Blisko 150 grup z całej Polski, pod przewodnictwem lokalnych animatorów przyrody, prowadziło lokalną kampanię edukacyjną o obszarach Natura 2000 w swoich miejscowościach. To część zakończonego właśnie projektu edukacyjno-przyrodniczego „Bliżej Natury”, który miał na celu zwiększenie wiedzy o terenach objętych siecią Natura 2000 w lokalnych społecznościach. Wzięło w nim udział 1650 osób.
Kampanie były prowadzone zarówno w wielkich miastach (Warszawa, Kraków, Toruń), jak i mniejszych miejscowościach na terenie całej Polski (Pasłęk, Zabierzów Bocheński, Potulice).
– W ramach projektu "Bliżej natury - identyfikacja i merytoryczne przygotowanie lokalnych animatorów przyrodniczych" udało się postawić 150 tablic edukacyjnych na kilkudziesięciu obszarach Natura 2000. Lokalne społeczności wzięły udział w ponad 400 wycieczkach po obszarach Natura 2000. To zwiększy wiedzę na temat bogactwa przyrodniczego tych terenów. Mamy nadzieję, że zwiększy także zaangażowanie społeczeństw lokalnych w działania na rzecz ochrony przyrody – mówi Elżbieta Okołów, koordynator projektu w Ogólnopolskim Towarzystwie Ochrony Ptaków.
A tak na pytanie, dlaczego zdecydowali się wziąć udział w Projekcie „Bliżej Natury”, odpowiadają sami uczestnicy:
Jest w nim misja, z którą się utożsamiam. Teren pobliskiego obszaru Natura 2000 odwiedzam od kilku lat, lecz jeszcze nie zdarzyło się, żebym spotkał tam mieszkańca z okolicznych miejscowości, który przejawiałby zaciekawienie otaczającą przyrodą. Wyzwaniem było przeprowadzenie prelekcji o „ptasiej autostradzie” nad Doliną Noteci oraz jej mieszkańcach dla wszystkich uczniów Zespołu Szkół w Potulicach. Nawet gdy zadzwonił dzwonek i uczniowie mogli wyjść na przerwę, nie zostałem sam, lecz w dalszym ciągu odpowiadałem na niekończące się pytania typu: co to za ptak? Wzięliśmy udział w Zimowym Ptakoliczeniu i zaproponowaliśmy zabawę w ornitologiczne podchody. Ponad 20 okolicznych mieszkańców układało puzzle i rozwiązywało łamigłówki o ptakach. Na zakończenie usłyszałem niezwykle budujące pytanie: czy jutro też będzie wycieczka? Przeprowadziliśmy warsztaty w terenie, połączone z pokazem metody badania wędrówek ptaków, czyli obrączkowaniem. Jest to niebywała okazja do obcowania z ptakami z bardzo bliska. Udało się! Mysikróliki i jeden zniczek zachwyciły uczestników warsztatów.
Realizacja tego projektu to proces bardzo twórczy, obfitujący w wiele niezapomnianych przeżyć. W nasze działania udało się włączyć władze lokalne. Nawiązane relacje znalazły odbicie między innymi w szybkości wydania zezwolenia na postawienie tablicy informacyjnej. Niestety, gorzej jest z aktywnością mieszkańców i rodziców młodzieży.
Zaskakujące i miłe było to, że dzięki naszym dwóm wycieczkom część starszej młodzieży postanowiła sama powędrować w kolejny weekend na dwudniową wyprawę przez puszczę. Jeśli zaś chodzi o lokalne władze, sądzę, że nie mnie jednemu sprawia kłopot współpraca z nimi, gdyż ich priorytety są całkiem inne. Wiele rozmów z mieszkańcami w czasie Eko-pikniku, pokazało, że ludzie są głodni wiedzy, ale nikt im jej nie podaje, więc sami po nią nie sięgają. Od czasu do czasu takie zdarzenie jak nasze stoisko sypnie parę okruszków jak ptakom w zimie… Ale edukacja społeczeństwa to długi proces.
Projektowi „Bliżej Natury” towarzyszył konkurs dla grup, podczas którego oceniane było zaangażowanie uczestników w prowadzone działania. Nagrodzone zostały 23 grupy. Pierwsze miejsce zajęła grupa reprezentująca obszar Natura 2000: Dolina Dolnego Bugu i Ostoja Nadbużańska z gimnazjum w Janowie Podlaskim, której animatorem był Jarosław Mydlak. Nagrodą główną były warsztaty terenowe w Parku Narodowym „Ujście Warty”, a także książki, plecaki i lornetki.
Projekt „Bliżej natury – identyfikacja i merytoryczne przygotowanie lokalnych animatorów przyrodniczych” był współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.