Publicystyka - ngo.pl

Dzisiaj, kiedy obchodzimy Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej, chcemy przypomnieć światu o jednym z największych trwających kryzysów w Europejskim Regionie WHO, z ponurym kamieniem milowym – 1940 potwierdzonych przez WHO ataków na opiekę zdrowotną. Jest to najwyższa liczba, jaką WHO kiedykolwiek odnotowała w jakimkolwiek kryzysie humanitarnym na świecie. Ponadto zauważamy nowe wzorce w postępie ataków.

Od ponad 2,5 roku 86% wszystkich takich ataków dotyczy placówek służby zdrowia, przy czym znaczna część takich ataków obejmuje ciężką broń. Co więcej, ataki na placówki służby zdrowia zweryfikowane przez WHO znacznie się nasiliły od grudnia 2023 r. – zdarzają się niemal codziennie.

Dostęp do opieki zdrowotnej dla społeczności zamieszkujących blisko linii frontu został w dużej mierze ograniczony, a ryzyko zachorowań i śmierci dla populacji mieszkających tam, jak i gdzie indziej, wzrosło. Od lutego 2022 r. średnio 200 ambulansów rocznie zostało uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku ostrzału artyleryjskiego.

„W 2024 roku obserwujemy wiele ataków typu double-tap” — powiedział dr Jarno Habicht , przedstawiciel WHO na Ukrainie. „Teraz mamy więcej ostrzałów infrastruktury cywilnej niż wcześniej. Tracimy kolegów — pracowników służby zdrowia, pielęgniarki, lekarzy, ratowników medycznych. W tym roku rannych zostało znacznie więcej pracowników służby zdrowia niż wcześniej. Według danych WHO, ratownicy i transport medyczny są 3 razy bardziej narażeni na obrażenia w wyniku ataków w porównaniu z innym personelem służby zdrowia”. 

„Jesteśmy świadkami rażącego lekceważenia podstawowych zasad prawa humanitarnego. Powszechne ataki na infrastrukturę Ukrainy sprawiły, że dostęp do elektryczności, wody i ogrzewania stał się pilnym priorytetem. Ta wojna dotyka każdego człowieka na Ukrainie – w tym pracowników służby zdrowia i dostawców – w różnorodny i głęboki sposób” – zauważył dr Emanuele Bruni, szef World Health Emergencies w Country Office.

Dane wyraźnie pokazują wzrost liczby ofiar. W zeszłym roku odnotowano 24 zgony wśród pracowników służby zdrowia i pacjentów, ale w ciągu pierwszych 7,5 miesiąca 2024 r. w wyniku ataków na służbę zdrowia zmarło łącznie 34 osoby. Ponadto liczba obrażeń w tym roku nie tylko przekroczyła liczbę zgłoszoną w 2023 r., ale także w 2022 r., wynosząc już 229 osób. Podsumowując, co czwarty atak na służbę zdrowia w tym roku skutkował obrażeniami. 

Również według danych zebranych przez WHO, 42% wszystkich ataków od 2022 r. miało wpływ na podstawową opiekę zdrowotną. W 2024 r. do tej pory największy ciężar obrażeń i śmiertelności dotyczył opieki wtórnej, przy czym co piąty atak skutkował urazem. W przypadku opieki medycznej w nagłych wypadkach co drugi atak skutkował urazem. 

Aby sprostać ciągłym potrzebom humanitarnym, od początku wojny na szeroką skalę WHO rozdystrybuowała około 3750 ton środków medycznych, w tym karetki pogotowia, leki i generatory, w różnych regionach kraju.

„Od lutego 2022 r. my w WHO dotarliśmy do 15 milionów ludzi z interwencjami zdrowotnymi w całym kraju. W 2024 r. koncentrujemy nasze główne wysiłki na potrzebach humanitarnych 3,4 miliona ludzi. Wraz z szerszą rodziną Narodów Zjednoczonych i innymi partnerami, WHO uzupełnia wysiłki władz kraju w celu utrzymania i rozwoju opieki zdrowotnej tam, gdzie jest to możliwe” — powiedział dr Habicht. „Ponadto, podczas gdy wojna trwa, potrzebne jest ciągłe finansowanie w celu zaspokojenia potrzeb humanitarnych. Jesteśmy wdzięczni wszystkim darczyńcom, którzy przez cały ten czas wspierali WHO i naszych partnerów w dziedzinie zdrowia”.

Ukraiński system opieki zdrowotnej nadal udowadnia swoją odporność i pozostaje funkcjonalny na obszarach kontrolowanych przez rząd. Pomimo nieustannych ataków służby zdrowia nadal szybko reagują na potrzeby i wyzwania. Tam, gdzie występują potrzeby zdrowotne, takie jak obszary pierwszej linii, organizacje humanitarne również przyczyniają się do wypełniania luk i poprawy dostępu do opieki medycznej. Luki nadal muszą zostać wypełnione, aby zapewnić powszechny dostęp do podstawowych usług opieki zdrowotnej, zwłaszcza na obszarach położonych blisko linii frontu i wśród społeczności osób wewnętrznie przesiedlonych.

„Ostatecznie pracownicy służby zdrowia na Ukrainie są prawdziwymi bohaterami” – podsumował dr Habicht. „Pomimo ciągłych ataków, pomimo wszystkich wyzwań, raz po raz stają na wysokości zadania. W Światowym Dniu Pomocy Humanitarnej i każdego dnia my w WHO oddajemy im hołd – i przysięgamy, że będziemy ich wsparciem, teraz i zawsze”.