Mimo ponad 20 lat niepodległości i samodzielnego rozwoju, jeden z naszych najbliższych wschodnich sąsiadów – Ukraina, wciąż ma problemy z transformacjami systemowymi, procesami demokratyzacji itd. Ponadto, Ukraina wciąż boryka się z percepcją tożsamości narodowej w różnych regionach kraju, z kłopotami związanymi z nadrzędnością języka rosyjskiego, orientacją polityczną (którędy dalej – na wschód czy na zachód?) itd.
Te i podobne problemy zostawiają trwały ślad m. in. na płaszczyźnie współpracy ekonomicznej między Polską a Ukrainą, w stosunkach ludności przygranicznej, nie mówiąc już o różnych animozjach historycznych. Co więcej, wpływ braku stabilności na Ukrainie jest odczuwalny właśnie na obszarach transgranicznych, a w szczególności przy Ścianie Wschodniej Polski. Rozwój gospodarczy tych terenów jest w dużej mierze uzależniony od skutecznej współpracy z Ukrainą Zachodnią. W tej materii więcej jest pytań, niż odpowiedzi – jakie czynniki wpływają na ewentualne partnerstwo miedzy wymienionymi terytoriami obu państw, co wpływa na ich współpracę, co determinuje skuteczną kooperację na obszarze handlu, wymiany kulturowej, jakie powinno być wsparcie dla ukraińskiej samorządności itd.
Szalenie niebezpieczna jest nawet próba udzielenia odpowiedzi na te wszystkie pytania, ale na niektóre można próbować.
Otóż w celu wzmocnienia zaplecza merytorycznego regionalnej współpracy międzynarodowej pomiędzy trzema województwami Ściany Wschodniej (lubelskie i podkarpackie oraz świętokrzyskie) i Ukrainą Zachodnią, latem bieżącego roku Stowarzyszenie na rzecz Postępu Demokracji ERWIN rozpoczęło realizację projektu pt. „Ściana Wschodnia RP – Ukraina Zachodnia. Partnerstwo Strategiczne?”, który jest współfinansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP.
– Zasadniczym elementem projektu jest opracowanie publikacji w w/w zakresie, czyli przygotowanie nie gotowych przepisów jak postąpić z Ukrainą Zachodnią, lecz jak współpracować z nią szczególnie na poziomie samorządowym i obywatelskim – mówi przewodniczący Stowarzyszenia dr Grair Magakian. – Mamy zamiar dzielić się naszą wiedzą przede wszystkim z samorządami wojewódzkimi w lubelskim, świętokrzyskim oraz podkarpackim, i w tym celu apelujemy do Urzędów Marszałkowskich o pomoc w udzieleniu możliwości prezentacji wyników badań.
Można śmiało stwierdzić, iż badania mają wymiar nie tylko teoretyczny, ale i praktyczny, bowiem poza analizą empiryczną zagadnień związanych z tematyką projektu, jego realizatorzy przeprowadzili szereg konsultacji z samorządowcami Ściany Wschodniej, zorganizowali specjalne seminarium na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach z udziałem naukowców polskich i ukraińskich, celem konsultacji, wymiany doświadczeń i poglądów oraz debaty analitycznej nad materią opracowanej koncepcji itd.
– W efekcie wdrażania projektu, powstanie najważniejszy produkt przedsięwzięcia – w/w publikacja, zawierająca co najmniej następujące zagadnienia: koncepcja kierunków i priorytetów współpracy międzynarodowej (Ściana Wschodnia RP – Ukraina Zachodnia), które są istotne z punktu widzenia w/w regionów i zgodne z priorytetami polskiej polityki zagranicznej i priorytetami komunikacyjnymi MSZ oraz wypracowane mechanizmy i narzędzia celem wspólnej realizacji powyższej koncepcji przez partnerów z obszarów Ściany Wschodniej RP i Ukrainy Zachodniej na poziomie obywatelskim i samorządowym – podkreśla G. Magakian.
Źródło: Stowarzyszenie ERWIN