Publicystyka - ngo.pl

Coraz większa grupa mieszkanek i mieszkańców nie tylko uczęszcza na sesje i posiedzenia komisji rady gminy, ale także nagrywa je w formie audio lub wideo. Najczęściej nie ma z tym żadnych problemów, ciągle jednak zdarzają się samorządy, gdzie władze próbują takie działania uniemożliwić.

Ograniczenie tego prawa, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

Prawo do informacji publicznej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej obejmuje m.in. uprawnienia do dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, a w myśl art. 18 ust. 1 posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów są jawne i dostępne.

Jawność działania organów gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji rady gminy.

Zasada nadrzędności Konstytucji RP nakazuje, aby wszystkie akty niższego rzędu interpretować w zgodzie z jej brzmieniem. Wobec tego oraz przywołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, iż prawo wstępu na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów należy traktować nie tylko jako możliwość "bycia obecnym" podczas obrad rady gminy, czy też posiedzeń jej komisji, ale także w kontekście art. 61 ust. 2 Konstytucji RP, jako prawo obywatela do rejestracji dźwięku lub obrazu z obrad rady gminy i posiedzeń jej komisji. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 9 lipca 2008 r., II SA/Łd 89/08)

Podsumowując, warto podkreślić, że nagrywanie i upublicznianie na stronach internetowych sesji rady gminy czy też obrad komisji umożliwia dostęp do posiedzeń organów osobom, które nie miałyby możliwości uczestniczenia w nich oraz pozytywnie wpływa na bieżące uczestnictwo mieszkańców w procesie demokratycznym. Co ważne, sprzyja również samym radnym, zapewniając sposobność łatwego odparcia wszelkich zarzutów i pomówień związanych z działalnością rady oraz zapobiegnięcia manipulacjom w tym zakresie.

Pomimo iż nagrywanie, jak i udostępnianie nagrań z posiedzeń rad i komisji w Internecie nadal nie jest w Polsce powszechne, warto zwrócić się do przedstawicieli lokalnych samorządów z propozycją takiego rozwiązania. Można to np. zrobić w drodze petycji bądź wniosku. Wcześniej dobrze jest się także spotkać z samymi radnymi i władzami gminy, żeby pokazać im korzyści z wprowadzenia w życie tego pomysłu i przekonać ich do niego.