Nowe unijne zasady dotyczące zamówień publicznych i umów koncesyjnych przyjęte przez Parlament Europejski w połowie stycznia 2014 mają zapewnić lepszą jakość usług w stosunku do poniesionych kosztów w przypadku przetargu na towary, usługi lub wykonanie prac ogłaszanego przez władze publiczne. Nowe przepisy mają ułatwić również dostęp do zamówień mniejszym firmom oraz wprowadzą bardziej restrykcyjne zasady zatrudniania podwykonawców.
Nowy projekt legislacyjny, uzgodniony już nieformalnie z Radą UE w czerwcu 2013 roku, wprowadza zmiany do obecnych przepisów odnoszących się do zamówień publicznych i po raz pierwszy wprowadza powszechne unijne standardy dla umów koncesyjnych, w celu wspomagania uczciwej konkurencji oraz zapewnienia efektywniejszego wykorzystywania pieniędzy poprzez wprowadzenie nowych kryteriów rozstrzygania przetargów, którymi są aspekty środowiskowe, innowacyjne i korzyści społeczne przedstawionej oferty.
Władze publiczne wydają około 18% PKB zamawiając wykonanie prac, towary lub usługi, co czyni przetargi publiczne istotnym środkiem do osiągania konkretnych celów społecznych. "Nowe zasady są dla obywateli sygnałem, że maja prawo, aby publiczne pieniądze były używane do osiągnięcia najlepszych możliwych efektów", powiedział Marc Tarabella (S&D, BE), odpowiedzialny za sprawozdanie.
Uzyskanie najwyższej jakości
Dzięki nowemu kryterium, jakim jest "najwyższa korzyść ekonomiczna", władze publiczne będą mogły przykładać większą wagę do jakości, kwestii wpływu na środowisko oraz korzyści społecznych ofert, wciąż jednak biorąc pod uwagę cenę oraz koszty wynikające z cyklu życia przedstawionych w ofercie produktów. "Nowe kryteria zakończą dyktaturę najniższej ceny, sprawiając, że to jakość będzie najistotniejsza", wyjaśnił Marc Tarabella.
Innowacyjne rozwiązania
Posłowie odnieśli sukces, wprowadzając nowa procedurę, w celu zwiększenia innowacyjnych rozwiązań w odpowiedzi na zamówienia publiczne. Pozwoli ona organom publicznym ogłaszać zamówienia nastawione na rozwiązywanie konkretnych problemów, zostawiając oferentowi i kontrahentowi pole manewru pozwalające na wspólne opracowywanie nowatorskich rozwiązań.
Mniej biurokracji i łatwiejszy dostęp dla mniejszych firm
Nowe zasady składania wniosków będą prostsze, zawierać będą one "Jednolity europejski dokument specyfikujący zamówienie" oparty na deklaracjach oferentów. Tylko wygrywający oferent będzie zobowiązany do przedstawienia oryginalnej dokumentacji, powinno to o 80% zmniejszyć administracyjne obciążenie firm, jak ocenia Komisja Europejska. Nowe przepisy pozwalają także rozbicie kontraktów na mniejsze części, co ułatwi mniejszym firmom ubieganie się o nie.
Bardziej restrykcyjne zasady zatrudniania podwykonawców
W celu ograniczania dumpingu społecznego oraz zapewnienia, że prawa pracowników są przestrzegane, nowe przepisy wprowadzą surowsze zasady dotyczące "rażąco niskich" ofert i zatrudniania podwykonawców. oferty niezgodne z prawem EU mogą zostać wykluczone z przetargu.
Brak pośpiechu w prywatyzacji usług publicznych
Porozumienie dotyczące nowych zasad dotyczących umów koncesyjnych, kładzie nacisk na to, aby państwa członkowskie mogły same decydować, o tym, czy firmy państwowe, czy prywatne będą dostarczać usługi publiczne. Nowe przepisy nie wymagają prywatyzacji państwowych dostawców usług publicznych, stwierdzono w tekście. Ponadto, potwierdzając, że woda jest niezwykle istotnym dobrem publicznym, posłowie zaakceptowali wykluczenie jej z zakresu stosowania nowych zasad dotyczących koncesji.
Kolejne kroki
Dyrektywy wejdą w życie 20 dni po ich publikacji w Dzienniku Urzędowym UE, następnie państwa członkowskie będą miały 24 miesiące na wprowadzenie przepisów do prawa krajowego.
