Publicystyka - ngo.pl

W Dzień Ziemi, 22 kwietnia, startuje kampania #KlimatNaZmiany prowadzona przez organizacje z 13 krajów europejskich. Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie jest jej polskim partnerem. Głównym celem kampanii jest zwrócenie uwagi na wpływ obecnego modelu gospodarczego i naszego stylu życia na zmiany klimatu, a w rezultacie na migracje klimatyczne. #KlimatNaZmiany nagłaśnia problemy, wskazuje rozwiązania, angażuje młodzież.Start międzynarodowej kampanii #KlimatNaZmiany w Światowy Dzień Ziemi, to nie przypadek. 

W Unii Europejskiej żyjemy tak, jakbyśmy mieli do dyspozycji nie jedną planetę, a 2,8 Ziemi. Nadmierna konsumpcja w Europie i innych regionach o wysokim dochodzie napędza degradację środowiska także w mniej uprzywilejowanych krajach oraz prowadzi do utraty bezpiecznego miejsca i środków do życia przez mieszkających tam ludzi. Zmiana jest potrzebna od zaraz.

Raport: „Co młodzież mówi o zmianach klimatu? Wyniki sondażu”

Nawet w środku pandemii COVID-19 europejska młodzież uważa walkę ze zmianami klimatu za priorytet i obawia się, że odczuje ich skutki osobiście. 77% zgadza się, że nasze społeczeństwo nie może trwać przy swoich nawykach konsumpcyjnych, jeśli chcemy chronić środowisko naturalne. Ponad 70% uważa, że jeśli plany rządu nie obejmują przeciwdziałania zmianom klimatycznym, wpływa to negatywnie na gospodarkę. Są to wyniki sondażu Ipsos przeprowadzonego wśród młodych ludzi w 23 krajach europejskich, opublikowane raporcie „Co młodzież mówi o zmianach klimatu?”. Sondaż zleciła kampania #KlimatNaZmiany.

Według raportu młodzi Polacy wydają się być krytycznie nastawieni do obecnego modelu ekonomicznego: 80% łączy zachowania konsumpcyjne z degradacją środowiska, a 65% zgadza się ze stwierdzeniem, że model ekonomiczny faworyzuje osoby bogate i wpływowe. Znaczna część młodych ludzi w Europie uważa, że największą odpowiedzialność za walkę ze zmianami klimatu ponoszą biznes i przemysł (52%) oraz rządy krajów (49%).

Raport „Ku gospodarce dobrostanu”

Odczucia młodych Europejczyków dotyczące przyczyn i skutków kryzysu klimatycznego, a także konieczność wprowadzenia zmian, potwierdzają autorzy innego raportu kampanii #KlimatNaZmiany pt. „Ku gospodarce dobrostanu”.

Raport identyfikuje przyczyny źródłowe kryzysu klimatycznego i społecznego w jakim się znaleźliśmy: dawne i obecne nierówności między krajami i wewnątrz krajów, pogłębiającą się koncentrację władzy gospodarczej i politycznej oraz skupienie się na wzroście gospodarczym i strukturalną zależność od tego wzrostu. Wskazuje również kierunek zmian. Sprawiedliwy pod względem społecznym i ekologicznym system gospodarczy musi zakładać koniec struktur wyzysku, demokratyzację gospodarki, mniejsze zużycie surowców i uniezależnienie się od potrzeby ciągłego wzrostu. Idee te obrazuje przedstawiony w raporcie model „ekonomii obwarzanka” opracowany przez ekonomistkę Kate Raworth. Zakłada on stworzenie gospodarki, która zaspokaja potrzeby społeczne i prawa człowieka wszystkich ludzi, przy jednoczesnym poszanowaniu granic planety. Raport zawiera pogłębione analizy i rekomendacje zmian.

Petycja: Stop zmianom klimatu, czas na klimat na zmiany

Z rekomendacji zawartych w raporcie wynikają postulaty kampanii #KlimatNaZmiany dotyczące przyśpieszenia neutralności klimatycznej UE, przejścia do gospodarki odpowiedzialnej ekologicznie i społecznie, zapewnienia wsparcia krajom dotkniętym zmianami klimatu i ochrony migrantów klimatycznych oraz umożliwienie młodzieży udziału w podejmowaniu decyzji politycznych. Postulaty te można poprzeć podpisując petycję: https://www.ekonsument.pl/KlimatNaZmiany

Petycja zostanie przekazana przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen.

