Publicystyka - ngo.pl

Umowa Partnerstwa to docelowo uzgodniona z Komisją Europejską strategia wykorzystania funduszy europejskich w Polsce na lata 2021-2027. Dokument określa cele i sposób inwestowania funduszy unijnych z polityki spójności, na którą w przyszłej perspektywie będziemy mieli łącznie około 76 miliardów euro.

Projekt Umowy Partnerstwa przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, które na przełomie stycznia i lutego prowadziło konsultacje w tej sprawie. Zgodnie z propozycją przedstawioną w projekcie rozporządzenia ogólnego Parlamentu Europejskiego i Rady polityka spójności na lata 2021-27 ma obejmować następujące fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Fundusz Spójności (FS), Europejski Fundusz Społeczny+ (EFS+) oraz Fundusz Sprawiedliwej Transformacji (FST). Wspólna polityka rybołówstwa obejmie Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR). Fundusze te wzajemnie się uzupełniają. Umowa Partnerstwa jest bazą dla dalszych szczegółowych rozwiązań, które są wypracowywane na poziomie programów krajowych oraz oraz programów regionalnych

Podobnie jak w latach 2014-2020 Ministerstwo proponuje w nowej rozpoczynającej się perspektywie na lata 2021-2027, aby około 60% funduszy z polityki spójności trafiło do programów realizowanych na poziomie krajowym, a pozostałe 40% otrzymały programy regionalne, zarządzane przez marszałków województw. Pieniądze na programy regionalne podzielono według algorytmu opartego na danych statystycznych dotyczących liczby ludności i PKB na mieszkańca oraz dodatkowo wskaźnika ubytku ludności w latach 2014-2018 dla poszczególnych województw. Pozostałe wskaźniki dobierano odpowiednio do celu polityki. 75% środków zostało już podzielonych, a 25% (7,1 miliarda euro) zostanie podzielone w wyniku negocjacji kontraktu programowego. Kluczowe dla rządu i samorządu województwa projekty, zgłoszone przez marszałków do kontraktów programowych, mogą liczyć na dodatkowe fundusze.

Oprócz 16 programów regionalnych przewidziano 9 programów krajowych, w tym program dedykowany pomocy żywnościowej najbardziej potrzebującym (dawniej pozostający poza polityką spójności Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa), program w zakresie rybactwa i morza oraz Program na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Oprócz tego Polska będzie uczestniczyła w programach Interreg: 9 programach transgranicznych, 2 programach transnarodowych i 4 programach współpracy międzyregionalnej.

Dlaczego organizujemy wysłuchanie dotyczące Umowy Partnerstwa na lata 2021 - 2027?

Projekt Umowy Partnerstwa został przedłożony do publicznych konsultacji w połowie stycznia 2021 r. Proces konsultacji obejmował m.in. 16 zdalnych konferencji regionalnych, tj. 48h konsultacji transmitowanych na żywo, w których udział wzięło ponad 4100 uczestników. Do 22 lutego 2021 r. można też było składać uwagi do Projektu UP za pośrednictwem formularza na stronie www.funduszeeuropejskie.gov.pl

Do Ministerstwa wpłynęło poprzez formularz ponad 5 tys. uwag ze strony wszystkich aktorów życia społecznego: administracji, przedsiębiorców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, jak również indywidualnych osób. 

Kolejne 7 lat naznaczonych piętnem COVID realiów społecznych i gospodarczych będzie kluczowe dla Polski i jej obywateli. Dlatego tak ważne jest, aby w decyzjach o tym, na co i w jaki sposób oraz ile środków wydatkować wzięło udział jak najwięcej przedstawicieli różnych środowisk. Debata na poziomie Umowy Partnerstwa, jak i programów krajowych z udziałem strony rządowej (autorów dokumentów), jak i możliwości wypowiedzenia się przez potencjalnych beneficjentów, a także organizacje zainteresowane monitoringiem obywatelskim tego procesu mogą podnieść jakość planowanych rozwiązań.

Proponujemy wysłuchanie publiczne w sprawie Umowy partnerstwa i programów krajowych. Organizacyjnie zadania podjęły się Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych i Fundacja Stocznia we współpracy z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej.

Zorganizujemy wydarzenie w formule on-line, które uzupełni inne formy konsultacji prowadzone przez rząd.

Ponieważ zakres tematyczny i terytorialny interwencji w poszczególnych celach polityki będzie omawiany przy okazji kolejnych wysłuchań poświęconych programom realizującym Umowę Partnerstwa, to w czasie tego wysłuchania chcielibyśmy usłyszeć wypowiedzi na tematy horyzontalne takie, jak:

• Zasady horyzontalne: równe szanse, partnerstwo, zrównoważony rozwój/zasada nieszkodzenia w nadmierny sposób środowisku (ang. do not significantly harm)
• Wymiar terytorialny planowanych interwencji – jak terytorialnie koncentrować działania;
• Jak uzyskać efekt synergii wydatkując środki unijne ?
• Formy wsparcia finansowego - dotacje i instrumenty finansowe.