Publicystyka - ngo.pl

W literaturze zarządzania opisanych jest wiele metod i technik zarządzania, zorientowanych na doskonalenie obszarów i działań w organizacjach, odnoszących się do celów, zadań, innowacji, partycypacji, ryzyka czy konfliktów. Nie uwzględniają one jednak w pełni specyficznej sytuacji, wynikającej z przynależności organizacji do sektora pozarządowego. W przypadku organizacji pozarządowych kluczową kwestią jest bowiem zwiększenie zaangażowania w zarządzanie różnych grup: członków w przypadku stowarzyszenia, fundatorów w przypadku fundacji, pracowników, wolontariuszy, wszystkich członków zarządu, aby odciążać liderów, na których spoczywa zbyt duża odpowiedzialność[1]. Centrum PISOP podjęło próbę opracowania dostosowanego do organizacji sektora pozarządowego modelu, nazwanego modelem BINGO, opartego o kluczowe kwestie związane z funkcjonowaniem stowarzyszeń i fundacji. Model ten uwzględnia specyfikę zarządzania organizacjami pozarządowymi prowadzącymi działalność gospodarczą. Dzięki temu uwzględnia uwarunkowania związane z możliwością stabilnego prowadzenia działań bez względu na konkursy o dotacje ogłaszane w określonych okresach roku, zatrudniania stałego personelu, a więc tworzenia miejsc pracy dla działaczy związanych z organizacją pozarządową czy pokrywania kosztów koniecznych z uwagi na prowadzoną działalność, których sponsorzy nie chcą finansować.

Model zarządzania BINGO wieńczą u góry cele społeczne, związane z realizacją misji, czyli ze wspieraniem potrzeb i problemów różnych grup społecznych np. niepełnosprawnych czy bezrobotnych. Realizacja celów jest możliwa dzięki osiąganiu odpowiedniego poziomu przychodów, umieszczonych u podstawy schematu. Przychody mogą być pozyskiwane z prowadzonej działalności gospodarczej oraz innych źródeł, tj. działalności odpłatnej, dotacji czy też składek członkowskich w przypadku stowarzyszeń, 1% podatku dochodowego od osób fizycznych (dotyczy organizacji posiadających status pożytku publicznego), zbiórek publicznych, darowizn, sponsoringu oraz innych działań. Ekonomiczne i skuteczne wydatkowanie przychodów jest możliwe dzięki elementom zarządzania organizacją umiejscowionym pośrodku schematu, czyli rozwój i doskonalenie organizacji, zarządzanie zespołem, zarządzanie finansami, komunikowanie i kształtowanie relacji. Istotne są także stałe procesy, takie jak: podejmowanie decyzji, proces monitoringu, ewaluacji i kontroli oraz pozyskiwanie informacji i ich wykorzystywanie.

Model koncentruje się na usprawnieniu funkcjonowania organizacji jako całości. Podkreśla elementy zarządzania, mało obecne w świadomości liderów stowarzyszeń i fundacji. Zastosowanie modelu może pozwolić na:

• Podwyższenie efektywności i skuteczności funkcjonowania organizacji,
• Optymalizację zarządzania czasem,
• Profesjonalizację funkcjonowania organizacji pozarządowych,
• Szybkie reagowanie na zmiany w otoczeniu,
• Poprawę efektywności przy utrzymaniu stałego poziomu kosztów – zespół zarządzający organizacji może poświęcać więcej czasu na realizację celów statutowych,
• Dostosowanie zarządzania do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej,
• Lepsze rozwiązywanie problemów społecznych,
• Rozwój działalności gospodarczej w organizacjach pozarządowych,
• Rozwój przedsiębiorczości społecznej i tworzenie stabilnego rynku pracy, m.in. dla młodych ludzi, kobiet, grup zagrożonych wykluczeniem społecznym rozwój sektora organizacji pozarządowych.

Model BINGO jest stosunkowo prostą koncepcją integracji elementów zapewniających stabilne podstawy rozwoju organizacji. Dzięki niemu można w szybki sposób, partycypacyjnie zaplanować i sukcesywnie wzmacniać stowarzyszenie bądź fundację w realizacji celów statutowych. To nowoczesne podejście do stowarzyszeń i fundacji, które chcą działać długofalowo, profesjonalnie i zatrudniać pracowników.

Artykuł powstał w ramach cyklu „Skok przez płotki zarządzania czyli cykl porad dla rozwijających się organizacji”. Cykl jest elementem projektu „Biznes – Innowacje – NGO, czyli BINGO” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

---

[1] Raport z badań działalności gospodarczej oraz zarządzania w organizacjach pozarządowych w Wielkopolsce dostępny jest na stronie www.pisop.org.pl (zakładka Raporty).