Nawet w środku pandemii COVID-19 Europejska młodzież uważa walkę ze zmianami klimatu za priorytet i obawia się, że odczuje ich skutki osobiście. 77% zgadza się, że nasze społeczeństwo nie może trwać przy swoich nawykach konsumpcyjnych, jeśli chcemy chronić środowisko naturalne. Ponad 70% uważa, że jeśli plany rządu nie obejmują przeciwdziałania zmianom klimatycznym, wpływa to negatywnie na gospodarkę

Raport dostępny jest tu >>

O raporcie

W ramach ogólnoeuropejskiej kampanii #KlimatNaZmiany Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie opublikowała raport: Co młodzież mówi o zmianach klimatu? Wyniki sondażu.Opiera się on na rezultatach badania przeprowadzonego przez Ipsos między 29 października a 19 listopada 2020 roku wśród młodych ludzi (w wieku od 15 do 35 lat) w 23 krajach europejskich, w tym w Polsce. Młodzież była pytana o swoją wiedzę, opinie i odczucia związane ze zmianami klimatu i migracjami klimatycznymi. Raport zawiera podsumowanie sondażu ogólno-europejskiego i na tym tle bardziej szczegółowo przedstawia wyniki badań wśród polskiej młodzieży.

Zmiany klimatu, a zrównoważony rozwój

83% młodych Europejczyków uważa, że zmiany klimatu są powodowane działalnością człowieka. Ponadto 65% europejskiej młodzieży uważa także, że zmiany klimatu wpłyną też na nich osobiście. Młodzież wyraźnie domaga się działań ze strony rządów. 70–75% młodych Europejczyków (74% w Polsce) uważa, że jeśli plany rządu nie obejmują przeciwdziałania zmianom klimatycznym, wpływa to negatywnie na gospodarkę. Aż 76% młodych ludzi w Polsce twierdzi, że głosowało lub głosowałoby na polityków, którzy traktują te problemy priorytetowo. Młodzi Polacy wydają się też być krytycznie nastawieni do obecnego modelu ekonomicznego: 80% łączy zachowania konsumpcyjne z degradacją środowiska, a 65% zgadza się ze stwierdzeniem, że model ekonomiczny faworyzuje osoby bogate i wpływowe. Znaczna część młodych ludzi w Europie uważa, że największą odpowiedzialność za walkę ze zmianami klimatu ponoszą biznes i przemysł (52%) oraz rządy krajów (49%). Jednocześnie młodzi Europejczycy (w tym Polacy) czują się osobiście odpowiedzialni: 34% z nich twierdzi, że główną odpowiedzialność za zwalczanie tych zmian ponoszą oni sami. Trzy czwarte (77%) zgadza się, że nasze społeczeństwo nie może trwać przy swoich nawykach konsumpcyjnych, jeśli chcemy chronić środowisko naturalne.

Zmiany klimatu, a migracje

Świadomość dotycząca migracji klimatycznych jest niska – 76% młodych Polaków słyszała niewiele lub nie słyszała zupełnie nic na temat „migrantów klimatycznych”, to więcej niż średnia wśród młodych Europejczyków (68%). Jednocześnie 71% europejskiej młodzieży zgadza się, że ludzie powinni być w stanie migrować do ich kraju, aby uciec przed wojnami i konfliktami zbrojnymi. Odsetek młodych Europejczyków, którzy podobnie przychylnie powitaliby migrantów klimatycznych, jest mniejszy, ale i tak stanowi większość: 55% badanych zgadza się, że ludzie powinni być w stanie migrować do ich kraju, aby uciec przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi i zmianami w środowisku. Ponadto, 50% młodych mieszkańców Europy (51% w Polsce) zgadza się, że migrantom klimatycznym powinno się zapewnić taką samą ochronę prawną jak ludziom uciekającym przed wojną lub prześladowaniem, a tylko jedna piąta (21%) się z tym nie zgadza.

Dekady nieograniczonego wzrostu wydobycia, produkcji i handlu oraz niepohamowanej konsumpcji wprawiły w ruch proces destrukcji środowiska na masową skalę. O jego skutkach prowadzących do kryzysu klimatycznego oraz o koniecznych rozwiązaniach mówi raport kampanii #KlimatNaZmiany (ang. #ClimateOfChange): Ku gospodarce dobrostanu.

Skrót raportu po polsku dostępny tu >>

Całość raportu po angielsku tu >>

Raport opracowali partnerzy kampanii #KlimatNaZmiany w szczególności Oxfam Germany i European Environmental Bureau. Fundacjia Kupuj Odpowiedzialnie jest polskim partnerem kampanii.

