odmowę.
— Energetyka węglowa jest w odwrocie, odkrywki są zamykane, od ponad dekady w Polsce nie powstała żadna nowa kopalnia węgla brunatnego. Co zatem chcą chronić ministerialni urzędnicy? — komentuje Tomasz Waśniewski, prezes Fundacji „Rozwój TAK – Odkrywki NIE”. — Uważamy, że odbieranie mieszkańcom prawa do budowy na ich własnych działkach blokowanie władzom gmin i społecznościom lokalnym możliwości rozwojowych z powodu występowania tam nikomu niepotrzebnych złóż węgla, jest rażąco niesprawiedliwe. Dlatego poprosiliśmy o przygotowanie opinii prawnej, która może stać się pomocnym narzędziem w walce z krzywdzącymi przepisami.
Opinia pt. „Kompetencje organu administracji geologicznej w zakresie uzgodnienia decyzji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy w postępowaniu administracyjnym” zostanie zaprezentowana przez autora Sebastiana Czwojdę 22 lipca podczas webinaru „Ochrona złoża. Czy węgiel brunatny powinien podlegać specjalnej ochronie?”, na który zapraszamy serdecznie samorządowców, mieszkańców i dziennikarzy zainteresowanych problemem.
— Racjonalne gospodarowanie złożem i kompleksowe wykorzystanie kopalin może prowadzić również do takiego rozwiązania, w którym złoże nigdy nie będzie eksploatowane — komentuje Sebastian Czwojda, radca prawny w Kancelarii „Primum Lex”, były burmistrz miasta i gminy Krobia. — Dopóki nie zostanie wyznaczony obszar i teren górniczy, wszelkie ograniczenia dla lokalnej społeczności, wiążące się zakazem zabudowy, rozwojem infrastruktury gospodarczej, przyrodniczej czy możliwością lokalizacji inwestycji celu publicznego spowodują konkretne straty i ograniczenie potencjału rozwojowego lokalnej społeczności.
Więcej informacji o webinarze:
Odniesienia:
- W Polsce znajduje się 91 udokumentowanych złóż węgla brunatnego, na terenie 8 województw http://geoportal.pgi.gov.pl/css/surowce/images/2020/bilans_2020.pdf
- https://wroclaw.tvp.pl/54290451/ochrona-zloza-surowca-z-ktorego-rezygnuje-cala-europa
