Nie czekaj, działaj, zmieniaj! - podsumowanie Szkolnego Budżetu Obywatelskiego w Łomży
Ponad 700 uczestników „Lekcji Obywatelskich”, 18 projektów, w tym 14 zwycięskich, i blisko 2000 tysiące (1965) głosujących uczniów. To statystyki pilotażu Łomżyńskiego Szkolnego Budżetu Obywatelskiego zrealizowanego w 4 łomżyńskich szkołach.
Idea Szkolnego Budżetu…
Pomysł narodził się z obserwacji funkcjonowania Młodzieżowego Budżetu Obywatelskiego w Łomży; zacząłem zastanawiać się nad możliwością bezpośredniego dotarcia do społeczności szkolnej; do uczniów i nauczycieli; zadałem sobie pytanie: co mogę dać uczniom, aby wzrosło poczucie siły sprawczej i mogli współdecydować o sprawach szkoły? – Realnym narzędziem okazał się szkolny budżet obywatelski, który jest realizowany w innych miastach np. w Mrągowie, Białymstoku – mówi koordynator projektu - Tomasz Wróblewski. Budżet inicjatyw szkolnych wynosił 7000 zł dla każdej palcówki; dodatkowo wprowadziliśmy „mikrobudżety” dla zespołów wdrażających SBO w szkołach tzw. Rad Szkolnych Budżetów, łączna wartość środków finansowych to 6000 zł. Również chciałbym podkreślić, że do dyspozycji uczniów i nauczycieli pozostawali nasi trenerzy: Agnieszka Maszkowska - ekspert SBO, Marcin Pieńkowski - koordynator zespołów w 4 szkołach i Krzysztof Kozicki - trener „Lekcji Obywatelskich” oraz dr Stanisław Kaczyński - wykładowca SBO - podkreśla prezes Łomżyńskiego Klastra Ekonomii Społecznej.
– Bardzo się cieszę, że tak pożyteczna inicjatywa jak Szkolny Budżet Obywatelski jest realizowana również w Łomży - podkreśla Dariusz Budrowski, prezes PARP. Cieszy również to, że jest w nią zaangażowanych tyle młodych osób, mogących w praktycznym aspekcie poznać wiele kwestii, przydatnych w ich późniejszym życiu. Dlatego Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości również włączyła się w te działania i liczę, że w przyszłości będą one kontynuowane.
Zaangażowane 4 szkoły w Łomży
I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki wybrało najlepsze projekty w ramach Szkolnego Budżetu Obywatelskiego. Uczniowie zagłosowali na dofinansowanie kultowego w szkole wydarzenia, 44 już Tygodnia Kultury Uczniowskiej, na co otrzymali dwa tysiące złotych oraz projekt „Nasze 100 dni do studniówki”.
– Chciałbym bardzo podziękować Stowarzyszeniu Łomżyński Klaster Ekonomii Społecznej i jego przedstawicielom za to, że ten projekt mógł być realizowany również w naszej szkole, ponieważ są to wymierne środki finansowe - podsumowuje dyrektor I LO Jerzy Łuba. Myślę, że realizując taki obywatelski program, mieliśmy pierwszą namiastkę tworzenia budżetu - akurat w wymiarze szkolnym, ale podobne zasady obowiązują również przy tworzeniu budżetu miejskiego czy gminnego, gdzie nasze miasto skupia w swoich kompetencjach dwa ośrodki, to jest gminę i powiat, myślę więc, że to, co uczniowie tutaj realizowali, dawało im pewien obraz tej rzeczywistości. Pragnę również gorąco podziękować pani profesor Katarzynie Lipskiej, która koordynowała ten projekt w naszej szkole oraz wszystkim uczniom: za to, że w nim uczestniczyli, głosowali i dokonali, mam nadzieję, właściwego wyboru.
Drugą szkołą ponadpodstawową, która zaangażowała się w SBO było Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Społeczność szkolna wybrała w głosowaniu dwa projekty: zakup stacji do wewnętrznej segregacji odpadów oraz zorganizowanie cyklu zajęć z psychologiem, które pozwolą uczniom lepiej radzić sobie z emocjami i stresem - podkreśla Marcin Pieńkowski. Chciałbym wyróżnić uczennicę liceum Lenę Sęk, która była zaangażowania na każdym etapie wdrażania naszej inicjatywy; obecnie potrzebujemy młodych liderów, którzy będą chcieli działać na rzecz wspólnoty szkolnej, lokalnej.
