Nastroje w oświacie wracają do punktu wyjścia? Wyniki badania „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Przed rokiem wśród dyrektorów szkół niepublicznych zapanował umiarkowany optymizm. Dzisiaj niewielu z nich spodziewa się poprawy sytuacji w oświacie – po roku przerwy, optymiści ponownie stanowią mniej niż 10% ankietowanych dyrektorów. Ich nastroje już po raz 14. zbadało Społeczne Towarzystwo Oświatowe.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe co kwartał pyta dyrektorów szkół niepublicznych o ocenę sytuacji w oświacie. Tylko raz, w czerwcu br., dominowała odpowiedź, że kondycja polskiego szkolnictwa nie jest ani dobra ani zła. Tym razem, podobnie jak w pozostałych edycjach badania, największy odsetek respondentów ocenił sytuację jako raczej złą lub zdecydowanie złą (56,1%). Uzasadniając swoje odpowiedzi, ankietowani zwracali uwagę na brak stabilizacji i duże tempo zmian, które ich zdaniem są chaotyczne i prowizoryczne.
Lepiej już było?
Wartość Indeksu Optymizmu wyniosła tym razem 8,4[1] – taki odsetek respondentów spodziewa się, że sytuacja oświaty poprawi się w kolejnych miesiącach. Tym samym po raz pierwszy od ostatnich wyborów parlamentarnych optymiści stanowili mniej niż 10% badanych. Najnowszy wynik nie jest wprawdzie wyraźnie gorszy od wrześniowego i czerwcowego (odpowiednio 14,1 i 12,8), ale kontrastuje z rezultatem sprzed roku (wartość Indeksu Optymizmu wyniosła wówczas 37,8). W tym kontekście zwraca także uwagę fakt, że konsekwentnie rośnie odsetek pesymistów – pogorszenia sytuacji spodziewa się 34,3% respondentów, w porównaniu z 29,5% takich wskazań we wrześniu i 15,6% w czerwcu.
Niezmiennie jednak wśród badanych dominuje przekonanie, że w najbliższych miesiącach sytuacja w oświacie nie ulegnie zmianie (50,6%). Ankietowani dyrektorzy wskazywali m.in., że obecnie najwięcej mówi się o zmianie podstawy programowej, tymczasem, ich zdaniem, poprawa nie będzie możliwa bez zapewnienia nauczycielom lepszych warunków pracy i odbudowania prestiżu zawodu.
– Deficyty kadrowe są od dawna jednym z kluczowych wyzwań polskich szkół. Trudno wyobrazić sobie długofalowe, pozytywne zmiany w oświacie, bez poprawy warunków pracy nauczycieli i zwiększenia atrakcyjności zawodu w oczach kolejnych pokoleń. Działania w tym zakresie powinny być priorytetem władz oświatowych – mówi Zygmunt Puchalski, Prezes Społecznego Towarzystwa Oświatowego.
Dyrektor szuka nauczyciela
Ankietowani dyrektorzy tradycyjnie ocenili, jakie są trzy kluczowe wyzwania, przed którymi stoją w swojej pracy. Podobnie jak we wszystkich dotychczasowych edycjach badania, na plan pierwszy wysuwa się dbanie o stabilną sytuację kadrową (68,7%), choć widoczny jest spadek odsetka wskazań w porównaniu z poprzednią edycją badania (81,7%).
Na drugim miejscu uplasowała się dbałość o stabilną sytuację finansową szkoły (58,4%), a na kolejnym – zapewnienie uczniom odpowiedniego wsparcia psychologiczno-pedagogicznego (35,5%).
Zdaniem większości dyrektorów szkół niepublicznych, kondycja ich placówek jest raczej dobra (53%) lub zdecydowanie dobra (14,5%). Co czwarty ankietowany (25,3%) uważa, że nie jest ona ani dobra, ani zła. Porównując sytuację swoich szkół do ubiegłorocznej, respondenci najczęściej oceniali (45,2%), że nie uległa ona zmianie.
O badaniu: „Barometr Edukacji Niepublicznej”
Badanie pt. „Barometr Edukacji Niepublicznej” zostało zrealizowane metodą CAWI w dniach 10-13 grudnia 2024 r. W ankiecie skierowanej do dyrektorów szkół niepublicznych wzięło udział 166 dyrektorów niepublicznych szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Społeczne Towarzystwo Oświatowe bada nastroje dyrektorów szkół niepublicznych od września 2021 r. Kolejne odsłony „Barometru Edukacji Niepublicznej” są realizowane co kwartał.
O Społecznym Towarzystwie Oświatowym
Społeczne Towarzystwo Oświatowe to pierwsza i największa organizacja oświaty niepublicznej w Polsce. Działające od 1987 roku stowarzyszenie zrzesza prawie 100 szkół i placówek oświatowych z całego kraju, w których uczy się ok. 15 tys. uczniów, a zatrudnionych jest ok. 2,5 tys. osób. Koncepcja STO polega na harmonijnym połączeniu edukacji i wychowania. Nauczyciele, uczniowie i rodzice wspólnie kształtują szkoły STO, akceptując podstawowe zasady i reguły, takie jak uczciwość, rzetelność, wzajemny szacunek i empatia. Więcej informacji o STO: www.sto.org.pl.
[1] W poprzednich trzech edycjach badania wartość Indeksu Optymizmu była następująca: 28,9 (11. edycja, marzec 2024 r.), 12,8 (12. edycja, czerwiec 2024 r.), 14,1 (13. edycja, grudzień 2024 r.)
Źródło: Społeczne Towarzystwo Oświatowe