Rafaela Cotzojay jest Indianką z niewielkiej społeczności Majów, zamieszkującą San Juan Sacatepéquez, niedaleko miasta Gwatemala. Ma 44 lata i doświadczyła w życiu zarówno przemocy domowej, jak i seksualnej.
Światowy Dzień Kobiet miał w Gwatemali całkiem inny wymiar niż w miastach całej Europy, gdzie spokojne świętowanie pod znakiem kwiatka zakłócały jedynie feministyczne manify. Kobiecość w państwie Ameryki Środkowej ma postać rozgrywającego się cicho dramatu. Aż jedna czwarta kobiet w wieku reprodukcyjnym pada w tym kraju ofiarą przemocy domowej. W samym 2013 roku 564 kobiety zostały brutalnie zamordowane, a od roku 2000 zginęło ich 7 tysięcy.
Zamiast ofiar – liderki
Dzięki unijnemu projektowi „Jak dzięki wiedzy i współrządzeniu chronić prawa kobiet i zapobiegać przemocy” udało się poprawić sytuację gwatemalskich Indianek z kilkunastu miejscowości. Ponad pół tysiąca ofiar przemocy otrzymało już pomoc psychospołeczną i prawną, a kolejne 600 kobiet wzięło udział w specjalnych szkoleniach, na których trenerki pozarządowej organizacji CALDH (Centre for Human Rights Legal Action), specjalizującej się w prawach człowieka, uświadamiały uczestniczkom, że ich ciało należy tylko do nich, nie muszą się zgadzać na nic, czego nie chcą i że zawsze mogą zmienić swoje życie. Tak jak Rafaela, która z zalęknionej ofiary przemieniła się w prawdziwą liderkę społeczności i doradczynię prawną edukującą inne kobiety.
Co znaczy współpraca rozwojowa
Takie historie jak ta są możliwe dzięki pomocy rozwojowej, jakiej Europa udziela na całym świecie. W tym roku, który ustanowiony został Europejskim Rokiem na rzecz Rozwoju, będziemy mieli szanse poznać konkretny wymiar współpracy rozwojowej (pomoc jest jednym z jej elementów), a także się w nią zaangażować. Jest to pierwszy rok w historii europejskiego roku tematycznego poświęcony działaniom zewnętrznym Unii Europejskiej i roli Europy na świecie.
W 2015 r. upływa termin osiągnięcia milenijnych celów rozwoju uzgodnionych w 2000 r. Nadchodzi czas ważnych ustaleń – wspólnota międzynarodowa musi zaplanować, jak w przyszłości radzić sobie z ubóstwem i jak globalnie działać na rzecz zrównoważonego rozwoju. Co ciekawe, choć 28 państw członkowskich jest największym światowym donorem pomocy rozwojowej (w 2013 roku przekazano na nią 56, 5 mld euro, co stanowi ponad połowę światowej pomocy!) – to wiedza o tym, czym w ogóle jest współpraca rozwojowa i jak można się w nią zaangażować – jest wciąż niewielka.
Jak się włączyć
Specjalne badanie Eurobarometru z 2013 r. pokazało, że ponad połowa mieszkańców Unii nie wie, czym jest pomoc rozwojowa ani dokąd jest kierowana. W tym rankingu Polak wypada lepiej niż przeciętny mieszkaniec UE – większość z nas orientuje się, dokąd trafia krajowa i unijna pomoc. Jednak bezpośrednio wspierać biedniejsze kraje decyduje się niespełna jedna piąta, a więc znacznie mniej niż w pozostałych krajach UE, gdzie średnia ta wynosi 34%. Jesteśmy także najmniej chętni, by płacić więcej za artykuły spożywcze lub inne produkty z krajów rozwijających się (np. produkty z etykietą „fair trade").
W rytmie miesięcy
Hasłem ERR jest „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość”. Aby przybliżyć mieszkańcom Europy sens tych słów organizowane będą konferencje, konkursy, imprezy i debaty. Wymianę informacji na temat współpracy rozwojowej ułatwią miesiące tematyczne, na które podzielony został Europejski Rok na rzecz Rozwoju.
W styczniu koncentrowaliśmy się wokół tematu „Europa w świecie”, w lutym rozmawialiśmy o edukacji, która jest najlepszą możliwą inwestycją w walce z wykluczeniem, nierównościami i ubóstwem. Marzec to czas kobiet i dziewcząt – dlatego rozmawiamy o dyskryminacji, której wciąż doświadcza na świecie wiele kobiet.
Kwiecień będzie miesiącem debat o zdrowiu i o tym, jak przerwać błędne koło, w którym bieda szkodzi zdrowiu, a zły stan zdrowia prowadzi do ubóstwa.
Tematem maja będzie pokój i bezpieczeństwo – w siedemdziesiąt lat po zakończeniu II wojny światowej na świecie wciąż dochodzi do konfliktów i aktów przemocy, które zagrażają życiu ludzi i niszczą efekty działań na rzecz trwałego rozwoju.
W czerwcu podejmiemy tematy związane z ekologiczną gospodarką, której ideą jest podnoszenie poziomu życia ludzi przy równoczesnej ochronie środowiska.
Lipiec będzie należał do tematów ważnych dla dzieci i młodzieży, zaś w sierpniu rozmawiać będziemy o pomocy humanitarnej udzielanej podczas klęsk żywiołowych, wojen i konfliktów.
Tematem września będzie demografia i migracja, października – bezpieczeństwo żywności. Listopad będzie czasem gorących dyskusji wokół porozumienia w sprawie klimatu, które ma zostać przyjęte w 2015 r., a grudzień – rozmów o prawach człowieka i pokonywaniu przeszkód, które sprawiają, że dochodzi do łamania tych praw.
Nasza ludzka sprawa
Jednym z głównych celów jest przekonanie obywateli UE, że udzielana przez nich pomoc rozwojowa służy również im samym: zwiększeniu poczucia współodpowiedzialności i solidarności. W takich historiach jak Rafaely Cotzojay czy Owena widać to bardziej niż gdziekolwiek indziej.
Ubierz w słowa Europejski Rok
Pod takim hasłem Punkt Informacji Europejskiej Europe Direct-Wrocław zorganizował konkurs na Facebooku. Punkt zaprasza do zabawy w tworzenie haseł związanych z jednym z tematycznych miesięcy. Czekają atrakcyjne nagrody: pendrive'y 8 GB, gry planszowe „Gwiezdny Ekspres, przewodniki turystyczne „Śladem Funduszy Europejskich" i kalendarze europejskie.
Więcej informacji na profilu punktu na FB.
Źródło: materiały własne, https://europa.eu/eyd2015/pl