Przyczyny kryzysu

Raport identyfikuje trzy przyczyny źródłowe: dawne i obecne nierówności między krajami i wewnątrz krajów, pogłębiająca się koncentracja władzy gospodarczej i politycznej oraz skupienie się na wzroście gospodarczym i strukturalna zależność od tego wzrostu.

Rola gospodarki europejskiej

W Unii Europejskiej żyjemy tak, jakbyśmy mieli do dyspozycji nie jedną planetę, a 2,8 Ziemi. Nadmierna konsumpcja w Europie i innych regionach o wysokim dochodzie, oraz działalność korporacji mających tu siedzibę, napędza degradację środowiska w mniej uprzywilejowanych częściach świata i prowadzi do utraty bezpiecznego miejsca i środków do życia mieszkających tam ludzi.

Nierówności społeczne a sprawiedliwość ekologiczna

Osoby o wysokich dochodach i z dużym majątkiem mają znacznie większy ślad ekologiczny. Najbogatsze 10% ludności (około 630 milionów) odpowiadało za 52% łącznych emisji dwutlenku węgla w latach 1990-2015. Natomiast najbogatsze 1% (około 63 milionów ludzi) – za 15% łącznych emisji i 9% budżetu węglowego; to dwa razy więcej niż najbiedniejsza część ludzkości (około 3,1 mld ludzi). Rola bogatych w globalnym ociepleniu jest tylko symptomem szerszego zjawiska: to ich konsumpcja spowodowała kryzysy ekologiczne, których rozwiązanie leży głównie w ich rękach.

Kryzys w praktyce

Negatywny wpływ nieodpowiedzialnej produkcji na środowisko naturalne oraz zmiany klimatu widoczny jest w wielu sektorach. Dzisiejsze rolnictwo przemysłowe w znacznym stopniu przyczynia się do globalnego ocieplenia, ma ogromny wpływ na zanieczyszczenie środowiska i krzywdy drobnych rolników. Produkcja odzieży i obuwia pochłania ogromną ilość surowców, generuje olbrzymią ilość odpadów i przynosi też szkodliwe skutki społeczne. Negatywne konsekwencje ma też rewolucja cyfrowa: rosnące zapotrzebowanie energetyczne technologii cyfrowych oraz zniszczenia i szkody powodowane przez wydobycie minerałów niezbędnych do ich produkcji.

Konieczne zmiany – „ekonomia obwarzanka”

Te przykłady wskazują trzy filary, na których musi zostać zbudowany system gospodarczy sprawiedliwy pod względem społecznym i ekologicznym: koniec struktur wyzysku, demokratyzacja gospodarki, mniejsze zużycie surowców i uniezależnienie się od potrzeby ciągłego wzrostu. Idee te obrazuje przedstawiony w raporcie model „ekonomii obwarzanka” opracowany przez ekonomistkę Kate Raworth. Zakłada ona stworzenie gospodarki, która zaspokaja potrzeby społeczne i prawa człowieka wszystkich ludzi przy jednoczesnym poszanowaniu granic planety. O tym jak osiągnąć te zmiany piszemy w raporcie Ku gospodarce dobrostanu.

Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie (FKO) jest ogólnopolską organizacją działającą na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska, odpowiedzialnej konsumpcji i produkcji oraz przestrzegania praw człowieka i zasad ochrony środowiska w biznesie. Chcemy sprawić, by w gąszczu towarów i usług każdy mógł odnaleźć produkty wytworzone z poszanowaniem środowiska i godności pracowników. Więcej informacji: www.ekonsument.pl

Kampania #KlimatNaZmiany (ang. #ClimateOfChange)jest prowadzona przez organizacje z 13 krajów europejskich. Fundacja Kupuj Odpowiedzialnie jest jej polskim partnerem. Głównym celem kampanii jest zwrócenie uwagi na wpływ obecnego modelu gospodarczego i naszego stylu życia na zmiany klimatu, a w rezultacie na migracje klimatyczne i mobilizacja do zmian. Prowadzimy akcje edukacyjne, kampanijne, rzecznicze, wydajemy raporty i poradniki dla konsumentów, organizujemy wydarzenia publiczne i artystyczne, międzynarodowy konkurs debat w szkołach i uniwersytetach, działamy w mediach społecznościowych i tradycyjnych, relacjonujemy problemy krajów i społeczeństw już dotkniętych zmianami klimatu. #KlimatNaZmiany nagłaśnia problemy, proponuje rozwiązania, angażuje młodzież. Więcej: www.climateofchange.info/poland