Na świecie różnie interpretuje się przedsiębiorczość społeczną, ale wszędzie doceniane są przedsięwzięcia, która za pomocą narzędzi biznesowych potrafią w sposób trwały pozytywnie wpływać na społeczeństwo i środowisko. W Polsce mamy m.in. Konkurs na Najlepsze Przedsiębiorstwo Społeczne Roku (zgłoszenia do 15 maja), a w jakich konkursach wygrywają przedsiębiorcy społeczni na świecie?
Przedsiębiorstwa społeczne doceniane są m.in. za swój wkład w rozwiązywanie poważnych problemów społecznych, pozytywny wpływ na środowisko i promocję innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Co roku różnego rodzaju organizacje starają się wybrać i nagrodzić zarówno najciekawsze firmy jak i ich fundatorów.
Oto lista 10 przedsiębiorstw, które wydały nam się ciekawe, a które opiniotwórcze, zagraniczne media i instytucje uznały za godne naśladowania w latach 2011–2012.
Brak dostępu do kapitału oznacza dla drobnych przedsiębiorców z Afryki czy Ameryki Łacińskiej poważne trudności w rozwijaniu biznesu. Root Capital to organizacja pozarządowa i jednocześnie fundusz inwestycyjny dla rolników i rzemieślników z krajów rozwijających się. Od 1999 roku fundusz wypłacił 489 milionów dolarów w kredytach dla ponad 429 drobnych przedsiębiorstw, wpływając tym samym na życie 500 tysięcy rodzin czyli około 2,4 miliona osób.
Adresatami działań RC są farmerzy, rzemieślnicy których potrzeby inwestycyjne są za duże by dostali mikrokredyt i za małe by uzyskać wsparcie od banku. Statystycznie należą do 2,7 miliardów ludzi, który żyją za sumę poniżej 2 dolarów dziennie. Kredyt w RC umożliwił rolnikom efektywne prowadzenie swoich farm. Mając wsparcie finansowe rezygnowali ze strategii nastawionych na szybki zarobek, które są zazwyczaj szkodliwe dla środowiska i niekorzystne dla biznesu w perspektywie długoterminowej – wycinki i wypalania lasów, intensywnego wypasu bydła. Około 99 procent kredytów udzielonych przez RC spłacane jest w terminie.
Fundatorem firmy jest Willy Foote. Root Capital otrzymała dużą część nagród jakie dziś otrzymać może przedsiębiorstwo społeczne.
Siedziba: Nowy Jork
Zasięg: Rwanda i kraje rozwijające się
SHE jest przedsiębiorstwem wspomagającym rozwój drobnych przedsiębiorstw jednak z bardzo konkretnej branży – chodzi o artykuły sanitarne, a konkretnie podpaski. Jak tłumaczy hasło kampanii SHE28 – co 28 dni połowa ludzkości ma okres.
Miliony kobiet nie mogą sobie jednak pozwolić na podpaski. Używają absorbentów zagrażających ich zdrowiu jak tkaniny, kora drzew czy muł. W trakcie menstruacji nie chodzą ani do pracy ani do szkoły, w sumie w ciągu roku opuszczają 50 dni co ma wpływ zarówno na ich osobiste finanse jak i okoliczny biznes. SHE wspiera je na zasadzie franczyzy – udziela drobnych kredytów i szkoli jak otworzyć małą manufakturę, w której produkuje się podpaski z łatwo dostępnych włókien bananowca.
Fundatorkę SHE jest Elizabeth Sharp, absolwentka Harvard Bussines School. Ważnym założeniem jej pomysłu było by SHE nie stała się organizacją pomocową – ale raczej inkubatorem biznesu. Firma istnieje od 2008 roku i działa głównie w Rwandzie.
