Publicystyka - ngo.pl

Rada Działalności Pożytku Publicznego IV kadencji została powołana przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej 28 czerwca 2012 roku. Pokierują nią Jarosław Duda, sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, reprezentujący stroną samorządową i rządową (współprzewodniczący RDPP III kadencji) oraz Krzystof Balon ze Wspólnoty Roboczej Związków Organizacji Socjalnych, wybrany przez przedstawicieli sektora pozarządowego. Obaj byli członkami Rady III kadencji.

Obecność Ministra Pracy na posiedzeniu ograniczyła się jedynie do wręczenia aktów powołań nowym członkom Rady. Musiał opuścić obrady ze względu na – jak sam to określił – „dynamiczną sytuację polityczną”.

Nowo wybrany współprzewodniczący podziękował Janowi Jakubowi Wygnańskiemu za kierowanie Radą III kadencji i obiecał nie zawieść zaufania pokładanego w nim przez stronę pozarządową. – Ustaliliśmy, że strona pozarządowa będzie się zbierać osobno raz w roku, by podsumować działania i weryfikować swoją prace – oświadczył Krzysztof Balon.

Nadal będą działały stałe zespoły powołane przez RDPP w 2009 roku – ds. prawnych i monitoringu, ds. programów i funduszy, ds. dialogu i współpracy. Krzysztof Balon zaproponował powołanie zespołu ds. interwencji. – Zajmowałby się skargami NGO-sów w kwestiach współpracy z samorządem – wyjaśnił. Członkowie Rady mają 14 dni na zdecydowanie, w których zespołach chcą pracować. Na kolejnym posiedzeniu 20 września 2012 roku ustalona zostanie ich wielkość. – Skład każdego zespołu powinien oddawać proporcje w RDPP – przypomniał współprzewodniczący.

Rada może powoływać również zespoły doraźne zajmujące się najistotniejszymi w danej chwili sprawami. Pierwszy taki zespół w nowej Radzie zajmować się będzie rządowym Programem na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych. Powołani do niego zostali: Cezary Miżejewski (Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych), Małgorzata Sinica (ZHP), Małgorzata Omilanowska (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) oraz ks. Stanisław Słowik (Caritas Diecezji Kieleckiej).

Rządowy program dotyczący osób starszych wzbudził niemałe poruszenie na sali. Członkowie Rady już przed pierwszym posiedzeniem i oficjalnym ukonstytuowaniem się zostali poproszeni przed Departament Pożytku Publicznego MPiPS o wyrażenie opinii w jego sprawie „drogą elektroniczną”.

Wzbudza on kontrowersje, bo rząd chce uruchomić program jeszcze w 2012 roku, w czego sens wątpią przedstawiciele środowiska pozarządowego, ze względu na niewystarczającą ilość czasu na rozpisanie konkursu, jego rozstrzygnięcie, zakontraktowanie i realizację projektów. – Kalendarz jest ambitny. Oczekujemy jednak projektów, które wykraczają poza 2013 rok. Nie chcemy zostać oskarżeni o nieefektywność – podkreślała Marzena Breza z MPiPS. – Kierujemy program do grupy, której liczebność będzie szybko wzrastać. Jakiego wsparcia od Rady oczekujemy? Już w pierwszych konsultacjach pojawiła się sugestia, żeby RDPP była organem monitorującym. Program nie zakłada wyłącznie konkursowych elementów. Ma być okazją, by zacząć tworzyć założenia polityki senioralnej w Polsce – dodała.

Napięcie podczas posiedzenia wzrosło również wtedy, gdy Piotr Kontkiewcz, wicedyrektor Departamentu Pożytku Publicznego, przedstawił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. – Ma ona doprecyzować przepisy obowiązującej ustawy – tłumaczył.

Co chciałby zmienić rząd? M.in. nakazać organizacjom, które utraciły status OPP, zwrot do budżetu państwa niewykorzystanych środków z 1% (obecnie mogą uzyskane środki wydatkować), doprecyzować przepis o obowiązku posiadania strony internetowej (obecnie obowiązek sprawozdawczy wymusza opublikowanie go na stronie internetowej, więc wymusza pośrednio posiadanie strony internetowej), wprowadzić sankcje (podobnie jak w przypadku spółek) za brak informacji o organizacji w składanych pismach oraz na stronie internetowej, wydłużyć okres, w którym organizacja mogłaby posiadać zaległości podatkowe lub z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Zaniepokojenie zmianami zgłosił ks. Stanisław Słowik. – Mam wrażenie, że chce się uciąć część OPP. Proponowałbym sankcje, ale dopiero w przypadku braku reakcji na upomnienia.

Sporo czasu poświęcono propozycjom zmian w Art. 11b ustawy o pożytku – na tempo prac naciska Kancelaria Premiera. Obecnie, przynajmniej w teorii, daje on Prezesowi Rady Ministrów prawo w wyjątkowych przypadkach zlecania organizacjom i innym podmiotom wymienionym w art.3 ust.3 realizacji zadań z pominięciem otwartego konkursu ofert. Prawnicy Kancelarii są jednak zdania, że mimo zapisu Premier nie ma w rzeczywistości takiego prawa. Ich zdaniem ten przepis należy doprecyzować, by szef rządu mógł korzystać z tego instrumentu zgodnie z prawem.

Jan Jakub Wygnański powiedział, że zmiany nie są kosmetyczne. – Konsultacje muszą być przeprowadzone rzetelnie.

– Ten projekt powinien dojrzeć. To nie może być kolejny strzał i podłoże konfliktu – stwierdził Cezary Miżejewski.

Przedstawiciele strony rządowej wielokrotnie podczas posiedzenia podkreślali, że to priorytet dla Kancelarii Premiera. – Dostaliśmy jasną informację, żeby załatwić to szybko. Rada ma mieć charakter wiodący w tym projekcie. Pracujemy tu czasem na zasadzie bardzo szybkiego działania, wedle potrzeb zmian w danej chwili – zaznaczył Jarosław Duda.

Za projektem zmian opowiedział się Paweł Dębek z Dolnośląskiej Rady ds. Młodzieży. – To tryb awaryjny, a nie powszechny. Nie ma sensu utrudniać premierowi działań interwencyjnych.

Kwestią dyskusyjnego artykułu zajmie się drugi zespół doraźny. W jego skład wchodzą: Marcin Wojdat (Unia Metropolii Polskich), ks. Stanisław Słowik oraz Jarosław Duda.

– Zarejestrowanych jest już ponad 6 tysięcy użytkowników. Do 18 lipca 5392 podmioty złożyły sprawozdania. Na dobę przybywa około 200 sprawozdań – wyliczał Piotr Kontkiewicz.

Nie wszystkie sprawy zawarte w programie posiedzenia udało się poruszyć. Kilka z nich odłożono na przyszłe spotkanie Rady 20 września 2012 roku. Wówczas dopiero przedyskutowane zostaną kwestie, m.in.: Funduszu Inicjatyw Obywatelskich (zmiany w 2013 roku oraz program na lata 2014-2020), zmian dotyczących Zespołu ds. Rozwiązań Systemowych w Zakresie Ekonomii Społecznej, mechanizmu 1% oraz kwestiami rozporządzenia KRRiTV z 29 kwietnia 2011 roku w sprawie nieodpłatnego informowania na antenie mediów publicznych przez OPP o nieodpłatnej działalności pożytku publicznego.