Na samochód, na prowadzenie projektu, na rozwój działalności gospodarczej – m.in. na takie cele organizacje pozarządowe biorą pożyczki. Najwięcej pożyczonych środków organizacje potrzebują podczas realizacji projektów finansowanych ze źródeł unijnych. O statystykach pożyczek dla trzeciego sektora opowiada Dorota Pieńkowska z Funduszu PAFPIO.
Statystyki pożyczek z Funduszu PAFPIO
Zdecydowana większość organizacji pozarządowych ma problemy ze stabilnością finansową. Część z nich wynika z opóźnień wypłat przyznanych im dotacji – przez samorządy, instytucje państwowe czy instytucje unijne. Według raportu Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych – raport z badania 2012 r. brak funduszy był największym problemem wskazywanym przez organizacje – sygnalizowało go 68% organizacji. Poprzednie raporty wykazały, że trzy na cztery organizacje nie dysponują rezerwami finansowymi, a to może stanowić zagrożenie nie tylko w przypadku braku płynności finansowej, ale też być barierą w startowaniu w konkursach, które wymagają wkładu własnego.
– To właśnie na wsparcie projektów finansowanych z opóźnieniami lub opartych na refundacji poniesionych kosztów udzielamy najwięcej pożyczek. Z kwotą 28 mln złotych stanowią one 64% wszystkich przydzielonych pożyczek – mówi Dorota Pieńkowska z Funduszu PAFPIO, instytucji wspierającej trzeci sektor między innymi poprzez udzielanie pożyczek. 10% wszystkich pożyczek stanowią te na wdrożenie projektów finansowanych przez instytucje państwowe, 6% – na realizację projektów finansowanych ze źródeł samorządowych. Aż 48% to pożyczki przeznaczone na projekty ze środków unijnych, norweskich i szwajcarskich. – W ciągu ostatnich trzech lat Fundusz PAFPIO wsparł te projekty kwotą 21 mln złotych – wylicza Pieńkowska.
Według wspominanego raportu popularność korzystania z funduszy europejskich ciągle rośnie. W 2011 r. już tyle samo organizacji finansowało działania ze źródeł unijnych, co z funduszy rządowych. Ale rozliczanie projektów unijnych bywa trudniejsze. Częściej też zdarzają się w nich opóźnienia w wypłacie transzy dofinansowania.
– W historii działania naszej organizacji zdarzały się nawet roczne opóźnienia środków – mówi Piotr Bystrianin, Prezes Zarządu Fundacji Ocalenie. Fundacja zajmując się pomocą uchodźcom, imigrantom i repatriantom, często korzysta z funduszy zagranicznych. – W sytuacji opóźnień ratowaliśmy się pożyczką z Funduszu PAFPIO. Statystyki Funduszu pokazują, że nie my jedni, taka pożyczka to nieoceniona pomoc. Jeszcze większą pomocą w tak działającym systemie finansowania – zakładającym wypłatę znacznej części transzy, nawet 50 proc., po zakończeniu projektu czy przewidującym opóźnienie w wypłacie – byłoby pokrywanie kosztów odsetek pożyczki przez grantodawcę – tłumaczy Piotr Bystrianin.
Drugą grupą są organizacje, które zaciągają pożyczkę na rozwój działalności odpłatnej lub gospodarczej. Organizacje pozarządowe czy spółdzielnie pożyczają środki na inwestycję w produkcję (np. zakup produktów żywnościowych w działalności cateringowej), na sprzęt (np. wyposażenie kuchni, zakup samochodu) czy na podniesienie standardów lokali, w których świadczą usługi (np. remonty pomieszczeń).
– Pożyczki inwestycyjne to bardzo pomocne narzędzie wspierające działalność organizacji pozarządowych i przedsiębiorstw społecznych. Oczywiście łatwiej je spłacać, prowadząc działalność gospodarczą. W naszym przypadku pożyczki z PAFPIO umożliwiły realizację wielu zleceń – mówi Mariusz Andrukiewicz, Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Przedsiębiorczości Społecznej "Być Razem". Fundacja zaciągnęła w Funduszu PAFIO kilka pożyczek. Obecnie korzysta z pożyczki, której kolejna transza uruchamiana jest w sytuacji określonej potrzeby np. zatowarowania się przy realizacji konkretnego zamówienia. Pożyczki wykorzystywane są również na zakup sprzętu i rozwój przedsiębiorstwa społecznego w Cieszynie, na które składa się kilka warsztatów m.in. stolarnia, ślusarnia, pralnia i kuchnia ze stołówką. Fundacja wspiera również powstające spółdzielnie socjalne.
Pożyczone kwoty organizacje przeznaczają też na podnoszenie kwalifikacji, np. na pokrycie kosztów szkolenia czy kursu na prawo jazdy. – Bardzo cenimy tego rodzaju zobowiązania, bo wiemy, że pożyczone środki bezpośrednio przekładają się na wsparcie przedsiębiorczości trzeciego sektora. Cieszy nas fakt, że stanowią one już 30% udzielanych pożyczek, a ich liczba rośnie z roku na rok – podkreśla przedstawicielka Funduszu PAFPIO.
Według danych Funduszu PAFPIO, w ciągu ostatnich trzech lat udzielił on organizacjom 415 pożyczek na kwotę ponad 47,5 mln złotych. Najwięcej w obszarze pomocy społecznej, rozwoju lokalnego, kultury i edukacji. – Z roku na rok ilość udzielanych pożyczek rośnie, a to świadczy o rozwoju sektora. Organizacje uczą się w ten sposób pozyskiwać środki i zarządzać budżetem, również w sytuacjach kryzysowych – podsumowuje Dorota Pieńkowska.
Infografika o pożyczkach >>
Źródło: Fundusz PAFPIO