Siedziba i zasięg: Hong Kong
Chiengora to organiczna tkanina, łatwa do uzyskania, niezwykle funkcjonalna. Jest niezwykle delikatna w dotyku, wręcz jedwabista i może być mieszana z innymi tkaninami. Jest 80 razy cieplejsza niż wełna owcza i nawet wodoodporna. Łatwo sobie wyobrazić, że odpowiednio wypromowana – zrobi furorę w świecie mody. Co więcej – chiengora jest produktem bardzo łatwo dostępnym dla każdego, można uzyskiwać ją lokalnie, jest przyjazna środowisku. Co to takiego? Chiengora powstaje z sierści zwierzęcej – konkretnie z sierści psów. W Hong Kongu mieszka ich ponad 317 tysięcy. Materiał jest zaś idealny dla wytwarzania ubrań, kocy i toreb. W rzeczywistości po raz pierwszy psiej sierści do wyrobów ubrań używali setki lat temu Europejczycy i Majowie.
W 2007 roku chiengora przeszła testy naukowe, z których wynikało, że przygotowywanie na jej podstawie przędzy jest opłacalne. I właśnie produkcją chiengory ma zająć się społeczne przedsiębiorstwo „Woof”, które w 2011 roku zostało laureatem Hong Kong Social Enterprise Challenge. Konkurs przeznaczony jest dla startupów z misją społeczną, a jego wygranie oznacza otrzymanie funduszy na realizację pierwszego etapu założenia przedsiębiorstwa społecznego.
Siedziba i zasięg: Dundee, Szkocja
Firma powstała w 2007 roku w Dundee, jest niewielkim przedsiębiorstwem działającym lokalnie. Factory Skatepark jest czymś w rodzaju nowoczesnego domu kultury w którym sporty ekstremalne są pretekstem do nawiązania kontaktu z młodymi ludźmi. Obok zajęć z jeżdżenia na deskorolce, rowerze czy hulajnodze Factory Skatepark prowadzi „Klub Pracy Domowej”, zajęcia komputerowe, klasy fotografii cyfrowej i programy wolontariackie.
Cele społeczne jakie stawia sobie przedsiębiorstwo to m.in.: podnoszenie poczucia własnej wartości u młodych ludzi, promocja zaangażowania społecznego, promocja zdrowego stylu życia, popularyzowanie idei wolontariatu.
Siedziba i zasięg: Shenzen, Chiny
“Canyou” oznacza w języku chińskim “Przyjaciele niepełnosprawnych”. Firma zajmuje się oprogramowaniem software i zatrudnia osoby niepełnosprawne. Z pomocą Canyou jej pracowanicy zakładają własne biznesy lub znajdują pracę. Fundatorem przedsiębiorstwa jest Zheng Weining, który założył firmę z czworgiem znajomych w 1997 roku. Dziś organizacja zatrudnia ponad 3 700 osób. Canyou jest największym przedsiębiorstwem społecznym w Chinach i prowadzi fundację, osiem organizacji i 32 branżową firmę.
Siedziba i zasięg: Unguja, Zanzibar
ZBC prowadzi ogród botaniczny, w którym podziwiać można rozmaite gatunki motyli i który jest lokalną atrakcją turystyczną w Tanzanii. Zanzibar Butterfly Centre szkoli okolicznych farmerów w dziedzinie hodowli motyli i kupuje od nich motyle poczwarki na użytek ogrodu lub na eksport.
Hodowla motyli zapewnia lokalnej społeczności dodatkowe źródło przychodów, dzięki szkoleniom farmerzy uczą się jak prowadzić biznes. Celem ZBC jest także wzmocnienie roli kobiet w społeczności, ponieważ godziny pracy są elastyczne i farmerki pracują z domu. Dzięki pracy dla ogrodu botanicznego, w lokalnej społeczności rozwija się świadomość tego jaką wartością jest środowisko naturalne i jego bioróżnorodność.
W tej chwili w ogrodzie pracuje 6 osób, motyle dostarcza 37 hodowców, z których duża część to kobiety. ZBC utworzyło towarzystwo rozwoju wsi Pete, z której pochodzą farmerzy. Jego celem jest m.in. poprawa zaopatrzenia wioski w wodę, zachęcenie mieszkańców do produkcji rękodzieła i miodu dla turystów. ZBC to pierwszy tego rodzaju projekt jaki udało się zrealizować w Tanzanii. Jego sukces zachęcił organizację do otworzenia drugiego Centrum Motyli, w okolicach jeziora Manyara.
