Publicystyka - ngo.pl

Komisja Europejskiej w 2019 r. zobowiązała się, że dokona oceny „dodatkowych środków regulacyjnych i nieregulacyjnych po stronie popytu służących zapewnieniu równych szans i wspólnego rozumienia łańcuchów dostaw niepowodujących wylesiania, która to ocena ma na celu zwiększenie przejrzystości łańcucha dostaw i zminimalizowanie ryzyka wylesiania i degradacji lasów związanego z przywozem towarów w UE”.  Zobowiązanie to potwierdzono następnie w Europejskim Zielonym Ładzie , jak również w unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 oraz strategii „Od pola do stołu”.

Posłowie i Posłanki do PE będą mieli szansę zagłosować za zapisami Rozporządzenia i tym samym rozpocząć działania dla regulacji wylesiania poprzez wprowadzenie kontroli i monitoringu łańcuchów produkcji w imporcie. Rozporządzenie wskazuje, że głównym czynnikiem powodującym wylesianie i degradację lasów jest powiększanie gruntów rolnych w celu produkcji towarów takich jak bydło, drewno, olej palmowy, soja, kakao czy kawa.

Rozporządzenie budziło i budzi dużo emocji i niepokoi lobbystów. Jego wprowadzenie oznacza kontrole, monitoring i pokazanie prawdziwego kosztu produkcji rolnej: dla planety, klimatu, bioróżnorodności. Dlatego jako Green REV Institute i koalicja Future Food 4 Climate zwróciliśmy się z apelem do wszystkich Posłów i Posłanek do Parlamentu Europejskiego z Polski w sprawie nadchodzącego głosowania i wsparcia legislacji przeciwko wylesianiu. Żądamy transparentności i rozliczalności łańcuchów produkcji. 

Obecnie otrzymałyśmy odpowiedź od posłanki dr Sylwii Spurek, która zobowiązała się do poparcia legislacji. Czy jednak Posłowie zaczną ratować płuca ziemi?

Chcemy wyraźnie podkreślić, że pierwszą i najbardziej przemilczaną przyczyną wylesiania jest produkcja i konsumpcja produktów pochodzenia zwierzęcego, mięsa i nabiału.

Cieszymy się, że zostało to zauważone i wskazane w tekście Rozporządzenia: Ekspansja rolna odpowiada za blisko 90% wylesiania na świecie, przy czym ponad połowa utraty zasobów leśnych wynika z przekształcania lasów w grunty uprawne, zaś wypas zwierząt gospodarskich odpowiada za blisko 40% utraty zasobów leśnych.

Jak wynika z raportu Food Climate Research Network z 2017 roku, uprawy rolne, których częścią karmione są zwierzęta tzw. hodowlane, zajmują 12% powierzchni ziemi na naszej planecie. Jednak znacznie więcej ziemi, bo około 26%, wykorzystuje się do wypasu zwierząt. Dzięki uprawom na tym ogromnym obszarze zwierzęta tzw. hodowlane, które zabijamy dla mięsa i mleka w przeliczeniu na światową produkcję białka trafiającego na ludzkie talerze to tylko 1%!

Gwałtowne zmiany klimatyczne muszą stanowić dla nas powód do natychmiastowego ograniczenia produkcji i konsumpcji mięsa, nabiału, jaj. Wahania cen zbóż, przypomniały nam, jak nieodporny i niezrównoważony jest nasz system produkcji żywności. Przejście na system żywnościowy oparty na roślinach oznacza zatem również wzmocnienie bezpieczeństwa i suwerenności globalnego i europejskiego systemu produkcji żywności. 

Dla przykładu - w ciągu ostatnich 20 lat ekspansja hodowli krów i rolnictwa przemysłowego w Brazylii, zwłaszcza monokultur soi, była destrukcyjna dla planety, klimatu i ludzi. W latach 1985-2020 brazylijska Amazonia straciła około 82 mln hektarów naturalnej roślinności, w tym 53 mln hektarów lasów. W tym samym czasie powierzchnia gruntów rolnych w kraju wzrosła do ponad 81 milionów hektarów.

Ponadto ekspansja rolnictwa przemysłowego wiąże się z zagarnianiem ziemi i powszechnym łamaniem praw człowieka. Zabójstwa, przemoc i prześladowania są ciągłe dla tych, którzy bronią praw do ziemi i środowiska, w tym dla społeczności rdzennych. 

Trzy z czterech produkowanych ton soi przeznacza się na paszę dla przemysłu mięsnego, zarówno w Brazylii, jak i na rynkach zagranicznych, a resztę na agropaliwa i żywność. Ekspansja monokultur sojowych jest napędzana przez korporacje, które chcą produkować tanie produkty mięsne do masowej konsumpcji, nie zważając na prawa zwierząt ani prawa ludzi.

