Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny najważniejsze dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych, mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych Europy. W Polsce wyznaczonych zostało oficjalnie już 505 obszarów, które zajmują łącznie ok. 18% powierzchni kraju. Kolejnych kilkaset obszarów jest obecnie konsultowanych.
„Powstanie sieci obszarów chronionych Natura 2000 spotkało się w
Polsce z różnym przyjęciem – mówi Krzysztof Kamieniecki z Instytutu
na rzecz Ekorozwoju (InE) - Wciąż brakuje informacji o celach ich
powoływania i wiedzy o zasadach ich użytkowania, dlatego też
Instytut na rzecz Ekorozwoju systematycznie realizuje projekty
promujące koncepcję Natura 2000.“
Realizowane przez InE projekty oparte są na założeniu, że
podstawowym elementem powodzenia realizacji programu jest wiedza o
jego istocieoraz poszerzenie świadomości społecznej w zakresie
możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach
objętych ochroną oraz w ich otoczeniu. Wiedzę na te tematy InE
gromadzi i przekazuje do szerokiego kręgu odbiorców – do każdego,
kto chce więcej wiedzieć o nowej formie ochrony przyrody w Polsce.
Głównym narzędziem komunikacji z odbiorcami projektu jest utworzony
w roku 2005 portal „Natura 2000 a turystyka”:
www.natura2000.org.pl. Bieżący projekt – rozpoczęty w kwietniu –
nosi tytuł: „Natura 2000 motorem zrównoważonego rozwoju",
adresowany jest, jako program edukacyjny, przede wszystkim do
młodzieży gimnazjalnej i branży turystycznej.
Jaka istnieje relacja pomiędzy uczniami szkół gimnazjalnych, Naturą 2000 i branżą turystyczną?
„Zarówno szkoła, jak i sektor turystyczny, potrzebują
podstawowej wiedzy na temat obszarów chronionych – kontynuuje
Krzysztof Kamieniecki – uczniowie, by wchodząc wkrótce w dorosłe
życie respektowali reguły ochrony środowiska, przedstawiciele
turystyki, by traktowali obszary Natura 2000 jako możliwość
poszerzenia swej oferty i własnego rozwoju.“
Portal Natura 2000 zawiera materiały, które w nowoczesnej
szkolnej praktyce będą mogły być wykorzystane do prowadzenia
atrakcyjnych lekcji – z wykorzystaniem tzw. e-szkoleń dostępnych na
portalu. Inne materiały, jak katalog obszarów Natura 2000 czy dobre
przykłady (Skorzystać na Naturze 2000) oraz Poradnik dla
nauczycieli, pomagają w rozszerzeniu programu o nowe treści i
metody dotyczące współczesnych zagadnień ochrony środowiska.
By zachęcić uczniów i szkoły do zagłębienia się w tematykę sieci
obszarów chronionych Natura 2000, Instytut organizuje konkurs dla
gimnazjalistów na prace prezentujące walory przyrodnicze i
turystyczne obszaru objętego siecią. Doświadczenie z lat ubiegłych
wskazuje, że młodzież chętnie podejmuje konkursowe wyzwania.
Konkurs zostanie ogłoszony na początku nowego roku szkolnego.
Instytut liczy na pomoc instytucji zajmujących się doskonaleniem
kadr nauczycielskich w rozpowszechnianiu informacji o konkursie. W
roku szkolnym 2007/2008 ośrodki i centra doskonalenia nauczycieli
oraz kuratoria bardzo pomogły w rozpropagowaniu informacji o
portalu i konkursie.
A co z branżą turystyczną?
