Publicystyka - ngo.pl

  Współczesny system edukacji nie jest systemem idealnym. Standaryzacja, brak czasu, programy nauczania, spójność systemowa narzuca pewne ramy, które nie do końca dają możliwości rozwoju indywidualnych jednostek. Nauczyciele są zmuszeni do szufladkowania dzieci, wrzucania w pewne ramy – chociażby ocen. Nie mają możliwości przeprowadzenia warsztatów z mniejszymi grupami, czy zajęć indywidualnych z uczniami o szczególnych potrzebach edukacyjnych, czy też z uczniami wybitnie zdolnymi. Większość dzieci sprosta tym ograniczeniom, ale niestety pozostała część nie jest w stanie rozwinąć swojego potencjału, bo nie mieści się w ramach.

   Już od wieku przedszkolnego, gdzie dziecko pierwszy raz wkracza w nowe otoczenie, w którym będzie spędzało, w wielu przypadkach, większą część swojego dnia – pierwsze kontakty społecznie ze stałą grupą dzieci, nowa osoba dorosła, która stanie się dla dziecka autorytetem i cała przestrzeń edukacyjna jest dla dziecka bardzo ważna. Ważna z punktu widzenia kształtowania się poczucia tożsamości. Wybór placówki edukacyjnej powinien być zgodny z ideą życiową rodziców, wartościami, jakie chcemy dziecku przekazać. Maria Montessori, prekursorka edukowania dzieci w duchu podążania za dzieckiem i uznania dziecka, za istotę społeczną, samoistnie dążącą do rozwoju powiedziała: „Edukacja od początku życia może naprawdę zmienić teraźniejszość i przyszłość społeczeństwa”. W myśl tych słów należy zacząć traktować cały proces edukacyjny, już od początków, jako kształtowanie się przyszłego społeczeństwa. Dlatego właśnie stworzyliśmy przedszkole Obieżyświat, które zgodnie z zasadami Pedagogiki Montessori umożliwi dziecku wszechstronny rozwój, odkrycie własnych mocnych stron i narzędzia, które dziecko może wykorzystać, aby odkrywać siebie. Istotą, duchem naszego przedszkola jest wolność. Dajemy dzieciom prawdziwą wolność – nie ograniczamy ich aktywności, podsuwamy im narzędzia, które umożliwiają im poznanie świata, przy czym zawsze jesteśmy gotowi na wyjaśnianie, udzielanie odpowiedzi lub wskazywanie drogi do samodzielnego jej odkrycia. Takich przedszkoli jest ciągle za mało, ale każda tego typu placówka otwiera szereg możliwości przed dzieckiem.

   W kontekście kryzysu edukacyjnego w szkołach średnich, podwójny rocznik kończący gimnazjum i szkołę podstawową oraz dzieci, które poszły do pierwszej klasy podstawówki, jako pierwszy rocznik sześciolatków, narzuca pewnego rodzaju wyścig o zapisanie się do najlepszej szkoły średniej. W tym roku szczególnie widoczny. W tym pędzie, gonitwie świadectw, wyników egzaminów, nie zapominajmy o głównych bohaterach – o dzieciach. Wybierając szkołę, trzeba podążać za zainteresowaniami dziecka, a właściwie młodego dorosłego. Te lata spędzone w szkole średniej są jednymi z najważniejszych lat w kontekście kształtowania się coraz bardziej dojrzałej tożsamości - pierwsze relacje z prawdziwymi przyjaciółmi, pierwsze związki preintymne, pierwsze poważne plany na przyszłość. Wsparcie rodziców i opiekunów jest bardzo ważne, jednak na tym etapie najważniejsi są rówieśnicy i możliwości rozwoju, zaspokojenia potrzeb poznawczych, kreowanie swojej indywidualności. W wielu miejscach mamy do czynienia z przepełnionymi klasami, gdzie nauczyciel, nawet najlepszy nie ma możliwości pracy indywidualnej z uczniem. Oczywiście system ten ewoluuje, pojawiają się nowe projekty, które podkreślają znaczenie ucznia jako odrębnej, zindywidualizowanej jednostki, która ma swoje pasje, swoje umiejętności, rozwija swoje kompetencje tzw kluczowe. Jednak cały system klas, ocen (w jaki sposób na sześciostopniowej skali ocenić kompetencje tak różnych uczniów) utrudnia wyszczególnienie tych umiejętności w życiu konkretnego ucznia. Starając się wyjść poza schemat „wkładania dzieci w ramki” otworzyliśmy Liceum Ogólnokształcące Sollers. 

  W założeniu stworzenia naszego liceum wzięte były pod uwagę różnorodne czynniki, które zainspirowały nas do stworzenia szkoły "innej" od tych, które znamy, a które często chcielibyśmy zmienić. Opieraliśmy się na poprawianiu pewnych niedociągnięć, które pojawiały się w systemie oświaty, a których poprawa umożliwia stworzenie szkoły przyjaznej, „wspierającej”, nie tylko dla ucznia, ale także dla nauczyciela. Szczęśliwy i usatysfakcjonowany nauczyciel pozytywnie oddziałuje na ucznia i sprawia, że on także czuje się w szkole komfortowo i dobrze i może koncentrować się na swoim indywidualnym rozwoju. Uczeń musi być świadomy tego, że to on decyduje o tym w jakim kierunku chce się rozwijać, daje mu to poczucie kompetencji. Nauczyciel, który ma odpowiednie narzędzia, stwarza możliwości w danej sferze, która umożliwi mu rozszerzanie swoich umiejętności i talentów, które uczeń posiada. Każdy z nich będzie szedł swoją ścieżką, mając możliwość jej modyfikacji, ponieważ często młodzi ludzie nie wiedzą do końca co chcą robić w życiu, chcą eksperymentować i próbować czegoś nowego. Niestety nie zawsze mają warunki ku temu, aby zdecydować i sprawdzić się w danej dziedzinie. Płyną często jednym "ogólnym i przeciętnym" nurtem, nie chcąc lub nie mogąc spojrzeć w innym kierunku rozwoju, ponieważ wszyscy robią to samo. Nie ma często alternatywy, ponieważ nie trafi na "przewodnika-nauczyciela" czyli odpowiednią osobę, która powie mu : "masz świetny talent, czemu nie chcesz spróbować" co mogłoby być zielonym światłem do tego, żeby nawet popłynąć pod prąd! Tutoring w nauczaniu powinien mieć miejsce w każdej szkole, na każdym etapie kształcenia.

Konkludując, dziecko w okresie szkolno-przedszkolnym jest człowiekiem, który buduje swoją tożsamość. To fundamentalne znaczenie dla osobowości młodego człowieka ma właśnie przedszkole i szkoła, zarówno w zakresie kształtowania kompetencji społecznych, jak i poczucia własnej wartości i rozwijania indywidualnych zdolności. Młody człowiek potrzebuje przewodnika, tutora, mentora – autorytetu, który poprowadzi je poprzez edukację. Nie zapominajmy, że dziecko już od początku życia jest ciekawe świata, a uczenie się sprawia mu przyjemność. Edukacja jest ważna, pomóżmy naszym dzieciom podążać własną ścieżką rozwoju, zgodnie z pasjami, a osiągnie stabilną dojrzałą tożsamość i będzie szczęśliwym człowiekiem, otwartym na wzywania, jakie niesie ze sobą współczesny świat.