Natomiast w Zespole Szkół Ekonomicznych i Ogólnokształcących nr 6 uczniowie i nauczyciele uznali, że wśród projektów twardych najciekawsze są te dotyczące zakupu sprzętu sportowego oraz dodatkowego wyposażenia, w tym puf na korytarze. Najlepszym projektem miękkim okazała się impreza „Bajeczne mikołajki w Ekonomiku”, zorganizowana w szkole po raz pierwszy, ale jak twierdzą uczniowie na pewno nie ostatni. Tutaj szczególne podziękowania należą się całemu zespołowi, który wdrażał szkolny budżet; dostrzegam dojrzałość i bardzo dobrą organizację pracy Rady SBO. W tym miejscu chcielibyśmy gorąco podziękować: Krystianowi Zawalichowi, Marcinowi Sokalskiemu, Bartłomiejowi Krajewskiemu, Bartoszowi Demby, Dominice Wojsław, Aleksandrze Gawrych, Michałowi Bakowskiemu, Kindze Bajkowskiej oraz Maciejowi Powichrowskiemu.
Pilotażowy projekt Szkolnego Budżetu Obywatelskiego w Łomży odbył się w Zespole Szkół Mechanicznych i Ogólnokształcących nr 5 w Łomży. Należy podkreślić, że cała społeczność szkolna zaangażowała się w realizacje SBO, czego efektem było zgłoszenia aż 7 pomysłów; osobiście podoba mi się „Kącik poetycki” zaproponowany przez uczniów Dawida Tyborowskiego i Amadeusza Szeligowskiego. Również chciałabym wyróżnić inicjatywę pn. „Sztanga”, której opiekunem był Pan Zbigniew Turowski - podsumowuje Tomasz Wróblewski, prezes Łomżyńskiego Klastra Ekonomii Społecznej i pomysłodawca wdrażania w Łomży SBO. Pewne schematy i wzorce myślenia dają bezpieczeństwo uczniom, zapewne bez nich trudno egzystować. Jednocześnie, bez wychodzenia z schematu, nic byśmy nie osiągnęli. Warto pamiętać, że kreatywność można pobudzić. To duża zasługa nauczycieli pana Artura Nadolnego oraz Kamila Parola, za co serdecznie dziękuję.
Jakie wyzwania przed nami?
– Złożyliśmy projekt w konkursie Funduszu Inicjatyw Społecznych na II edycje Łomżyńskiego Szkolnego Budżetu Obywatelskiego jednakże jesteśmy świadomi, że jest to konkurs prestiżowy; liczba zgłoszeń sięga kilku tysięcy - mówi członek stowarzyszenia Krzysztof Kozicki, dodając, że zostały uwzględnione uwagi uczniów, nauczycieli oraz dyrekcji; społeczność szkolna wskazywała na wydłużenie realizacji zwłaszcza tzw. inicjatyw miękkich tak, aby można było zaangażować większą liczbę uczniów.
– W oczekiwaniu na wynik chcemy, aby rozpoczęła się debata na temat efektywności wykorzystania środków finansowych w ramach Młodzieżowego Budżetu Obywatelskiego w Łomży; spostrzeżenia uczniów były takie, że nie wiedzą, w jaki sposób są dystrybułowane środki finansowe i jakie inicjatywy wygrywają. Na pewno warto poprawić komunikację i współpracę miasta Łomża z Młodzieżową Radą Miejskiej - podkreśla Tomasz Wróblewski.
– W przyszłości myślimy o wyjściu do społeczności szkolnej z nową inicjatywą tzw. „Dniem liderskim”, który ma polegać na zorganizowaniu w szkołach ponadpodstawowych debat oxfordzkich na temat polityki młodzieżowej miasta Łomża. Dla zwycięskich zespołów przewidujemy wyjazd do Sejmu RP. Również chcemy wprowadzić do szkół tzw. bliską partycypację, czyli dialog o finansach publicznych -puentuje koordynator projektu - Tomasz Wróblewski.
Projekt został dofinansowany z Narodowego Instytutu Wolności.
MD