Jest 2009 rok. Stowarzyszenie „Dla Ziemi” rozpoczyna pierwszy projekt adresowany do osób mieszkających w ośrodkach dla cudzoziemców na Lubelszczyźnie. „OBCY? Zbliżenia” był pomysłem na działania integracyjne i edukacyjne, a Ośrodek dla Cudzoziemców w Łukowie to jedno z miejsc, w którym się one odbywały. Od tego czasu, Stowarzyszenie oferuje pomoc przebywającym tam osobom, a od 2019 r. wspiera je w tym finansowo Fundacja Drzewo i Jutro.
Wśród osób mieszkających w Ośrodku dla Cudzoziemców w Łukowie większość stanowią dzieci. Wiele z nich uczęszcza do pobliskiej szkoły podstawowej. Większość mierzy się z wieloma wyzwaniami związanymi z życiem w niepewności. Ich rodzice miesiącami, a czasem i latami czekają na ostateczną decyzję w sprawie rozpatrzenia wniosku nadanie statusu uchodźcy. "Naszym zadaniem jest zagospodarowanie tego czasu. Niezależnie od tego, czy zostaną w Polsce czy nie, próbujemy na miarę naszych sił, uczynić ich dzieciństwo bardziej radosnym, a edukację pozaszkolną – dostępną" – mówi Ewa Kozdraj, prezeska Stowarzyszenia „Dla Ziemi” i koordynatorka projektu „OBCY? Zbliżenia”.
Początki
Pierwsze lata realizacji przedsięwzięcia to kompleksowy system wsparcia dla wszystkich osób mieszkających w dwóch ośrodkach w województwie lubelskim. Od języka polskiego poprzez zajęcia edukacyjne, plastyczne, sportowe po kursy zawodowe. Dodatkowo, warsztaty w szkołach dla polskich uczniów i uczennic przybliżających im sytuację osób uchodźczych. "Wiedza o nich była naprawdę niewielka, za każdym razem, kiedy odwiedzaliśmy szkoły, okazywało się, że jeśli młodzież coś wie na ten temat, to tylko z przekazów medialnych. Kontakty bezpośrednie były sporadyczne, nawet jeśli dzieci uchodźcze uczęszczały do danej placówki" - mówi Magdalena Kawa, odpowiedzialna za realizację zajęć edukacyjnych w szkołach.
Kolejne edycje
W następnych edycjach projektu oferta wsparcia była uzupełniana o kolejne aktywności. "Starałyśmy się odpowiadać na bieżące potrzeby. Rezultaty naszych działań były bardzo dobre, udało nam się zdobyć zaufanie mieszkańców i mieszkanek ośrodka. Dzięki temu wspólnie opracowaliśmy dalszy kierunek naszych działań". - podkreśla Elżbieta Rojek, członkini zarządu organizacji, zaangażowana w działania artystyczne projektu.
Oprócz bogatej oferty warsztatów, wyjazdów integracyjnych i zajęć uzupełniających wiedzę z języka polskiego i angielskiego, Stowarzyszenie „Dla Ziemi”, jako pierwsze w województwie lubelskim zatrudniło asystentki międzykulturowe. "Nie był to nasz jedyny sukces w obszarze wsparcia edukacji dzieci uchodźczych. Po zakończeniu finansowania projektowego, udało się namówić urzędników w Łukowie i Lublinie do zatrudnienia asystentek ze środków szkół. Asystentura międzykulturowa to jedno z najbardziej skutecznych narzędzi w integracji dzieci uchodźczych z ich polskimi rówieśnikami" - dodaje Magdalena Kawa.
Współpraca z Fundacją Drzewo i Jutro
Dzięki wsparciu Fundacji „Drzewo i Jutro” możemy kontynuować projekt „OBCY? Zbliżenia” i działania w łukowskim ośrodku. "To dla nas bardzo ważne, bo projekt był początkiem naszej drogi we wsparciu osób uchodźczych w integracji ze społecznością lokalną. Od tego wszystko się zaczęło i pozwoliło nam naprawdę realnie pomagać" - mówi Ewa Kozdraj. Współpraca rozpoczęła się w 2019 r., a w 2024 r. otrzymałyśmy trzyletni grant, którego pierwszy etap mija 30 kwietnia 2025 r. Co w tym czasie udało się zrobić?
Nasze inicjatywy koncentrowały się przede wszystkim na warsztatach edukacyjnych. Regularnie odbywały się zajęcia plastyczne, lekcje języka angielskiego oraz warsztaty kuglarskie. Wszystkie te aktywności pozwalały dzieciom na kreatywne spędzanie czasu, zdobywanie wiedzy i rozwijanie nowych umiejętności. Dla większości uczestników były to jedyne zajęcia dodatkowe, w których mogły brać udział.
Do sierpnia 2024 r. dzięki darowiźnie Fundacji udało się rozwijać Dziewczyńską Grupę Bębniarską – wyjątkową inicjatywę, jedyną taką w Polsce, prowadzoną przez Tomasza Kozdraja. Młode bębniarki dwukrotnie wystąpiły w Lublinie – w studiu TVP3 Lublin oraz podczas Światowego Dnia Uchodźcy. Można je było także podziwiać na jednym z Dni Otwartych w Ogrodzie Społecznym w Bratniku.
Projekt umożliwił również organizację wyjazdów i wyjść poza Ośrodek. W dniach 11-12 sierpnia 2024 r. odbyła się wycieczka do Kompleksu Turystycznego w Bałtowie. Wzięło w niej udział 38 osób. W większości były to mamy z dziećmi z łukowskiego ośrodka, ale udało nam się także zaprosić osoby, które przeszły już przez procedurę uchodźczą i zamieszkały w Łukowie. "Wizyta w Bałtowie to była moc atrakcji dla dzieci w Parku, gdzie w tym roku czekała na nas nowość - Wioska Słowiańska. Wyjazd był także czasem odpoczynku dla ich mam, możliwość wspólnego spędzenia czasu, poznania się i integracji. Po raz kolejny zdałyśmy sobie sprawę, jak wiele nas łączy, pomimo tego, że pochodzimy z różnych stron świata" - dodaje Ewa Kozdraj.
Podczas ferii zimowych w Łukowie w 2025 r. udało nam się zorganizować dwa wyjścia do kina, zabawy w ośrodku i warsztaty artystyczne.
W maju rozpoczynamy kolejny etap projektu. "Już nie możemy doczekać się zajęć wakacyjnych i letniej wycieczki! A przed nami występ Dziewczyńskiej Grupy Bębniarskiej na Festiwalu Folkowisko w lipcu tego roku. I dwa dni w jednym z najpiękniejszych miejsc w Polsce – na Roztoczu" - wymienia Elżbieta Rojek.
Źródło: Stowarzyszenie "Dla Ziemi"