Portal zawiera informacje przydatne dla wielu potencjalnych
adresatów: począwszy od administracji regionalnej i lokalnej,
poprzez regionalne i lokalne organizacje turystyczne, aż po biura
turystyczne. Tam znajdują się również interesujące materiały dla
wykładowców i uczniów szkół prowadzących zajęcia z zakresu
turystyki. Opisy walorów turystycznych każdego z obszarów Natura
2000 są dorobkiem InE jedynym w swoi rodzaju – takiego pełnego
katalogu można by lepiej się dopracować wspólnie z branżą
turystyczną. Również przykłady działalności turystycznej
prowadzonej w granicach lub w bezpośrednim sąsiedztwie trenów
będących pod ochrona mogą być pomocne w dostrzeganiu nowej szansy a
nie bariery rozwoju produktu turystycznego w regionach przyrodniczo
wrażliwych. Dzięki portalowi, zarówno indywidualne osoby jak i
instytucje, będą mogły bardziej świadomie prowadzić swoją
działalność. Może to być także sam turysta, który trafi na dany
teren dzięki opisowi znalezionemu na Portalu InE.
„Instytut nie zamierza pozostawić osób zainteresowanych
turystyką sam na sam z informacjami o obszarach Natura 2000, które
są dostępne na portalu – dodaje Krzysztof Kamieniecki – Zamierzamy
w najbliższym czasie rozpocząć szkolenia, by wskazać branży
turystycznej potencjalne korzyści z faktu, że mamy w Polsce sieć
obszarów chronionych Natura 2000. Wiele zebranych przez Instytut
przykładów dowodzi, że przedsiębiorcze osoby zdołały dostrzec te
korzyści i prowadzą intratne przedsięwzięcia o profilu
turystycznym.“
Zainteresowani informacjami o sieci Natura 2000, nie związani ze
środowiskiem szkolnictwa i turystyką, zgłaszają się do Instytutu z
prośbą o dodatkowe informacje. Oznacza to, że w społeczeństwie
polskim istnieje zainteresowanie siecią, jeżeli nie zawsze
podyktowane "ekologiczną" świadomością, to życiowymi sprawami, w
tym możliwością uprawiania turystyki i rekreacji w obiektach
chronionych. Część z obszarów Natura 2000 powstała w powiązaniu ze
znanymi parkami narodowymi, krajobrazowymi, rezerwatami. Wiele z
tych obszarów jest jednak utworzonych w miejscach niechronionych
dotychczas, „dziewiczych” pod względem szerszej znajomości ich
walorów przyrodniczych. W tych sytuacjach, przed władzami
lokalnymi, promotorami turystyki otwiera się szansa na nowy
wizerunek gminy, powiatu, czy wsi. Jeśli o tym jeszcze nie wiedzą,
podpowiedzieć im to może młodzież szkolna korzystająca z materiałów
Instytutu na rzecz Ekorozwoju…
Źródło: InE
Dodatkowe informacje:
Jolanta Kamieniecka – koordynator projektu „Natura 2000 motorem
zrównoważonego rozwoju", Instytut na rzecz Ekorozwoju
tel. 0 603 665 043
e-mail: j.kamieniecka@ine-isd.org.pl
Zapraszamy do odwiedzenia portalu „Natura 2000 a turystyka”
(www.natura2000.org.pl). Można tam m.in. zapoznać się z
e-szkoleniami:
- Ochrona przyrody w Polsce – poradnik
- Natura 2000 – Kompendium
- Natura 2000 motorem ekorozwoju w naszej gminie
- Organizacja turystyki lokalnej
- Od propozycji do praktyki – podstawy prawne określania gospodarki na obszarze należącym do sieci Natura 2000
- Społeczeństwo obywatelskie
Instytut na rzecz Ekorozwoju (InE) jest pozarządową organizacją
typu think-tank, która zajmuje się promowaniem i wdrażaniem zasad
oraz rozwiązań służących zrównoważonemu rozwojowi Polski, dążąc do
jej proekologicznej restrukturyzacji. W swojej działalności
Instytut kieruje się misją budowania pozytywnych relacji między
rozwojem społecznym i gospodarczym a ochroną środowiska występując
w interesie obecnych i przyszłych pokoleń.
Opracowania InE wykorzystują parlamentarzyści, administracja
rządowa i samorządowa, naukowcy, studenci i uczniowie.
Źródło: InE