Siedziba i zasięg: Indie
Firma sprzedaje dostęp do czystej wody i opieki zdrowotnej w biednych wioskach indyjskich. Konsultacje lekarskie odbywają się za pomocą transmisji video lekarzami znajdującymi się w mieście, ich cena wynosi około 30 centów. Pielęgniarki przeprowadzają testy laboratoryjne na miejscu i dystrybuują leki.
Healthpoint Services jest odpowiedzią na brak lekarzy, którzy chcieliby zapuszczać się do wiosek oddalonych często o wiele kilometrów od miast. Przedsiębiorstwo ma prawie pół miliona klientów, przede wszystkim w indyjskim regionie Punjab i Andhra Pradesh, w przyszłości zamierza rozciągnąć swoją działalność na Meksyk i Filipiny.
Do tej pory HS przeprowadził 31tysięcy telemedycznych konsultacji, 17 tysięcy badań diagnostycznych, wystawił ponad 36 tysięcy recept. Firma zaopatruje w czystą wodę 300 tysięcy osób dziennie.
Siedziba i zasięg: Katalonia, Hiszpania
Sostre Cívic jest katalońskim stowarzyszeniem, które od 2004 roku rozwija nowy typ mieszkalnictwa w Hiszpanii. Punktem wyjściowym dla projektu był kryzys ekonomiczny w kraju i sytuacja w której młodzi ludzie praktycznie nie mieli dostępu do własnych mieszkań, gdy tymczasem wiele budynków pozostawało pustych.
Sostre Cívic proponuje rozwiązanie w którym opuszczony dom, zazwyczaj przejęty przez bank zarządzany jest przez spółdzielnię mieszkańców.
Każda rodzina, która chce zamieszkać w mieszkaniu spółdzielczym musi włożyć depozyt w wysokości 600–1200 Euro oraz regularnie płacić czynsz – zazwyczaj około 300–400 Euro. Prawo użytkowania lokalu jest dożywotnie i dziedziczne.
Kaltura to jedna z pierwszych na świecie internetowych platform z darmowym oprogramowaniem video. Za pośrednictwem strony kaltura.org firma udostępnia narzędzia zarządzania plikami video, narzędzia umożliwiające publikowanie video na stronie internetowej oraz narzędzia, które pozwolą zwiększyć oglądalność i dochód z publikowania filmów video.
Celem firmy jest zachęcenie przedsiębiorców do stosowania technologii video w komunikacji nie tylko z obecnymi i przyszłymi klientami ale także do tworzenia programów szkoleniowych i w komunikacji z pracownikami. Na stronie jest specjalny kurs dotyczący tego jak z technologii video mogą korzystać przedsiębiorstwa społeczne.
W felietonie opublikowanym na stronach Huffington Post, Shay David, jeden z fundatorów firmy podkreśla globalny zasięg swojej firmy oraz fakt, że od początku zaplanowano ją tak by mogła szybko się rozwijać. „W ciągu najbliższego roku – pisze David – zamierzamy zatrudnić 100 osób”.
Siedziba i zasięg: Nowy Jork
Sara Horowitz założyła Working Today – Freelancers Union (Pracując Dziś - Związek Freelancerów) w 1995 roku aby reprezentować interesy i potrzeby rosnącej, niezależnej siły roboczej. Jeden na trzech pracowników w USA jest dziś freelancerem.
Working Today – Freelancers Union stara się zapełnić lukę w państwowym systemie świadczeń społecznych, tak aby wszystkie osoby pracujące mogły korzystać z przywilejów, niezależnie od rodzaju umowy w oparciu o którą pracują.
Związek ma ponad 58 tysięcy członków, z czego ponad 16 tysięcy osób korzysta z ubezpieczenia (zdrowotnego, opieki dentystycznej, ubezpieczenia na życie i na wypadek niepełnosprawności) za pośrednictwem organizacji, która ostatnio rozszerzyła zasięg swojego działania na 31 stanów.
Związek zapewnia swoim członkom także seminaria edukacyjne na takie tematy jak podatki, plan emerytalny, rozwój biznesu.
Źródło: ekonomiaspoleczna.pl