Publicystyka - ngo.pl

Niemal codziennie media donoszą o aferach w środowiskach akademickich i naukowych. Plagiaty są na porządku dziennym, zarówno ze strony studentów, jak i profesorów, ale to co się ujawnia to tylko 'wierzchołek góry lodowej'. Kupowanie gotowych prac dyplomowych jest częstą praktyką. Do tego należy dodać ustawiane konkursy na projekty badawcze i fikcyjne konkursy na obsadzenie stanowisk uczelnianych, nierzadko przez członków rodzin akademickich. Powstają co prawda jak grzyby po deszczu akademickie kodeksy etyczne, których jednak nie zamierzają przestrzegać nawet ich twórcy. Rektorzy zwykle pozostają głusi na swe własne apele o uczciwość. Patologia akademicka sięga dna. Piszą o tym na ogół anonimowi członkowie środowiska akademickiego w dyskusjach internetowych oraz nie-anonimowi Polacy pracujący za granicami.

Okazuje się, że pomimo wejścia do UE matura międzynarodowa uprawniająca do przyjęcia na Oksford nie wystarcza, ażeby dostać się na polską uczelnię. Brak habilitacji nie przeszkadza pracy w Harvardzie, podczas gdy w Polsce jest to wymóg uniemożliwiający samodzielną pracę naukową.

Mimo ogromnego bezrobocia, także wśród absolwentów szkół wyższych, a nawet doktorów, kwitnie wieloetatowość profesorów fikcyjnie zatrudnianych w wielu szkołach dla produkcji niewiele wartych dyplomów.

Potrzeba zmiany całego systemu nauki i edukacji w Polsce - niestety nie pracują nad tym ani kolejne rządy, ani parlament, ani środowisko polskich naukowców. Potrzeba szerokiej debaty społecznej nad obecnym stanem nauki i edukacji w Polsce, ażeby przełamać opór konserwatywnego lobby profesorskiego i wprowadzić oparty na wzorach anglosaskich system wolnego rynku usług edukacyjnych oraz wolnych i obiektywnych konkursów na finansowanie projektów badawczych z budżetu państwa. Obecny system organizacji i zarządzania nauki w Polsce łączy ze sobą cechy przestarzałego systemu sprzed II wojny światowej z wieloma mocno zakorzenionymi naleciałościami sowieckimi. Jest on głęboko szkodliwy - nie do zaakceptowania przez otwarte na świat młode społeczeństwo. Palący problem stanowi zwiększenie nakładów na naukę zarówno ze źródeł budżetowych, jak i prywatnych.

Tymczasem kolejne pokolenia młodych naukowców emigrują za granicę lub porzucają naukę, co nie jest właściwą perspektywą rozwoju Polski.

W imieniu powstającego Niezależnego Stowarzyszenia na rzecz Nauki i Edukacji

Józef Wieczorek, Kraków
Cezary Wójcik, Dallas
Maciej Krzystek, Dublin
Piotr Drabik, Montreal
Marek Wroński, New York
Jerzy Janusz Mosna, Dąbrowa Górnicza
Michael J. Urbanski, Freiburg i. Br.
Mariusz Skwarczyński, Kyoto
Krzysztof Schmidt-Szałowski, Warszawa
Zofia Szychowska, Wrocław
Karol Jalochowski, Warszawa
Jacek Bąbka, Wrocław
Tomasz Strabel, Poznań
Maciej Szymanowski,Tilburg, Holandia
Piotr Schmigiel, Rolla, USA
Krystyna Kmiecik-Baran, Gdańsk
Lech Keller, Warszawa
Stefan Sokołowski, Lublin