Publicystyka - ngo.pl

„Wnoszę w interesie publicznym o rozbudowanie prowadzonego przez Minister Cyfryzacji Biuletynu Informacji Publicznej poprzez zamieszczenie w nim kopii treści (skan/dokument elektroniczny) sprawozdań składanych przez fundacje do tut. ministra jako organu nadzoru, a także wzmianki o zaniechaniu złożenia takiego sprawozdania przez nadzorowaną fundacje i wykazu nadzorowanych fundacji” – pisze Karol Breguła w swojej petycji.

Jego zdaniem udostępnienie takich danych wpłynęłoby zarówno na zwiększenie przejrzystości i jawności administracji (a przez to budowało zaufanie obywateli do niej), jak i miało dobry wpływ na funkcjonowanie NGO – „poprzez uniknięcie w wielu przypadkach wątpliwości co do rzetelności organizacji pozarządowych, a także pozwoli na uzasadniony ostracyzm wobec tych, których rzetelność budzi wątpliwości. (…) Systematyczne publikowanie kopii sprawozdań w Biuletynie Informacji Publicznej wpłynie na jakość debaty publicznej o trzecim sektorze, ponieważ zainteresowana osoba będzie mogła w każdym przypadku sprawdzić oraz odnieść się do realnych danych na temat funkcjonowania organizacji pozarządowych. Jest to szczególnie istotne wobec notorycznie pojawiających się publikacji, także w mediach o ogólnopolskim zasięgu oddziaływania, które tworzą fałszywy obraz trzeciego sektora. Znajdują one poklask wśród niektórych środowisk, które budują błędne przekonanie o skali naruszeń w sektorze organizacji pozarządowych oraz zaburzają perspektywę wpływu określonych podmiotów, co oddziałuje na zaufanie do całego sektora, a także może prowadzić do pochopnych i szkodliwych dla społeczeństwa obywatelskiego działań” – argumentuje autor petycji.

Zobacz także: Obowiązki sprawozdawcze organizacji pozarządowych [infografika]

Kinga Polubicka z Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych uważa, że petycja jest krokiem w dobrym kierunku.

– Dla opinii publicznej jest sygnałem, że działamy legalnie i przejrzyście. Stanowi przeciwwagę dla sensacyjnych nagłówków o „ujawnianiu niewygodnych faktów” czy „tajemniczych powiązaniach” – mówi Polubicka.

Nieco inaczej na tę inicjatywę patrzy Katarzyna Sadło z Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

– Zgadzam się z postulatem Karola, choć jego uzasadnienie uważam za kompletnie nietrafione – komentuje Sadło. – Wszystkie dotychczasowe ataki na organizacje pozarządowe prowadzone przez media, choćby ubiegłoroczna kilkutygodniowa kampania „Wiadomości”, były właśnie oparte o dane wyczytane w oficjalnych sprawozdaniach, tyle że błędnie, bo ze złą wolą zinterpretowane i zmanipulowane w przekazie. Publikowanie sprawozdań finansowych przez ministerstwa życia organizacji nie zmieni, a na pewno nie na lepsze. Nie oczyści złej atmosfery wokół organizacji, bo nie jest ona spowodowana brakiem informacji, ale politycznym zapotrzebowaniem na jej złe użycie.

Zdaniem Katarzyny Sadło argumentem za publikowaniem sprawozdań nie jest jednak ułatwienie życia fundacjom, ale prawo obywatela do informacji. Nawet, jeśli ostatecznie będzie chciał jej użyć do skrzywdzenia uczciwie działającej organizacji.

W swej petycji Breguła, powołując się na przepisy ustawy o fundacjach, postuluje publikowanie całych sprawozdań.

– Taki postulat może być zbyt łatwo odrzucony jako kosztowny w realizacji – zauważa Katarzyna Sadło. – Ale na pewno minimum to lista nadzorowanych organizacji, oraz informacje o złożeniu przez nie sprawozdania, a także o ewentualnych interwencjach ministerstwa w tej sprawie. Oraz jednoznaczne stanowisko, że wszystkie złożone sprawozdania stanowią informację publiczną i są dostępne na wniosek, bo tu chyba nie ma jasności. A problemem nie są tylko organizacje lekceważące obowiązki sprawozdawcze, ale także ministerstwa latami na to pozwalające.

Zdaniem autora petycji – publikowanie sprawozdań w całości nie musi się wiązać z wysokimi kosztami.

– Publikacja mogłaby nastąpić na portalu RP (centralny rządowy BIP), które MC dla części rządu ma zamiar uruchomić pod koniec roku. Publikacja sprawozdań mogłaby być połączona z tym wydarzeniem i być zintegrowana z systemem. Portal RP docelowo ma objąć cały rząd – wyjaśnia Karol Breguła i dodaje, że wszystkie ministerstwa mają zeskanowane wpływające do nich sprawozdania fundacji. – Jest to więc tylko kwestia wydobycia tych dokumentów z systemów zarządzania dokumentacją i opublikowania w Internecie. Narzędzia do tego Ministerstwo Cyfryzacji będzie musiało opracować. Jednak reszta resortów w przyszłości będzie mogła z nich po prostu skorzystać.

Kinga Polubicka zwraca zaś uwagę, że proponowane rozwiązanie nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi obowiązkami dla organizacji.

– Petycja dotyczy sprawozdań, które są wymagane i składane do ministra oraz ustawowo jawne już od dawna, nie ma mowy o nowych obowiązkach dla fundacji – mówi.

Zobacz także: Fundacje: coroczne sprawozdania z działalności

Dlaczego petycja jest skierowana do Ministerstwa Cyfryzacji?

– MC ma tutaj szczególną rolę, jest bowiem inicjatorem i koordynatorem rządowej polityki otwierania danych publicznych – wyjaśnia Karol Breguła. Dodaje przy tym, że MC ma po prostu także zrozumienie dla tej tematyki. – Wspierało inne moje działania tego dotyczące, więc mam dobre doświadczenie i nadzieję na pozytywne uwzględnienie.

Jako przykład dobrej współpracy nad otwartością podaje publikację rejestru umów zawieranych przez ministerstwa.

– Zaproponowałem to wszystkim resortom, ale tylko Ministerstwo Cyfryzacji petycję uwzględniło i niedługo potem dane opublikowało. Jako pierwsze z ministerstw w Polsce – opowiada Breguła. – Minister Cyfryzacji pisała również listy, aby takie rejestry umów opublikowali pozostali ministrowie. Pozostały one bez odpowiedzi, ale do grona publikujących dołączył Minister Energii. Teraz Minister Cyfryzacji pracuje nad rozporządzeniem, aby zobowiązać wszystkich ministrów do takiej publikacji.

Petycja dostępna jest pod adresem: https://docs.google.com/document/d/14tB9haQmjEzqLmfwoDyUXHNwvPh8QrzsYEFWRbnuigw/edit#

Do 25 sierpnia 2017 r. można jeszcze pod nią złożyć swój podpis.

Dowiedz się, co ciekawego wydarzyło się w III sektorze. Śledź wydarzenia ważne dla NGO, przeczytaj wiadomości dla organizacji pozarządowych.
Odwiedź serwis wiadomosci.ngo.pl.