Publicystyka - ngo.pl

Jeszcze dziś premier Piotr Gliński ma podpisać nowe rozporządzenia do Ustawy o Pożytku. Jutro mają one zostać opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Przypomnijmy, że obowiązek uchwalenia nowych rozporządzeń, w tym tych dotyczących wzorów oferty, umowy i sprawozdania z zadania publicznego, wynika wprost z uchwalonej rok temu Ustawy o Narodowym Instytucie Wolności. Teraz – po krótkich i budzących wiele emocji konsultacjach – rząd spełnia ten ustawowy wymóg.

Makowski: „Tak się nie robi konsultacji”. Uczestnicy: „Prowadzący nie był obiektywny”

Jak przyznaje w rozmowie z ngo.pl Wojciech Kaczmarczyk, dyrektor NIW, uwzględnione przez administrację uwagi zgłaszane przez organizacje, są w zasadzie kosmetyczne. Wyjątkiem jest czas wejścia w życie nowych wzorów. Jak alarmowały organizacje – również na portalu ngo.pl – wprowadzanie daleko idących zmian w praktyce zlecania zadań publicznych akurat jesienią, gdy samorządy ogłaszają konkursy, może poskutkować chaosem. Ostatecznie nowe wzory wejdą w życia od 1 marca 2019 roku.

Ignacy Dudkiewicz: – Co ostatecznie znajdziemy w nowych rozporządzeniach do Ustawy o Pożytku?

Wojciech Kaczmarczyk, Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności: – Ich wersja, którą podpisze premier Piotr Gliński, nie odbiega znacząco od projektów, które przedstawiliśmy do konsultacji. Dalej zmierzamy do uproszczenia procedur. Chcemy od organizacji wymagać tego, co rzeczywiście jest zawarte w Ustawie o Działalności Pożytku Publicznego i o Wolontariacie, nie zmuszając ich do wkładania przez nie wysiłku w przygotowywanie dokumentów i podawanie informacji, które ustawą wymagane nie są. Dlatego likwidujemy szereg pól, w tym na przykład – we wzorze oferty – to, w którym organizacja musiała określić cel realizowanego zadania publicznego. W większości przypadków cel jest wszak definiowany przez zamawiającego. Co więcej, w małych gminach z reguły są to zadania małe, bardzo szczegółowo rozpisane. Wypełnianie tego pola przez organizację jest niepotrzebne.

Uprościliśmy także tabelki budżetowe. Ustawa nie wymaga, by organizacja każdy swój koszt rozpisywała, wskazując, z jakiego źródła wzięła na nie środki. Nie ma potrzeby, żeby żądać takiej informacji od organizacji.

Ponadto przechodzimy na rozliczanie zadania publicznego przez rezultaty. Ma to głęboki sens, związany nie tylko z chęcią odejścia od rozliczania na podstawie długiego i szczegółowego spisu faktur. Chodzi o zmianę sposobu myślenia o zadaniach publicznych – o ich realizacji powinniśmy myśleć w kategoriach tego, czemu to zadanie ma służyć, zmiany społecznej, do której ma ono doprowadzić.

– Też chcemy go uniknąć. Późna jesień to rzeczywiście okres ogłaszania konkursów, więc za racjonalny uznaliśmy argument, że wprowadzanie w tym akurat momencie zmiany może spowodować problemy. Dlatego w ostatecznej wersji rozporządzeń przychyliliśmy się do propozycji między innymi Rady Działalności Pożytku Publicznego, żeby nowe wzory zaczęły obowiązywać z opóźnieniem, czyli od 1 marca 2019 roku. W ten sposób dajemy samorządom i organizacjom czas na to, żeby przez kilka miesięcy mogły dostosować się do nowej rzeczywistości.

Wszystkie konkursy sprzed 1 marca będą się więc odbywały według starych wzorów.

– Wyeliminowaliśmy niespójności, które zdarzyły się na początku procesu legislacyjnego. Poza czasem wejścia rozporządzeń w życie wprowadziliśmy jedynie kosmetyczne poprawki. Dlaczego tak się stało, będzie można się dowiedzieć z raportu z konsultacji i procesu uzgodnieniowego.

– Jesteśmy w trakcie jego ostatecznego redagowania. Zostanie opublikowany mniej więcej w tym samym czasie, co rozporządzenia w Dzienniku Ustaw.

– Pojawi się w tym samym czasie.

– Jak zawsze, mam pewien niedosyt. Na pewno można było zrobić więcej, włożyć więcej wysiłku w zachęcenie większej liczby osób i organizacji do uczestnictwa w konsultacjach. Z różnych województw dochodziły sygnały, że frekwencja na konferencjach konsultacyjno-informacyjnych nie była imponująca – i jest to eufemizm. Jednak dla odmiany w Rzeszowie, podczas Podkarpackiego Forum Obywatelskiego, na którym też trwała dyskusja o rozporządzeniach, udział w niej wzięło ponad 100 organizacji. Widać było nierównowagę między województwami.

Dotarły do nas jednak liczne głosy – wiele organizacji i ich działaczy wypowiedziało swoje zdanie (tylko w formie pisemnej spłynęło do nas około 100 różnych propozycji i uwag do konsultowanych projektów), dzięki czemu otrzymaliśmy sporo materiału do przemyślenia.

– To prawda. To doświadczenie powinno być przemyślane i przez Fundację Republikańską, i przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.

Narodowy Instytut Wolności ma rok. Już w poniedziałek na ngo.pl rozmowa z Wojciechem Kaczmarczykiem.