„Kupuj soję z Brazylii, a zgodzisz się na wylesianie, zawłaszczanie ziemi, przemoc, morderstwa i prześladowania rdzennej ludności. Soja, która opuszcza Brazylię jest splamiona krwią rdzennych mieszkańców” – mówi Jabson Nagelo da Silva, reprezentant Rady Ludności Rdzennej w Roraima, Brazylii w artykule Oakland Institute z 1. września, 2022.

Według raportu Greenpeace „Hooked on Meat” z 33 milionów ton soi importowanej rocznie przez UE, 87% jest przeznaczone na paszę dla zwierząt (do karmienia, w kolejności: drobiu, świń, bydła, ryb). Raport Greenpeace podkreśla, że produkcja soi lokalnie do produkcji paszy dla europejskich zwierząt tzw. gospodarskich jest nierealna: 70% europejskich gruntów ornych i łąk jest już wykorzystywanych do karmienia zwierząt. Aby utrzymać ten sam poziom produkcji, należałoby eksploatować nowy obszar równy Belgii i Austrii razem wziętych. Dlatego Rozporządzenie nie może oznaczać „przeniesienia” deforestacji do UE. 

Z wszystkich wymienionych powodów i tych wszystkich, które zostaną ujawnione w przyszłych raportach płynie jeden wniosek: należy koniecznie i jak najprędzej ograniczyć działania sektora hodowlanego. Roślinna, zielona i sprawiedliwa transformacja systemu żywności jest kluczowa dla ograniczania wpływu systemu żywności na klimat, planetę, ludzi i zwierzęta. 

Anna Spurek, COO Green REV Institute: „Śledzenie łańcuchów produkcji i dostaw i podejmowanie decyzji handlowych na podstawie tego, czy dany produkt nie przyczynił się do deforestacji będzie bardzo dotkliwe dla rolnictwa zwierzęcego. Lobby konsekwentnie pomija dane dotyczące kosztów produkcji paszy dla zwierząt. Może czas zapytać polityków, którzy tak popierają prawo do kotleta schabowego: płuca czy żołądek? Wspierając przemysł mięsny, mleczarski wspieramy zabijanie płuc ziemi”.

Ewelina Łobodziec, koordynatorka ds. mediów Green REV Institute i Future Food 4 Climate: „Koszty, które ponosimy dla utrzymania przemysłu zwierzęcego są ogromne i dobrze ukrywane przed oczami konsumentów i konsumentek. Gdybyśmy wiedziały, że nasza kanapka z szynką czy kawa z mlekiem to także wylesianie, śmierć ludności rdzennej, zabijanie ekosystemów oraz, że tak naprawdę przejadamy planetę i naszą przyszłość, dużo łatwiej byłoby zmienić dietę. Politycy i polityczki w Brukseli to wiedzą. Pytanie, jakie decyzje podejmą w trakcie głosowania. Komisja Europejska ma tworzyć ramy dla zrównoważonego systemu żywnościowego (Sustainable Food System Law) i klimatyczna , środowiskowa transparentność importu jest koniecznością. Nie możemy kupować i wspierać wylesiania w imię umów handlowych i zysków producentów. Absurdalny system produkcji żywności musi się skończyć!”.

Jako Green REV Institute i koalicja Future Food 4 Climate walczymy o to, by coraz więcej decydentów i polityczek zauważyło zależność między katastrofą klimatyczną, etyczną i zdrowotną a przemysłem zwierzęcym.

Green REV Institute działa od 2014 r. Jest operatorem koalicji Future Food 4 Climate, pierwszej koalicji, która działa rzeczniczo dla transformacji systemu żywności. W 2021 wyprodukował dokument Wegańska Warszawa, który był wyświetlany na 9 festiwalach na całym świecie. Obecnie prowadzi rzecznictwo dla dostępności roślinnych, wegańskich posiłków w placówkach oświatowych i działa dla wprowadzenia legislacji na poziomie UE i krajowym dla zrównoważonego systemu żywnościowego. Jest organizacją członkowską 50by40, European Vegetarian Union, Eurogroup for Animals, TAPP Coalition, Aquatic Animal Alliance, World Federation for Animals, jedną z 10 NGO w ramach EU Platform on Animal Welfare, organizacją akredytowaną przy Programie Środowiskowym ONZ. Działa dla przyszłości, włączając młode osoby do działań systemowych.

Autorką informacji prasowej jest Ewelina Łobodziec, koordynatorka ds. mediów w Green REV Institute.